Helikopter Ebeveyn

Kader AKSOY
Kader AKSOY - Çocuk Gelişimci & Uzm. Sınıf Öğretmeni

Ebeveynlik, sağlıklı bir birey yetiştirmede anahtardır. Çünkü kişilik gelişiminin oluştuğu çocukluk döneminde, çocukların kendileri için rol model aldıkları en önemli kişiler ebeveynleridir. Bu yüzden ebeveynlerin çocuklarına karşı olan tutumları da onların gelişim alanları üzerinde önemli etkiye sahiptir.

Günümüzde demokratik, otoriter ve mükemmelliyetçi ebeveyn tutumu gibi birçok ebeveynlik kavramları vardır. Bunlara ek olarak yeni bir kavram olan helikopter ebeveynlik kavramı gündeme gelmiştir. Helikopter ebeveynlik, çocuğun bütün hayatı boyunca her anında ailenin etki etmesi üzerine ortaya çıkan bir kavramdır. Bu kavram, çocukların hayatlarını aşırı planlayıcı, onlara müdahale eden, koruyucu ve mükemmelliyetçi olan ebeveynlerin tutumlarını tanımlamaktadır. Fakat bu tutumu sergileyen ailelerin çocuklarından beklentileri iyi olsa da, bu tutumun çocuklar üzerine olumsuz etkileri olduğu düşünülmektedir. Bu tutuma maruz kalan bu çocukların karar vermede zorlandığı ve bireyselleşememe sorunu ile gelişen bağlanma sorunları yaşadıkları gözlenmektedir. Ayrıca yaşamlarının ileriki dönemlerinde diğer çocuklara oranla duygusal sorun yaşadıkları belirlenmiştir. Bu tutumla yetiştirilmiş çocuklar yaşıtlarına göre daha fazla depresyon, öfke sorunları ve psikosomatik sorunlar yaşamaktadır. Bunun yanı sıra, bu çocuklar ebeveyninden ayrılamama ve böylece bağlanma sorunları, hayatları ile ilgili durumlarda karar verememe ve seçim yapamama gibi sorunlarla karşılaşmaktadır.

Öyleyse çocuklarımızı bu duruma getirmemek için ne yapmalı?

Ebeveynler, çocuklarının sevgiye ve güvenliğe ihtiyaçları olduğunu anlamalı ve onların bu ihtiyaçlarını karşılamalıdır. Çocuklarının özgüvenlerini geliştirmek, özsaygılarını artırmak ve onların duygusal gelişimlerine destek olmalıdır. Örneğin 10 yaşındaki bir çocuğun motor gelişimini desteklemek istiyorsak ayakkabı bağını kendimiz bağlamak yerine bağlamayı öğrenmesini ve kendisinin bu beceriyi yapmasını beklemek daha doğru olacaktır. Ödev yapmaya direnen bir çocuğun ödevlerini yapmak yerine onu teşvik edecek farklı yollar arayışına girilmelidir. Çocukların sosyal faaliyetlere katılmalarını teşvik etmek ve onların sosyal becerilerini geliştirmek için fırsatlar yaratmak gerekir.

Ebeveynlerin temel görevi, çocuklarının sağlıklı bir şekilde büyümelerini sağlamak, onların gelişim alanlarını desteklemektir. Her alanlarına müdahale etmek onları özgüveninden, öz becerilerinden, duygusal ve sosyal açıdan zora sokacak ve hayatlarının her alanlarında yanlarına destek ihtiyacı hissetmelerine neden olacaktır. Bu nedenle onların yaşam alanlarına müdahale etmeden ama kontrolü de tam anlamıyla elden bırakmadan gelişim göstermelerine izin verilmelidir.

Kader AKSOY
Önceden akademisyen, şimdi özel bir kolejde sınıf öğretmeni. Ayrıca çocuk gelişimi mezunu.