Proje Adı: Bebekler Üşümesin Anneler Üzülmesin
Proje Amacı: Çocukların yataklarında üşüyerek veya ateşlenerek hastalanmasını engelleyecek bir mekanizma yapmak.
Giriş: Vücut ısısının normalin üzerine çıkması ateş olarak tanımlanır. Normal vücut ısısına ait sınırları belirlemek zordur. Genel olarak makattan ölçülen normal vücut ısısı 36,1 – 37,8 Cº olarak kabul edilir.
Kimi bakteri ya da virüslerin salgıladığı maddeler ya da kendileri, vücudumuzu uyararak endojen pirojen dediğimiz maddelerin artışına yol açar. Bu pirojenler de beyinde hipotalamusta etki ederek önceden ayarlanmış termostat derecesini yükseltirler. Bu da ateşe neden olur. Ateşin yükselmesi sırasında titreme, damarlardaki geçici daralmaya bağlı olarak eller ve ayaklarda soğuma gibi belirtiler ortaya çıkar. 37 derecenin üzerindeki her 1 derecelik artışta metabolizma hızı %10-12 artar. Buna bağlı olarak kalp atışları hızlanır, sıvı ve kalori ihtiyacı artar. Tüm bunlar da kalp ve solunum sistemine ek yük getirir. 6 ay-6 yaş arası çocuklarda ateşli havaleye yol açabilmekte; ayrıca çocuklarda huzursuzluk, sayıklama, halüsinasyon gibi etkiler yapabilmektedir. (Bahadır GÜLBULAK Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı)
Çocuk hastalıkları arasında en acil ve korkutucu olanı havaledir. Yüzde el ve ayaklarda irade dışı titremeler ile kendini gösterir. Havalenin uzaması beyin dokusunda kalıcı zedelenmelere sebep olabilir.
Havale Sebepleri:
Doğum travmaları (zor doğum nedeniyle beyinde zedelenme vb.)
Metabolik bozukluklar (kan şekeri ve kandaki minerallerin düşüklüğü)
Sinir sistemi hastalıkları (menenjit, beyin iltihabı)
Ateşe bağlı havale (Bebeğin ateşi 39 `un üzerine çıkıyorsa yüksek ateşe bağlı havale olabilir.)
Havale Durumunda:
Çocuğun üzerindeki fazla giysiler çıkartılmalıdır.
Ilık su ile yıkanmalıdır.
Şuuru yerinde ise ağızdan sıvı verilmelidir.
Çocuk vakit geçirilmeden hemen doktora götürülmelidir.
Soğuğa karşı kendimizi iyi korumaz ve vücut ısısı çok düşerse veya uygun giysileri tercih etmezsek soğuk algınlığı kaçınılmaz olur. Soğuk algınlığı bir virüs hastalığıdır. Bu virüsler hapşırık, öksürükle insandan insana geçer ve hastalığı bulaştırır. (Prof. Dr. Mustafa ALTINBAŞ)
Aşırı üşütme ve soğukta kalma, vücut direnci azaltarak zatürre oluşmasına etki eder. (Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD, Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları BD)
Küçük bebekler, özellikle yeni doğanlar sıcak ortamlarda fazla giyimli olurlarsa, vücut ısılarını dengeleyemediklerinden ateşleri çıkacaktır. Bu yüzden annelerin daha ince kıyafet tercih etmeleri gerekmektedir fakat bu seferde çocuklar gece uykularında üstlerini açarak vücut sıcaklıklarını koruyamadıklarından vücut dirençleri düşmekte ve hasta olabilmektedirler.
Yapılan araştırmalarda karşılaşılan bu sorunlara çözüm bulmak için bizim tasarladığımız gibi bir mekanizmanın bulunmadığı görülmüştür.
Anneler çocuklarının üstünün açılıp açılmadığını, ateşinin çıkıp çıkmadığını kontrol etmek için geceleri defalarca uyanmaktadır bu durum annelerin geceleri uykusunu almalarını engellemekte ve gün içindeki performansını etkilemektedir. Yada geceleri çocuklarının üstünü açmalarını engelleyebilmek için uyku tulumu kullanmaktadırlar. Piyasada kullanılan uyku tulumlarının standart bir kalite seviyesi bulunmamaktadır. Anneler uyku tulumu alırken tulumun kumaşının terletmeyen, hava geçirme özelliği olan pamuk oranı yüksek olan organik bir kumaştan yapılmış olmasına dikkat etmelidirler. Kumaşın yapısında elyaf malzeme bulunduğu zaman çocuklarda alerji reaksiyonlar görülebilmektedir. Bebeğin cildine temas ettiği bölgelerde kimyasal madde içermemesine, bebeğin ağırlığının % 10 `undan fazla olmamasına özen göstermelidir. Bebeğe büyük veya küçük gelen uyku tulumları bebek için tehlike oluşturmaktadır. Uyku tulumunda yanlış yerlerde kullanılan fermuarlar veya ip konularak ayarlanan kol uzunlukları da çocuklar için tehlike oluşturabilmektedir. Bebeklerin hızlı büyüdükleri göz ününe alınırsa çok sık uyku tulumu değiştirilmesi gerekmektedir bu hem aileye maddi anlamda bir yük getirmekte hem de daha fazla atık oluşumuna neden olmaktadır. Fakat bizim geliştirdiğimiz mekanizmamızda çocuk büyüse bile çok uzun süre kullanmasına olanak sağlamaktadır. Uyku tulumu ile uyuyan çocuğun ateşlenmesiyle çocukta kalıcı hasarlar oluşabilmektedir. Fakat bizim mekanizmamız ateşlenen çocuğun üstünü otomatik olarak açtığı için bu konuda tulumlardan daha üstün özellik göstermektedir.
Biz bu proje ile çocukların gece uykularında üstlerini açarak üşümelerini ve ateşlendiklerinde üstlerini açarak hastalanmasını engellemeyi hedeflemekteyiz.
Bu projede okulumuza yakın olan Maçka Teknik Lisesi öğrencilerinden teknik yardım alınmıştır.
Projemizde kullanılan devre sayesinde çocukların gece uykularında üstü açarak üşümeleri engellenmekte ayrıca gece ateşinin çıkması durumunda verdiği sinyal ile anneyi uyarmakta ve üstünü açarak hastalanmasını engellemektedir.
Kullanılan yöntem: Projeyi yapmaya başlamadan önce anket soruları hazırlanıp kardeşi olan 50 kişilik bir gruba uygulanmıştır.
Yapılan anket sonuçlarına göre katılımcıların % 84 ü kardeşlerinin gece üstünü açtığını , % 80 üstünü açtığı için hasta olduğunu belirtti. %78?i kardeşinin gece ateşlendiğini, % 94 kardeşinin hasta olduğunda ateşinin olup olmadığını kontrol etmek için annesinin uyandığını belirtti. Katılımcıların % 94?i böyle bir model geliştirilirse kullanabileceklerini belirtti.
Yapılan çalışmalar doğrultusunda sensörlü yatağımızı yapmaya karar verdik. İlk önce projemiz için gerekli malzemeler tespit edilip temin edildi.
Bu projede kullanılan malzemeler;
Redüktörlü DC silecek motoru ( bilyeli rayları hareket ettirmek için)
2 satır 16 karakter LCD ekran ( çocuğun vücut sıcaklığını göstermek için)
Bilyeli ray (yatağın üstünde yer alan demirin hareket etmesini sağlamak için)
Mikrodenetleyici PıC 16 F 628A Pır sensör (çocuğun hareketini algılamak için)
DS 18B20 (sıcaklık sensörü: Çocuğun sıcaklığını algılamak için)
4 adet kasnak 120 cm Alüminyum boru Yay Çelik halat 5 V röle ( enerji verildiğinde kontağı çekmek için)
Trimpot 5K (ayarlı direnç)
BC 546 NPN transistör( küçük akımı yükselterek rölenin çekilmesini sağlamak için)
7805 Regülatör (12V?tu 5V `a düşürmek için)
Buzer( ses ile uyarı vermek için)
2 adet sınır anahtarı ( rayların hareketini sınırlandırmak için)
Direnç: 5 tane 10K? (Kahverengi- siyah- turuncu) +1 tane 47 ? 8(Sarı-mor-siyah) +2 tane 1 K? (Kahverengi-siyah-kırmızı) +1 tane 10 ? (kahverengi- siyah-siyah) + 4K7? (Sarı-mor-kırmızı)
Kırmızı ve yeşil buton(devreyi manuel kullanmak için)
1.Verilen işlemleri yerine getirecek devre tasarımı yapıldı.
2.Devrede kullanılan elemanlar elektronik parçacılarından temin edildi.
3.Devre montajının yapılacağı baskı devre hazırlandı
4.Parçalar küçükten büyüğe doğru sırayla lehimdendi
5.Kartın çalışma testleri yapıldı
6.Verilen görevleri yerine getirmesi için denetleyiciye kod yazıldı( Program dili olarak Basic kullanıldı)
7.Devrede iki adet buton kullanıldı. Kırmızı buton ile yatağın açılması, yeşil buton sayesinde yatağın kapanması sağlandı.
8.Kırmızı butonu ile motorun sağa doğru dönerek makaraya bağlı olan rayı sağa doğru hareket ettirmesi ile yatağın açılması sağlandı. Rayın uç kısmı yatağın uç kısımlarına konulan sınır anahtarlarına bastığında motorun hareketinin durması sağlandı.
9. Yeşil butonu ile motorun sola doğru dönerek makaraya bağlı olan rayı sola doğru hareket ettirmesi ile yatağın kapanması sağlandı. . Rayın uç kısmı yatağın uç kısımlarına konulan sınır anahtarlarına bastığında motorun hareketinin durması sağlandı.
10. Sistem üzerinde bulunan PIR sensör çocuğun hareketi sırasında ortamda oluşan sıcaklık farkından hareketi algıladığında bağlı olduğu kontrolör yatağın açık olduğunu algıladı. Yatağın açık olduğunu algılayan denetleyici motorun çalıştırılmasını sağlayarak yatağın kapanmasını sağlandı.
11.sıcaklık okuyucu olarak kullanılan DS18B20 yorganın altındaki sıcaklığı ölçmesi sağlandı. Sıcaklık 38 derecenin üzerine çıktığında (uygulamada kolaylık açısından 30 derece seçildi) ses ile uyarması ve yatağın açılması sağlandı.
Proje Bütçesi
1 Maket: 50 TL
2 Redüktörlü DC silecek motoru: 65 TL
3 2 satır 16 karakter LCD ekran: 10 TL
4 Bilyeli ray: 2×12,5: 25 TL
5 Mikrodenetleyici PıC 16 F 628A:10 TL
6 Pır sensör: 25 TL
7 DS 18B20 (sıcaklık sensörü):20 TL
8 4 adet kasnak: 5 ×4=20 TL
9 120 cm Alüminyum boru: 15 TL
10 Yay: 5 TL
11 Çelik halat: 15 TL
12 5 V röle: 5 TL
13 Trimpot 5K: 2 TL
14 BC 546 NPN transistör: 2 TL
15 7805 Regülatör: 2 TL
16 Buzer: 2 TL
17 2 adet sınır anahtarı: 10 TL
18 Direnç: 5 tane 10K? (Kahverengi- siyah- turuncu) +1 tane 47 ? 8(Sarı-mor-siyah) +2 tane 1 K? (Kahverengi-siyah-kırmızı) +1 tane 10 ? (kahverengi- siyah-siyah) + 4K7 ?(( Sarı-mor-kırmızı)=15 TL
19 Kırmızı ve yeşil buton: 5 TL
Toplam bütçe:303 TL
Proje Çalışmasının Takvimi
8 Ekim- 26 Ekim: Literatür araştırması
5 Kasım- 23 Kasım: Anket hazırlanıp uygulanması
12 Aralık ? 27 Aralık: Anket sonuçlarının değerlendirilmesi.
7 Ocak- 11 Ocak: Proje malzemelerinin temin edilmesi.
12 Ocak- 24 Ocak: Projenin uygulanması
Sonuçlar, Sonuçların Değerlendirilmesi
Bu çalışmada Fen ve Teknoloji dersinde öğrenilen yaşamımızdaki elektrik, vücudumuzdaki sistemler ve kuvvet hareket ünitelerinde öğrenilen bilgileri kullanıldı.
Çocukların gelişimi çok hızlı olsa bile yaptığımız mekanizma evde kullanılan yataklara kolayca uygulanabilmekte olduğu için mekanizma masrafı dışında artı bir masrafa gerek duyulmamaktadır.
Sensörlü yatağımız sayesinde anneler gece uykularını daha rahat uyuyabilmekte ve gün içindeki performansları düşmemektedir.
Mekanizmamız çocukların vücut sıcaklığı 30 dereceyi geçtiğinde hem uyarı vermesi hem de çocuğun üstünü açması ciddi hastalıkların önüne geçmektedir.
Elde ettiğimiz mekanizma sayesinde çocukların üşüyerek veya ateşlenerek hastalanması engellendi.
Sensörlü yatağımız üstünü açma ve üstünü kapatma fonksiyonları kişiye bağlı olarak aktifleştirilerek geliştirilebilir. Örneğin yazın üstünü kapatma fonksiyonu iptal edilip sadece ateş ölçümü yapan sensör aktif bırakılabilir.
Kaynaklar
http://www.delinetciler.net/forum/anne-ve-cocuk-sagligi/109100-cocuklarda-ateslenme-nedenleri.html
http://www.doktorsitesi.com/makale/cocuklarda-ates-ve-tedavisi/4997
M Özçetin, I Özer – Cumhuriyet Medical Journal (CMJ), 2009 – 193.140.145.170
İSTEK ÖZEL ATANUR OĞUZ ORTAOKULU
MECİDİYE MAH.ŞAKİRKESEBİR SOK. NO:28 BALMUMCU-BEŞİKTAŞ İSTANBUL
FİZİK – BEBEKLER ÜŞÜMESİN ANNELER ÜZÜLMESİN
BERK ASLAN ALPEREN ESKİ
SİBEL YEĞENEOĞLU
Fen Projesi / Matematik Projesi
Bu Benim Eserim Fen Bilimleri ve Matematik Projeleri Yarışması
Bilim Şenliği Projeleri
