İLKÖĞRETİM OKULU ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK MATEMATİK VE FEN BİLİMLERİ PROJE ÇALIŞMASI
Bu Benim Eserim Matematik ve Fen Bilimleri Proje Yarışması
PROJE KONUSU: BİR SAATTE YEMYEŞİL DOĞA
PROJENİN AMACI: Sodyum silikat çözeltisi, demir sülfat, bakır sülfat, demir klorür… gibi ağır metalleri kullanarak bir akvaryumun içinde bambuya benzeyen metal silikatları oluşturmak.
PROJE HAKKINDA GENEL BİLGİLER:
Toksik ağır metallerin yüzeysel sular ve yer altı sularına karışmaları, canlılar üzerinde oluşturabileceği potansiyel risk nedeniyle son yıllarda önemli bir konu haline gelmiştir. Ağır metallerin yüzeysel sulara verilmesinde ana kaynaklar şunlardır :
1- Arıtma çamurlarının ziraatte kullanımı, 2- Endüstrilerin arıtılmamış veya yeterince arıtılmamış çıkış sularının yüzeysel sulara deşarj etmeleri, 3- Ziraatte gübre ve pestisitlerin kullanımı.
Araziye serilen arıtma çamurları önemli miktarda Cu, Zn, Cd ve Ni içerebilmekte ve sonuçta hayvanlar ve insanlar üzerinde olduğu kadar ürünler üzerinde de tehlikeli olabilmektedir.Ağır metallerin yüzeysel sulardaki birikimi bölgedeki endüstrilerin tipi, insanların yaşam şekli ve atıkların çevreye dikkatsiz bir şekilde atılması hususunda duyarsız davranılması gibi pek çok faktöre bağlıdır.
Ağır metaller veya diğer zehirli maddelerden bir veya birkaçını ihtiva eden kullanılmış suların alıcı sulara verilmesi, bu su ortamında ki organizmaları için zehirleyici tesir yapmakta ve ortamdaki canlı hayatını tehlikeye sokmaktadır. Kitle halindeki balık ölümleri çoğu zaman zehirli maddelerin su yataklarına verilmesi neticesinde ortaya çıkmaktadır. Yüksek safhadaki zehirlenmeler zehirleyici etkisi yüksek olan maddelerin düşük konsantrasyonlarında veya zehirleyici etkisi az olan maddelerin yüksek konsantrasyonlarında meydana gelebilir. Zehirleyici etkisi aynı zamanda kirleticilerle canlı organizmaların temas süresine de bağlıdır. Metallerin birincil etkisi sucul bitkilere ve hayvan organizması üzerindedir. Fakat yiyeceklerde ki biyoakümülasyonu ve biyokonsantrasyonu ile sonuçlanan ikincil etkilerine de günümüzde sıkça rastlanmaktadır ve bu durum sucul olmayan türlerinde de toksik olarak etkilenmesi ile sonuçlanmaktadır.
KULLANILAN MALZEMELER:
Projemizde akvaryum ve sodyum silikat çözeltisi, demir sülfat, bakır sülfat, demir klorür… gibi ağır metal tuzlarını kullandık.
PROJENİN YAPIM AŞAMALARI:
1- Piyasada su camı olarak bilinen sodyum silikatın çözeltisine demir sülfat, bakır sülfat, demir klorür… gibi ağır metal tuzlarından ekledik. 2- Sıvı içerisine atılan her kristal hemen büyümeye başlar. 3- Süpürge gibi tüy ve saç biçimi, eğilip bükülen bambuya benzer metal silikat kristalleri gözle görülür bir şekilde büyür. Bu kristaller hepsi esas olarak sodyum silikattır. 4- Saf sodyum silikat kristalleri renksizdir ama metal tuzları çevresinde onlarla birlikte oldukları için renkli olurlar. Kristal yüzeyleri ve açıları ne kadar çok olursa ışığı yansıtma ve kırma özelliği de o kadar çok olur. Kırılan ışığın dağılmasına ve renklerin oluşmasına sebep olur.
METOD-YÖNTEM: Araştırma, uygulama
SONUÇ ve ÖNERİLER:
Deneyimiz sonucunda sodyum silikatın içerisine eklemiş olduğumuz ağır metal tuzları sayesinde akvaryumumuzun içerisinde bir reaksiyon gerçekleşti ve bunun sonucunda akvaryumumuzun içerisinde bambuya benzer metal silikat çözeltilerini gözlemledik
