ELMADA KARA LEKE HASTALIĞI İLE MÜCADELE

Bu Benim Eserim Matematik ve Fen Bilimleri Proje Yarışması

Projenin Amacı:Kalınçam köyünde elmada oluşan kara leke oluşumunu önlemek,köy halkını bilinçlendirip  verimli  elmalar yetiştirmek.

Projenin Hedefleri:

1)       Doğaya zarar vermeden  elmadaki kara leke oluşumunu en aza indirmek

2)       Halkı bu proje  sonunda elmada kara leke oluşumu hakkında bilinçlendirmek

3)       Kalınçam köyünde elmada görüntü kirliliği oluşturan kara leke oluşumunu azaltarak pazarlama oranını artırmak

Gerçekleştirilen Faaliyetler ve Kullanılan Yöntemler:Elmada kara leke oluşumunu önlemek için iki yöntem olduğunu gözlemledik.Bunlar:

a)       Kültürel Yöntemler:Yere  dökülen yapraklar sonbaharda  toplanıp yakılmalı veya derince gömülmelidir.Sıracalı dallar budanarak bahçeden uzaklaştırılmalıdır.Ağaçlar yapraklardaki zemin daha hızlı kuruyabilmesi için hava akımına izin vercek şekilde taçlanmalı ve uygun aralıklarla dikilmelidir.

b)       Kimyasal Mücadele: İlaçlama Zamanları,

1.İlaçlama:Çiçek gözleri kabardığında(dal sıracası bulunan yerlerde 3-5 gün önce)

2.İlaçlama:Pembe rozet tomurcuğu döneminde

3.İlaçlama:Çiçek taç yaprakları %70-80 görüldüğünde

4. ve diğer ilaçlamalar ise iklim koşullarının hastalığın ilerlemesi için uygun olduğu durumlarda kullanılan ilaçların etki süreleri dikkate alarak uygulanmalıdır

İlaçlamalarda;

a)       Dal sıracası(Sürgünlerde oluşan sivilceye benzer kabarcıklardır) bulunan yerlerde:

1.       İlaçlamada, % 2’lik Bordo Bulamacı veya hazır bakırlı preparatlardan birisi %0.8 dozunda,

2.İlaçlamada, hazır bakırlı preparatlardan birisi % 0.4 dozunda veya diğer ilaçlardan  birisi önerilen dozda kullanılmalıdır.

3. ve diğer ilaçlamalarda bakırlı ilaçlar dışındaki ilaçlardan birisi önerilen dozda kullanılmalıdır.

b) Dal sıracası bulunmayan yerlerde: 1.İlaçlama  % 1’lik Bordo Bulamacı veya hazır bakırlı preparatlardan birisi % 0.4 dozunda kullanılmalıdır. Diğer ilaçlamalar dal sıracası bulunan yerlerde olduğu gibidir.

BORDO BULAMACININ HAZIRLANIŞI

Bordo bulamacı, göztaşı (Bakır Sülfat %98 ) ve kireç kullanarak hazırlanan bir karışımdır.

Bordo bulamacı çok sayıda fungal ve bakteriyel hastalıklara karşı kullanılabilen bir tarım ilacıdır. Özellikle sonbaharda (yaprakların ¾’ü yada tamamı döküldüğünde) ve ilkbaharda (gözler uyanmadan önce) meyve ağaçlarına bordo bulamacı uygulandığında, ertesi yıl çıkabilecek potansiyel olarak bulunan pek çok hastalığa karşı etkili ve ekonomik bir mücadele ilacı olmaktadır.

Sonbahar ve ilkbaharda bordo bulamacı kullanılmadan bazı bakteriyel hastalıklarla mücadelede tam başarıya ulaşmak mümkün değildir.

Bordo bulamacı kullanıma hazır halde ilaç bayilerinde bulunabileceği gibi, bakır sülfat (göztaşı) ve kireç ile hazırlanıp kullanılması da mümkündür. Ancak hazır bordo bulamacı kullanılması halinde, kullanma dozunun önceden iyi bilinmesi gerekmektedir.

Bordo Bulamacı Hazırlamak İçin Gerekli Malzemeler:
% 1 lik Bordo Bulamacı hazırlamak için 1Kg Göztaşı ve 1 Kg Sönmüş veya 0,5 Kg Sönmemiş Kirece ve bunları eritmek ve karıştırmak için 1 adet 100 lt’lik, 1 adet 50 lt’lik plastik veya ağaç fıçı, beton havuz, plastik kova, süzmek için tülbent, ağaç sopa (karıştırıcı) gibi malzemelere ihtiyaç vardır.(Demir,saç.teneke gibi metal kaplar kullanılmaz.)
Bordo Bulamacının Hazırlanması:
Evvela 1 Kg Göztaşı 50 litre su alan bir fıçıda (Plastik Kova,Beton Havuz) eritilir.Ayrıca bir teneke içinde taşsız 0,5 Kg kireç az suda söndürülür.Söndürülen kireç 100 litrelik fıçıya süzülerek aktarılır ve üzerine su ilave edilerek 50 litreye tamamlanır.daha önce hazırlanan 50 litrelik Göztaşı eriyiğini kireçli su üzerine yavaş yavaş dökerken bir yandan da devamlı karıştırılır.Böylece açık mavi bir bulamaç meydana gelir.Daima göztaşı miktarının yarısı kadar kireç konur.%0,75 lik Bordo Bulamacı hazırlamak için 100 litre suya 750 gram Göztaşı,375 gram Kireç; %1,5 luk Bordo bulamacı hazırlamak için 1500 gram Göztaşı, 750 gram Kireç konur.
Bordo Bulamacını Kontrol Ediniz.
Tek başına Göztaşı eriyiği yakıcıdır.Kireç, asitliği gidermek ,için kullanılmaktadır. Konulan kirecin kafi gelip gelmediğini kontrol etmek için turnusol kağıdı kullanılır.Kırmızı Turnusol kağıdı bordo bulamacına batırıldığında mavi renge dönüşür ise bulamaç iyi hazırlanmış demektir,kırmızı renkte kalırsa bir miktar daha kireçli su ilave etmek lazımdır..Turnusol kağıdı yerine 3-5 cm boyda bir parlak çivi ile de kontrol etmek mümkündür.Hazırlanan Bordo Bulamacına parlak bir çivi batırılır. 4-5 dakika bekletilir ve sonra çıkarılır.Çivi üzerinde esmer kırmızı bir leke meydana geldiyse biraz daha kireçli su ilavesi gereklidir.İyi hazırlanmışsa leke meydana gelmez.Bordo Bulamacı taze kullanılır.Hemen kullanılamaz ise 100 litresine 200 gr şeker koyarak 10 gün kadar bozulmadan saklanabilir.
Bordo Bulamacı Hazırlanırken ve Kullanırken Dikkat Edilecek Hususlar
1-Bordo bulamacı hazırlanırken daima kireçli suyun üzerine göztaşı eritilmiş su ilave edilir.Aksi takdirde karışım olmaz.
2-Sönmemiş kireç kullanıyorsak eritildikten sonra muhakkak süzülmelidir.Eğer erimeyen taş, toprak kalmışsa kalan miktar kadar kireç tartılıp tekrar eritilmelidir.
3-Bordo bulamacı hiçbir ilaçla karıştırılıp atılmaz.
4-Bordo bulamacı atıldıktan sonra ilaçlama aleti temizlenmelidir.
Etmeni bakteri ve fungus olan hastalıklarda etmenin ağaç gövdesine kolaylıkla girebileceği daha çok yara yerleri,çiçek gözleri ve yaprak gözlerinin ilaçlanarak hastalığın ağaca girişini engeller.Bu hastalıkların bulaştıktan sonra tedavisi mümkün değildir.

2.İlaçlamada, hazır bakırlı preparatlardan birisi % 0.4 dozunda veya diğer ilaçlardan  birisi önerilen dozda kullanılmalıdır.

3. ve diğer ilaçlamalarda bakırlı ilaçlar dışındaki ilaçlardan birisi önerilen dozda kullanılmalıdır.

b) Dal sıracası bulunmayan yerlerde: 1.İlaçlama  % 1’lik Bordo Bulamacı veya hazır bakırlı preparatlardan birisi % 0.4 dozunda kullanılmalıdır. Diğer ilaçlamalar dal sıracası bulunan yerlerde olduğu gibidir.

Proje Bütçesi:

1)       Bordo Bulamacı:20TL

2)       Trabzon Tarım iL Müdürlüğüne Gezi:Tahmini 60TL ( Tonya Tarım İlçe Müdürlüğü aracı ile gidlimiştir.)

Faaliyet Takvimi:

1)    Sonbaharda (yaprakların ¾’ü yada tamamı döküldüğünde)

2)    İlkbaharda (gözler uyanmadan önce)

Proje Hazırlanılırken Destek  Alınan Kurum ve Kişiler :

1)       Tonya İlçe Tarım Müdürlüğü

2)       Trabzon Tarım İl Müdürlüğü Bitki Koruma Şubesi:Akın HOCAOĞLU (Müh.)

Literatür Taraması:

1)       www.kkgm.gov.tr

2)       Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Kitapları

Ulaşılan Sonuçlar:Elma ağacında kara leke oluşumunun ağaçların bakımsızlıktan kaynaklandığını gözlemledik.Kültürel ve kimyasal yöntemlerle büyük oranda azaltılabileceği sonucuna vardık.

Projenin Özeti: Trabzon Tonya Kalınçam Köyünde elmada  kara leke  hastalığı mücadele yöntemlerini araştırmak ve köy halkını bilinçlendirmek için  yapılmıştır.Sonbaharda yere dökülen ve ilk hastalık kaynağı olan yapraklar toplanıp yakılarak toprağa gömüldü.sıracalaı budanarak yakıldı.Kimyasal mücadele için de ilkbaharda bordo bulamacı kullanmayı planlıyoruz.