İLKÖĞRETİM OKULU ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK MATEMATİK VE FEN BİLİMLERİ PROJE ÇALIŞMASI
Bu Benim Eserim Matematik ve Fen Bilimleri Proje Yarışması
DENEYSEL PROJENİN ADI: Besin zincirinin ilk kademeleri neden önemlidir?
DENEYSEL PROJEYİ HAZIRLAYAN: Dönay Çopur ve Hacer Akca
REHBER ÖĞRETMEN: Hatice Üstüner
GİRİŞ VE AMAÇ: Plankton suda bulunan hareket yeteneği akıntıya bağımlı olan canlılara verilen genel terimdir. Bu çalışmada balıklara verilen ve besin zincirinin ikinci halkasını oluşturan hayvansal planktonla, balıklara verilen yapay yemin canlılar üzerindeki farklı etkilerini görmek amaçlanmıştır.
ARAŞTIRMA: Bu projeyi hazırlamadan önce balıkların yapay yemlerini ve doğal besin kaynağı olan planktonu araştırdık. Elde ettiğimiz sonuçlar planktonun yapay yeme oranla balıklarda daha kısa sürede büyümeyi sağladığı ve üremeyi artırdığını gösteriyordu.
HİPOTEZ: Besin zincirinin ikinci basamağı olan hayvansal planktonların yapay yemlere oranla balıklarda daha hızlı gelişmeyi ve daha fazla üremeyi sağladığı hakkında fikir sahibi olunabilir.
YÖNTEM: İlk olarak plankton ve yapay yemler hakkında araştırmalar yaptık. Kaynaklardan aldığım bilgiler planktonun yapay yeme oranla daha yararlı olduğunu gösterdi. Sonra proje için ortamı hazırladık.Akvaryum balıklarının yumurtlamalarını ve gelişmelerini araştırdık ve bu deney için akvaryum yunus balıklarını kullanmayı tercih ettik. Havuz suyu, akvaryum gibi malzemeleri temin ettik. Öğretmenimizle deneyi kurduk.
DENEYİN YAPILIŞI:Aynı büyüklükte iki ayrı akvaryum oluşturuldu.Akvaryumlara eşit sayıda ve eşit büyüklükte yunus balıkları yerleştirdik.Araştırmalarımıza göre; balıkları seçerken aynı yaşlarda olmalarına ve 2 yaşını geçmiş olmalarına dikkat ettik.Yunus balıklarının yaşam alanlarını oluşturmak için küçük kaya parçaları ve kum yerleştirdik.1. Akvaryumda bulunan balıkları beslemek için; besin zincirinin ikinci basamağını oluşturan hayvansal planktonları kullandık. 2. Akvaryumda bulunan balıkları beslemek için ise yapay yemleri kulandık
15 Gün boyunca bu işlemi tekrarladık.15. Gün sonunda 1.Akvaryumda bulunan dişi balıklar yumurtalarını bıraktıktan sonra döllenme gerçekleşti ve hemen dişi balıklar yumurtaları ağızlarına aldılar.3 gün sonunda dişi balıkların ağızlarında yumurta olduğu için beslenemediklerini fark ettik.Bu durumun projemizi etkileyeceğini ,bu yüzden de yumurtaları dişi balıkların ağzından almayı düşündük.Ayrı bir akvaryum oluşturduk,içine kuluçka makinesi yerleştirdik.Büyüklerimizin de yardımı ile yumurtaları topladık ve kuluçka makinesine yerleştirdik. Yumurtaları yaklaşık olarak 80 veya 90 arası saydık.5 gün sonra yumurtalarda kuyruk kısımları belirmeye başladı. 7 gün sonunda tekrar iki ayrı akvaryum oluşturduk ve her birine eşit sayıda yavru yunus balıklarını yerleştirdik.Birine hayvansal planktonları diğerine yapay yem vererek balıkları besledik.30 Gün sonra canlı yem kullandığımız akvaryumdaki balıklar 3 santimetre büyüklüğe eriştiler.Yapay yem kullandığımız balıklar bu boya 90 günde eriştiler.
Birinci Akvaryumdaki balıkların yumurtalarını topladıktan sonra beslenmeleri için canlı
yemleri kullanmaya devam ettik,2. Akvaryumda ise yine yapay yemleri kullanmaya devam ettik.15 Gün sonra her iki akvaryumda da yumurtlamalar ve döllenme gerçekleşti.Her iki akvaryumdan da 100 e yakın yumurta toplandı.Görüldüğü gibi 1. Akvaryumda ayda 2 defa üreme gerçekleşti,2. Akvaryumda ayda 1 defa üreme gerçekleşti . Her iki akvaryumda toplanan yumurta sayıları aynı oldu.
SONUÇ:Besin zincirinin 3. Kademesinde bulunan küçük balıklar , zincirin 2.kademesinde bulunan hayvansal planktonlarla beslendiği zaman , yapay yemle beslenen balıklara göre büyümeleri ve üremeleri daha hızlı olur.Besin zincirinin alt kademelerindeki canlılar yok olursa üst kademelerindeki canlıların büyümeleri ve üremeleri azaldığı için zincirin üst kademelerindeki canlılar da yok olacaktır.
