Arşimet parşömeni, MÖ 3. yüzyılda yaşamış matematikçi, fizikçi ve mühendis Arşimet’in eserlerini içeren bir palimpsesttir. Bu eşsiz parşömen, Arşimet’in kayıp olduğu düşünülen iki başyapıtını içeriyor: Ostomachion ve Mekanik Teoremler Yöntemi’ni ve Yüzen Cisimler Üzerine adlı orijinal eserinin sadece günümüze ulaşan Yunanca kopyasını içeriyor.
Parşömen, MS 530 civarında Ayasofya’nın mimarı Miletli Isidorus tarafından derlendi ve 1204 yılında Konstantinopolis’in Latinler tarafından işgali sırasında, parşömen izole bir Yunan manastırına götürüldü. Çünkü Haçlılar genellikle Yunan yazısını Latin kilisesine karşı dinsizlikle eşitleyerek birçok benzer metni yakıp yağmalıyordu.
Parşömen, 1906 yılında İstanbul’da bir kitapçı tarafından keşfedildi. Parşömen, üzerinde yazılan yazıların silinmesiyle yeniden kullanılmış bir parşömen olduğu anlaşıldı. Bu nedenle, parşömen üzerindeki yazılar, özel bir teknik kullanarak taranıp dijitalleştirildi ve okuyunabilecek hale getirildi.
Arşimet parşömeni, bilim tarihinin en önemli keşiflerinden biridir. Bu parşömen, Arşimet’in çalışmalarının daha iyi anlaşılmasına ve bilim tarihinin yeniden yazılmasına yardımcı olmuştur.
Parşömen üzerindeki eserler arasında şunlar sayılabilir:
- Yüzen Cisimler Üzerine: Bu eser, Arşimet’in en ünlü eserlerinden biridir. Bu eserde, Arşimet suyun kaldırma kuvvetini keşfeder ve bu kuvvetin formülü olan Arşimet prensibini ortaya koyar.
- Ostomachion: Bu eser, Arşimet’in bir zeka oyunudur. Bu oyunda, 14 parçadan oluşan bir küpün, 14 parçadan oluşan bir prizmaya dönüştürülmesi gerekmektedir.
- Mekanik Teoremler Yöntemi: Bu eser, Arşimet’in mekaniğin temellerini araştırdığı bir eserdir. Bu eserde, Arşimet kuvvet, momentum ve enerji gibi kavramları tartışır.
Arşimet parşömeni, bilim tarihinin en önemli eserlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Bu parşömen, Arşimet’in çalışmalarının daha iyi anlaşılmasına ve bilim tarihinin yeniden yazılmasına yardımcı olmuştur.
