Eğitim ve Öğretimde Yenilikçilik Ödülleri kapsamında ödül alan çalışma:
RİTMİN GÜCÜ
1. Giriş
Türkiye genelinde farklı illerde özel gereksinimli çocukların eğitimine yönelik olarak
uygulanmakta olan birçok müzik eğitimleri mevcuttur. Ancak uygulanmakta olan müzik
eğitimlerinin birçoğu geleneksel yöntemlerle ilerlemekte, farklı öğretim ve teknikleri ise
ancak İstanbul, Ankara gibi büyük ölçekli illerde yıllık ücretleri astronomik rakamları bulan
vakıf, dernek ya da özel okulların bünyesinde yer alan kulüp ya da sınıflarda
uygulanmaktadır. Ancak; okulumuzda başlatılan ve bir kamu kurumu uygulaması olarak
Türkiye genelinde örneğine rastlanmamış olan orff yaklaşımıyla yapılan müzik çalışmaları
ile özel gereksinimli çocukların anında aldığı akustik geribildirimler yoluyla davranışlarına
yönelik farkındalık kazanması, özsaygı ve benlik algısı geliştirmesi desteklenmesi yönüyle
projemiz özgün bir çalışmadır. Yapılan araştırmalarda orff yaklaşımıyla yürütülen müzik
çalışmalarının özel gereksinimli çocukların yaratıcılıkları, iletişim ve sosyal becerileri, dikkat
gelişimleri gibi konularda olumlu etkileri olduğuna rastlanmıştır. Çünkü Orff-Schulwerk
bireye yalnızca müzikal hedeflere yönelik eğitim olanakları sağlamakla kalmaz, ayrıca
görsel, işitsel, dokunsal, kinestetik ve el-göz koordinasyonu ve benzeri pek çok duyuya hitap
eden etkinlikler de içerir. Bu yaklaşım ile yürütülmüş olan müzik çalışmalarımız yarışma
atmosferinde değil, birlikte müzik yapma ve yaratma anlayışında sürdürülmüştür.
2. Problem Durumu
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de özel gereksinimli bireylerin sayısı her geçen gün
hızla artmaktadır. Bu artışla birlikte normal gelişim gösteren bireyler gibi toplumun bir
parçası olan özel gereksinimli bireylerin de “eğitim hakları” konusu ortaya çıkmaktadır.
Müzik çalışmaları özel gereksinimli çocukların başarı hissini yaşayabilecekleri,
yaşamları boyunca “özürlü”, “engelli” kimliklerini taşıyan bu bireylere yeni kimlikler sağlayabilecek bir alandır. Orff yaklaşımıyla yapılan müzik çalışmaları çocuğun sergilediği doğal hareketlerden yola çıkarak çocuğa bir
oyun ortamında eğlenerek kendini ifade etme olanağı sunar. Müzik-orff çalışmaları bu
özellikleri ile özel gereksinimli öğrencilerin sosyal becerilerinin gelişmesinde ve sosyal
yönden kabul edilmeleri üzerinde etkili olabilmektedir.
3. Çalışmanın Amaç ve Hedefleri
Çalışmanın amacı: Özel gereksinimli çocuklarla yapılan müzik-orff çalışmalarıyla,
onların sosyal, fiziksel ve zihinsel gelişimlerine katkıda bulunarak, özgüven ve başarı
eksikliği hissettikleri diğer alanlarda da kendilerine güvenmelerini sağlamak ve başarılarını
arttırmak, aynı zamanda özel gereksinimli çocukların sözel ve iletişimsel becerilerinin
gelişme göstermesine yardımcı olmak temel amaçlarımızdandır.
Çalışmanın hedefleri: Toplumsal yeterliklerinin % 10 düzeyinde geliştirilmesini
sağlayabilmek, Fiziksel, sosyal, duygusal, bilişsel ve dil yaratıcılıklarının % 20 oranında
gelişmesini sağlayabilmek, Akustik geribildirimler yoluyla davranışlarına yönelik
farkındalık kazanması, özsaygı ve benlik algısı geliştirmesinin desteklenmesi, Stereotipik
(tekrarlayan) davranışlarının %5 oranında azaltılabilmesini sağlayabilmek, Ortak dikkat,
taklit ve sıra alma becerilerinin %15 oranında geliştirilebilmesini sağlayabilmek, Duygusal ve
davranışsal bozuklukların % 15 oranında azaltılmasını sağlayabilmek,
4. Yöntem ve Plan
4.1 Yöntem
Okulumuz bünyesinde müzik-orff kulübü açmadan önce proje tasarım aşamasında
bir durum tespiti yapılmıştır. Okulumuza her yıl gelen özel gereksinimli çocukların sayısı,
engel durumları ve ailelerinin durumu saptanarak ‘nitel araştırma teknikleri’ ve ‘görüşme
yöntemleriyle’ analiz edilmiştir. Projede işbirliği yapılacak gönüllü öğretmenler ile bir araya
gelerek tartışma yöntemi, soru-cevap ve beyin fırtınası teknikleri ile proje faaliyet adımları
belirlenmiştir.
4.2. Plan
2015-2016 eğitim öğretim yılı içerisinde yapılan tespitler ve durum analizleri ışığında
2016-2017 eğitim öğretim yılı başında açılan müzik-orff kulübü için faaliyet takvimimizi
oluşturduk. Mevcut takvime göre faaliyetlerimizi gerçekleştirdik.
Nurten ŞAŞAR
Neslihan KÜÇÜKKURT
Rukiye Nuran YÖRÜK
Yakup KAYA
İrfan DİZKIRICI
TOKAT / M. AKİF ERSOY GÖRME ENGELLİLER İLKOKUL
