BİTKİLERDE UYARTI İLETİMİNİN HAYVANLARDAKİ SİNİRSEL UYARTI İLETİMİ İLE BENZERLİKLERİNİN, TEPKİSEL BİR BİTKİ OLAN MİMOSA PUDİCA BİTKİSİNDE ARAŞTIRILMASI
Biyoloji Projesi
Proje Öğrencileri
Gonca Gül TOK
Tuğana Mihrace MECİT
Danışman
Ayşegül SEVİMAY
Bitkilerde uyartı iletiminin hayvanlardaki sinirsel uyartı iletimi ile benzerliklerinin, tepkisel bir bitki olan Mimosa pudica bitkisinde araştırılması
Projenin Amacı: Bu projede amaç bitkilerde hayvanlarda olduğu gibi bir sinirsel yapı bulunmamasına rağmen bir sinirsel iletim mekanizması olduğunu göstermektir.
Yöntem: Mimosa pudica bitkisinin yapraklarından birine ortasından uyartı verildi . Suyun akış yönüne ve tersine reaksiyon süreleri ölçüldü. 5 kez tekrarlandı. Üstteki bir yaprağa kibritle alttan ateş tutuldu. Yaprakların tepki süreleri ölçüldü. Bitki özsuyunun taşınma hızı ile karşılaştırıldı.
Bitkinin en üst yaprağına kloroform, seyreltik hidroklorik asit verildi (geçirgenliği arttırmak için), sonra gümüş nitrat çözeltisi damlatıldı. Kapanan yapraklardan biri koparılarak özütü çıkarıldı. Özüte NaCl çözeltisi eklendi. Gümüş nitrat alt yaprağa taşınmış ise çökelti oluşturması beklendi.
Bulgular: deneyde terleme akım teorisi test edilmiş, iletimin sadece suyun akış yönünde olmadığı, suyun akış yönünde iletimin daha yavaş olduğu belirlenmiştir. Deneyde iletim hızından yola çıkarak kimyasal yolla olup olmadığı test edilmiş, kimyasal yolla iletimden hızlı olduğu görülmüştür. Deneyde kimyasal madde yaprağa uygulanmış uyartının iletildiği dokularda kimyasal test edilmiş, çökelme görülmemiştir.
Sonuçlar: Bitkilerdeki uyartı iletiminin hayvanlardakiyle benzerlikleri şunlardır. 1- Bir uyartı farklı şekillerdeki uyarılar sonucu oluşabilir. Uyartının yönü hayvanlarda olduğu gibi iki yöne de doğrudur. Elektriksel iletim kimyasal iletimden daha hızlıdır. Uyartı özsuyun taşınma hızından daha hızlı iletilmiştir.
Öneriler: Denetleyici ve düzenleyici sistemler başlığı altında hayvanlarda sinir sistemi olduğu bitkilerde ise olmadığı belirtilmektedir. Bu yeni bulgular ışığında bitkilerde de benzer işlevde olan dokular olduğu bilgisine yer verilebilir.
Bu çalışma tepkisel olmayan bitkilerde de yeni ölçüm cihazları geliştirilerek araştırılabilir.
