GENEL BAKIŞ
Dünyada ve ülkemizde hızla önem kazanan İnsansız Hava Araçlarının, insan yaşamının her
alanında kullanımı hızla artmaktadır. 2015 yılında Tophane Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nin
koordinatörlüğünde ülkemizde ilkini gerçekleştirdiğimiz TYU2015 yarışmasına 46 okul kayıt yaptırmış ve
25 okul yarışmalara iştirak etmiştir.
27 – 28 – 29 Mayıs 2016 tarihleri arasında ikincisi gerçekleşecek TYU 2016 İnsansız Hava Araçları Yarışması Bursa Bilim ve Teknoloji Merkezi’nin destekleri ve Tophane Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nin koordinatörlüğünde yapılacaktır.
Yarışmada görev alacak hakemler ve pilotlar Bursa Model Uçak Kulübü üyelerinden olacaktır.
Katılımcı takımlar hava araçlarıyla uçuş alanı içerisinde belirlenen görevleri yerine getirmek için mücadele edeceklerdir. Uçuşlar sonunda tanımlanan görevleri yapıp iniş yapacaklardır. Takımlar son görevde belirlenen alan içerisine yangın söndürme görevini de gerçekleştireceklerdir.
Takımlar tanımlanan görevleri en uygun şekilde yapacak olan insansız, elektrikle çalışan, radyo kontrollü modüler bir hava aracının tasarımı ve imalatını yapacaktır. Amaç yüksek performanslı, dengeli bir tasarıma sahip, iyi bir uçuş kontrol kalitesi sağlayabilen ve üretimi kolay olan bir hava aracı tasarlamaktır.
Yarışma birincisine 5.000 TL, ikincisine 4.000 TL, üçüncüsüne 3.000 TL ve 3 adet mansiyon ödülüne 1.000’er TL para ödülü verilecektir. Mansiyon ödülleri, hava aracının tasarımı, takım ruhu, hava aracının yapım teknik ve kalitesi göz önüne alınarak yarışma jürisi ve hakemler tarafından belirlenecektir.
Takımlar; 3 öğrenci, 1 pilot, 1 öğretmen ve 1 idareciden oluşmalıdır. Pilotu olmayan okullara organizasyon, pilot temin edecektir.
Okul idarecilerinin kayıt yapma ve yarışmaya gelme zorunlulukları yoktur.
YARIŞMA SİTESİ VE ADRES BİLGİLERİ
Yarışma ile ilgili haberler, olası soru ve cevaplara aşağıdaki sitelerden ulaşılabilir. Her türlü iletişim ise tyu2016@bursabtm.org adresiyle sağlanacaktır.
www.bursabilimmerkezi.org tyu2016@bursabtm.org
www.tophanemtal.meb.k12.tr
Yarışma adresi:
* Tophane Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
Hasta yurdu caddesi No:2 Osmangazi / Bursa
* Bursa Bilim ve Teknoloji Merkezi
Altınova Mahallesi Fuar Caddesi no:27 Osmangazi / Bursa
Rapor gönderim Adresi:
tyurapor@bursabtm.org
KAYIT VE KONAKLAMA
Okullar, 27 Mayıs 2015 günü saat 16:00’ ya kadar hava araçlarının teknik incelemesi ve kayıtlar için Bursa Bilim ve Teknoloji Merkezine giriş yapabilirler. Yarışmanın son günü olan Pazar gününe kadar konaklama ve yemek ihtiyaçları organizasyon tarafından karşılanacaktır.
27 Mayıs Cuma akşamı Tophane Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesindeki akşam yemeğinden sonra 19:00 ’ da yarışma öncesi bilgilendirme toplantısı yapılacaktır. Tüm yarışmacı ve yöneticiler bu toplantıda hazır olmalıdırlar.
PROGRAM
4 Mart 2016 ’de katılım için başvurular sona ermektedir. Katılımcı takımlar teknik raporlarını, 06 Mayıs 2015’e kadar yarışma adresine eposta ile göndermelidirler.
Yarışmalar 27 – 28 – 29 Mayıs 2016 tarihleri arasında Bursa Bilim ve Teknoloji Merkezi’nde icra edilecektir. Ödül töreni ve kapanış 29 Mayıs 2016’da saat 16:30’ da olacaktır.
Yarışma 28 – 29 Mayıs 2016 tarihlerinde sabah 09:00’ da başlayacak ve 2 gün devam edecektir.Yarışma bitiş saati, , jüri kararı ile meteorolojik şartlar göz önüne alınarak değiştirilebilir veya yarışma tek güne indirilebilir.
TYU2016 katılım formu, word dosyası olarak www.bursabilimmerkezi.org internet adresinde bulunmaktadır. Bu dosya 4 Mart 2016 tarihinde 18.00’e kadar, yarışma iletişim adresi olan tyu2016@bursabtm.org’a gönderilmelidir. (Ayrıca son dakika değişikliklerinden haberdar olabilmeniz için takım danışmanınıza ve en az bir öğrenciye ulaşacak şekilde telefon numarasının formda bulunduğundan emin olunuz.) Her takım e-posta adreslerini girmek zorundadır ve bunlardan biri takım liderine ait olmalıdır.
Yarışmanın başından sonuna kadar e-posta adreslerinin aktif kalmasını sağlamak takımların sorumluluğundadır. Çünkü güncel bilgilere ulaşmak için e-posta kullanılmaktadır. Bu adresleri dâhili yazışmalarınızda kullanmayınız. Başvuru formu gönderildikten sonra üzerinde herhangi bir değişiklik yapılamaz.
Tasarım raporları 06 Mayıs 2016’da tyurapor@bursabtm.org adresine en geç 18:00’de ulaşmış olmalıdır. Raporlar gönderildikleri şekilde değerlendirilecektir. Düzeltmeler ve eklemeler dikkate alınmayacaktır. Bu yüzden gönderilmeden önce dikkatlice kontrol edilmelidir.
Takımlar raporlarını bilgisayar ortamında pdf olarak kaydedip tyurapor@bursabtm.org adresine göndermelidir.
HAVA ARACININ TANIMI
1. Döner kanat grubuna giren hava araçları dışında kalan ; kanat, elevatör,ruder,gövde gibi temel unsurları bulunan hava araçları olmalıdır.
2. Uçan kanat tarzı tasarımlar yarışmaya kabul edilecektir.
3. Herhangi bir yapı veya parça hava aracının uçuşu esnasında çıkıp düşmemelidir.
4. Kalkış ve inişler tekerlek üzerine ( iniş takımı ile ) gerçekleşecektir. Maksimum kalkış mesafesi 30m dir.
5. Birden fazla motor veya pervane kullanılabilinir. Doğrudan güç iletimi veya dişli, kayış azaltma sistemleri kullanılabilinir.
6. Motorlar fırçalı veya fırçasız olabilir
7. Radyo Rx ve servolar ayrı bir pil paketi üzerinde olmalıdır. ( Servoları besleyen alıcı pili olmalıdır) Piller bir görev uçuş süresince değiştirilemez veya şarj edilemez. Diğer görevlere geçişte şarj edilebilirler.
8. Hava aracının yüksüz ağırlığı en fazla 3 kg olmalıdır.
9. Hava aracı özgün olmalıdır. Daha önce üretilmiş bir hava aracının tümü kullanılamaz. Hava aracının gövdesini yarışma kapsamında her okul kendisi yapacaktır. İsteyen okullar gövde hariç diğer parçaları
hazır alabilirler. Ancak bu durum teknik raporda belirtilmelidir.
10. Hava aracının imalatında istenilen malzeme kullanılabilir.
11. Hava aracının ihtiyaç duyduğu tahrik, elektrik motoru ile verilmelidir. Patlar motor kullanılamaz.
12. Elektrik motorunu besleyen batarya (Ni-Cd ,Ni-Mg veya Li-po) en fazla 300 gr olmalıdır.( Bu ağırlıya alıcıyı besleyen pil dahil değildir.)
13. Hava aracının kanat ve gövde ölçülerinde bir sınırlama yoktur.
14. İniş takımı zorunludur.
15. M2-ve M3 görevlerindeki yükler açıkta ya da gövde dışında olmamalıdır. Kesinlikle gövde içi veya uygun kapalı bir sistem içerisinde olmalıdır.
16. Kullanılacak R.C kumanda cihazı en az 1 km menzilli olmalıdır.
17. Hava aracında gyro veya otopilot sistemlerinin kullanılmasına izin verilmeyecektir.
HAVA ARACINDA GÜVENLİK
TÜM ARAÇLAR UÇUŞA UYGUN OLUP OLMADIĞINA DAİR BİR GÜVENLİK İNCELEMESİNE SOKULACAKTIR. GÜVENLİK İNCELEMESİNİ YAPAN KOMİSYONUN KARARLARI SON KARAR NİTELİĞİNDEDİR.
GÜVENLİK İNCELEMELERİ AŞAĞIDAKİ ÖZELLİKLERE MİMİNUM SAHİP OLMAK ZORUNDADIR.
Yapısal bütünlükten emin olmak için yapılan aracın fiziksel incelemesi,
Tüm bileşenlerin hava aracının üzerinde güvenlikli durmasının kontrolü,
Pervanenin yapısal ve kenetlenme bütünlüğünün doğrulanması,
Tüm elektrik kablolarının ve kullanılan konektörlerin görsel incelenmesi,
Motor on ve motor off, radyo menzil kontrolü,
Kanat mukavemet testi,
Üçüncü görev için sızdırmazlık testi,
Hareket bileşenlerinin (aleron, ruder, elevator ) kontrolü,
Genel bütünlüğün ve yükleme sisteminin kontrolü.
1- TEKNİK RAPOR HAZILANMASI
1- Teknik rapor yazmak zorunlu değildir. Yarışma puanı hesaplanırken teknik rapor 100 puan üzerinden hesaplanacağından, okulların teknik rapor hazırlaması avantajlarına olacaktır.
2- Teknik rapor göndermeyen okullar, teknik rapordan 1 (Bir ) puan almış olacaklardır.
3- Teknik rapor 40 sayfayı geçmemelidir.
4- Teknik rapor A4 sayfasına yazılmalı, yazı tipi Arial olmalı, 12 punto seçilmelidir.
5- Hava aracının tasarımdan uçuşuna kadar tüm süreçleri yer almalıdır.
6- Malzeme ve tasarım seçimlerinin sebepleri teknik raporda bulunmalıdır.
7- Teknik rapor sonunda hava aracının tamamlanmış halinin resimleri yer almalıdır.
8- Teknik raporlar 06 Mayıs 2016’da tyurapor@bursabtm.org adresine en geç 18:00’de ulaşmış olmalıdır.
TEKNİK PUANLAMA ESASLARI
GENEL ÖZET 10 PUAN
KONSEPT TASARIM 20 PUAN
ÖN TASARIM 20 PUAN
DETAY TASARIM 20 PUAN
ÜRETİM PLANI VE SÜREÇ 20 PUAN
YARIŞMA ÖNCESİ UÇUŞ VE TESTLER 10 PUAN
2- GÖREV KURALLARI
GENEL
Takımlar 3 görev uçuşunu yapacaklardır.
Daha önce TYU yarışmalarında kullanılan uçaklar yarışmaya katılamazlar.
Takımlar yalnızca 1 uçakla yarışmaya katılacaklardır. Gövde , Kanat , Ruder ve Elevatör dışında kalan parçaların ve ekipmanların yedeklerini bulundurabilirler.
Takımalar en fazla 5 uçuş yapabilirler, yapılan uçuşlardan en iyi olan geçerli sayılır.
İyileştirme uçuşları bir görev için en fazla bir defa yapılabilir.
İyileştirme uçuşlarında başarısız olunduğunda, yapılan son uçuş ( başarılı olan ) geçerli sayılır.
Tüm uçuşlarda hava aracının kalkış anından iniş anına kadar uçağa ait bir parça düşmemeli. Bu durum yaşandığında uçuş geçersiz sayılır.
Montaj ve yer personeli sayısı en fazla 3 kişi olmalıdır.(pilot, pilot yardımcısı ve montaj asistanı)
Görev yüklerinin uçağa montajında takımların diğer üyeleri uçuş alanı dışında beklemelidir.
Üçüncü görevde takımlar su tankını sızdırmaz şekilde yapacaklardır. Uçuş öncesi sızdırmazlık testi yapılacaktır.
Su tankı üçüncü görev için sonradan takılabilir.
Su tankı ikinci görev için de kullanılabilir.
Üçüncü görevde su dolum işlemi tank uçak içindeyken yapılacaktır.
Su tankı kesinlikle uçak gövdesi içinde olacaktır.
Takımlara 2. görev yükü olan 500 ml pet şişe, uçuşa başlamadan uçuş alanında hakemlerce teslim edilecek ve 3 dakika içermesinde hava aracının içerisine koymaları gerekecektir.
Pilotu olmayan okullara organizasyon, pilot temin edecektir.
Yarışma uçuş sıralaması teknik rapor sonucuna göre en fazla puan alan takımdan başlayarak gerçekleşecektir.
GÖREV-1
Bu görev hava aracının yüksüz uçuşundan ibarettir.
Uçuş güzergâhı FİGÜR-1’ de gerçekleşecek ve 5 tur uçulacaktır.
Hava aracının kalkışından inişine kadar geçen süre uçuş süresi olarak ölçülecektir.
Mesafeler arasında bayrak hakemleri olacaktır.
Hava aracı iniş takımı üzerinden havalanacak ve iniş takımı üzerine inecektir.
GÖREV-2
Bu görevde hava aracına 500 ml pet su şişesi yüklenecektir.
Figür-1’ deki güzergâhta 4 tur atılıp iniş yapılacaktır.
Hava aracının kalkışından inişine kadar geçen süre uçuş süresi olarak ölçülecektir.
Hava aracı iniş takımı üzerinden havalanacak ve iniş takımı üzerine inecektir.
Yüklerin gövdeye yüklenmesi en fazla 3 dakika içinde yapılmalıdır.
GÖREV-3
Bu görevde uçağın içinde bulunacak tanka 500 ml su doldurulacaktır.( Yükleme süresi ölçülmeyecektir.)
Figür-1’deki güzergâhta 4 tur atılacaktır. 3. turda uçak, içindeki 500 ml su yükünü boşaltacaktır.
Uçuş alanı içerisinde yer alan yük bırakma bayrağının geçilmesinden sonra su boşaltamaya başlamalıdır. Boşaltma işlemi 50 metrelik su boşaltma alanını geçebilir. Boşaltma görevinin başlanma anı 50 metrelik alanın başındaki bayrakla başlar.
Hava aracının kalkışından inişine kadar geçen süre uçuş süresi olarak ölçülecektir.
Hava aracı içindeki su tankı içindeki suyun tamamı boşalmamış ise görev uçuşu geçersiz sayılacaktır.
Hava aracı iniş takımı üzerinden havalanacak ve iniş takımı üzerine inecektir.
3- YARIŞMA PUANININ HESAPLANMASI
SKOR= (TEKNİK RAPOR PUANI X TOPLAM UÇUŞ PUANI) / HAVA ARACININ AĞIRLIĞI
TOPLAM UÇUŞ PUANI = M1 + M2 +M3
GÖREV-1 (M1) : ( EN İYİ UÇUŞ SÜRESİ / SİZİN UÇUŞ SÜRENİZ ) X 100
GÖREV-2 (M2) : ( EN İYİ UÇUŞ SÜRESİ / SİZİN UÇUŞ SÜRENİZ ) X 120
GÖREV-3 (M3) : ( EN İYİ UÇUŞ SÜRESİ / SİZİN UÇUŞ SÜRENİZ ) X 150
TASARIM VE İMALAT KONUSUNDA DESTEK VEREBİLECEK KURULUŞLAR
Okullar projelerinin tasarımı, imalatı ve uçurulmasında aşağıdaki kurum ve kuruluşlardan yardım alabilirler.
Türk Hava Kurumu Şubeleri
Bölgenizdeki Havacılık veya Model Uçak Kulüpleri
Üniversitelerin ilgili alanları
YARIŞMA TAKVİMİ
04 MART 2016 KAYIT TARİHİ SONU
06 MAYIS 2016 TEKNİK RAPORUN SON TESLİM GÜNÜ
27 MAYIS 2016 TEKNİK İNCELEME
28 MAYIS 2016 UÇUŞLARIN 1. GÜNÜ
29 MAYIS 2016 UÇUŞLARIN 2. GÜNÜ
YARIŞMA PROGRAMI
27 Mayıs 2016 Cuma
10:00 Giriş ve Kayıt (Bursa Bilim ve Teknoloji Merkezi)
11:00 Teknik incelemenin başlaması (Bursa Bilim ve Teknoloji Merkezi)
16:00 Kayıtların bitişi
17:00 Teknik İncelemenin bitişi
18:00 Akşam yemeği (Tophane Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi)
19:00 Brifing (Katılım Zorunludur.) (Tophane Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi)
28 Mayıs 2016 Cumartesi
07:00 Kahvaltı
09:00 Yarışmanın başlaması (Bursa Bilim ve Teknoloji Merkezi)
12:30 Öğle yemeği
17:30 İlk gün uçuşlarının sonu
19:00 Akşam yemeği ve Serbest Zaman
29 Mayıs 2016 Pazar
07:00 Kahvaltı
09:00 Yarışmanın başlaması
12:30 Öğle yemeği
16:20 Yarışma uçuşlarının sonu
16:30 Model uçak ve Paraşüt gösterileri
16:45 Ödül Töreni ve Kapanış
JÜRİ ÜYELERİ
1. Yüksek Uçak Mühendisi Dr. Şeref ERKARA Eskişehir Havacılık Kulübü
2. Yrd. Doç.Dr. Hüseyin LEKESİZ Bursa Teknik Üniversitesi
3. Nuri Selim ETGER THY Kaptan Pilot
4. İsmail YÜCEL Ankara Model Uçak Kulübü
5. Ömer BEKDÜZ Bursa Model Uçak Kulübü
KAYIT FORMU İNDİR