FİZİK PROJESİ SIVILARIN HİDROSTATİK BASINCINDAN FAYDALANILARAK; BİR HAREKETLİNİN HIZLANMA VE YAVAŞLAMA İVMESİNİN HAREKET EDİLEN ORTAMIN SÜRTÜNME KATSAYISININ DAİRESEL HAREKETİN MERKEZCİL İVMESİNİN VE ÇARPIŞMALARDA ORTAYA ÇIKAN İTME KUVVETİNİN HESAPLANMASI
Fizik dersi konuları içerisinde yer alan Mekanik kısmının en önemli öğelerinden birisi ivme hesaplamalarıdır. Hem hareket eden sistemlerde hem de hareketi engellenen sistemlerde ivme hep karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca dairesel harekette de önemli bir öğe olarak kullanılmaktadır, ivme ne kadar önemli bir elemansa onu hesaplamak da bir o kadar önemlidir.
Birim zamandaki hız değişimi olarak tanımlanan bu ifadenin klasik yollardan hesaplanabilmesi için en azından hareketlinin hızında meydana gelen değişim ve bu değişimin gerçekleşme süresinin bilinmesi gerekmektedir. Hız değişiminin bulunması da hesaplamalarda kolaymış gibi görünse de bu hesaplanmanın yapılması için aslında birçok veriye daha ihtiyaç duyulmaktadır.
Bu sorunu ortadan kaldırmak amacıyla tasarladığımız proje, birçok ivme türünün hesaplanmasını basit bir düzenek yardımıyla gerçekleştirebilmektedir. Kuvvet etkisinde kalarak hızlanan bir düzeneğin hızlanma ivmesi, hareket halindeyken yavaşlamaya başlayan bir düzeneğin yavaşlama ivmesi, dairesel bir yörüngede hareket etmekte olan bir düzenekte meydana gelen merkezcil ivme gibi ivme türleri düzeneğimiz kullanılarak sıvıların hidrostatik basıncı yardımıyla hesaplanabilmektedir.
Ayrıca çarpışmalarda ortaya çıkan itme kuvveti ile hareket edilen ortamla düzeneğimiz arasındaki sürtünme katsayısı da bu yöntemle hesaplanabilmektedir. Bunun için tasarladığımız düzeneğimizde hareket edebilen bir araba üzerine içerisinde sıvı bulunan U borusu yerleştirilmiş ve bu borudaki sıvının hareketi incelenerek gerekli ivme hesaplamaları yapılmaya çalışılmıştır. Düzeneğimize göre hareketin herhangi birisinde U borusunda meydana gelen sıvı seviye farkı aslında bir basınç farkından oluşmakta bu fark da kuvvet etkisiyle gerçekleştiğinden bu kuvveti oluşturan ivmeye rahatlıkla ulaşılabilmektedir.
KIRŞEHİR YUSUF DEMİR BİLİM VE SANAT MERKEZİ
DANIŞMAN: Ahmet KIDAM
ÖĞRENCİLER:
Elif Gizem TURAN
Ebu Yahya ŞAHİN
