ANTİDEPRESANLARA KARŞI YENİ BİR ALTERNATİF
Biyoloji Projesi
Proje Öğrencisi
Cennet YAVUZ
Danışman
Aylin Sinan BİLGİN
Depresyon; sinirlilik, uykusuzluk, yorgunluk, ajitasyon, psikomotor değişiklikler, suçluluk, kendine değer vermeme ile karakterize kompleks bir hastalıktır. Tedavisinde en sık kullanılan yöntem olan antidepresanlar uzun süreli kullanılan ilaçlar olup, bu ilaçlarla beyin içerisinde meydana gelmiş kimyasal bozuklukların iyileştirilmesi ve serotonin miktarının artırılması sağlanmaktır. Doz artışı ve maruziyet süresinin uzunluğuna bağlı olarak antidepresanlar insanlarda genotoksik hasarlara ve yan etkilere yol açmaktadırlar. Çalışmam¬da çalı tipi meşe palamutu kökünün antioksidan gücü, antioksidan içeriği ve serotonin salgılanmasına etki¬sinin Prozac antidepresanına karşı belirlenmesi amaçlanmıştır.
Çalı tipi meşe palamutu kökünün ekstraksiyonundan elde edilen özütün DPPH serbest radikalini süpürücü etkisi glutatyona karşı belirlenmiştir. Antioksidan içeriği belirlenen özütün gaz kromotografisiyle (GC) kro- motogramı elde edilmiştir. L-Triptofandan serotonin oluşumuna etkisini belirlemede koyun beyin örnekle¬rinden çıkartılan pineal bezler enzim kaynağı olarak kullanılmıştır. 3’er adet ependorflardan her birine 24 milimolar L-Triptofan çözeltisinden 300 mikrolitre; pH=5,2 olan sitrik asit tampon çözeltisinden 400 mikro- litre ve enzim kaynağından 300 mikrolitre konmuştur. Ependorflara sırasıyla 0 (KONTROL), 20 mg. Prozac (REFERANS) ve 20 mg. Özütün sulu çözeltisinden konarak 37’C’de metabolik su banyosunda 30 dakika bekletilmiştir. Ependorflarda oluşan serotoninin absorbans değerleri UV.’de 280nm’de belirlenmiştir.
Çalı tipi meşe palamudu kökü özütünün vücudumuzun doğal antioksidanı glutatyona karşı 8 kat etkili ve yüksek antioksidan kapasiteye sahip olduğu görülmüştür. Bu özellikleri içeriğinde bulunan clionasterol varlığındandır. Özütün L-Triptofan’dan serotonin oluşumunda serotonin miktarını artırıcı etkisi sentetik (referans) antidepresan Prozac’a karşı daha fazla olmuştur. Buradan çalı tipi meşe palamudu kökü özütünün antidepresanlara karşı etkili, yeni bir bitkisel kaynak ve yeni bir alternatif olacağı düşünülmektedir.
