Her geçen gün hızla değişen dünyamızda eğitim kurumları da kaçınılmaz olarak değişmektedir. Bu değişimden eğitim de payını almaktadır. Bu değişime direnç göstermek yerine yöntem ve teknikler ile değişime ayak uyduruyoruz. Son yıllarda, okullarımız ve eğitim sistemimiz ABD’ de ortaya çıkan önemli bir yaklaşımın etkisindedir. Bu yaklaşım STEM(science, technology, engineering, mathematics) eğitimidir.
STEM Eğitimi Nedir?
Ne olduğunun tam olarak anlaşılması ve tanımlanması güçtür. Çünkü bir kişi tarafından ortaya atılmış bir fikir değildir. STEM eğitiminin henüz tam bir tanımı yapılmaması her paydaşın kendi pespektifleri doğrultusunda STEM eğitimini yorumlaması olmuştur. Ancak genel bir ifade ile STEM eğitimi fen, teknoloji, mühendislik ve matematiğin anlamlı bir şekilde birbiriyle bütünleştirilerek öğretildiği bir eğitim yaklaşımı olarak tarif edilmektedir.(Kırkıç, Derin ve Aydın,2018)
STEM Eğitimi Ne Değildir?
• STEM eğitimi ile ilgili kavram yanılgıları şu şekildedir:
1. Teknoloji eğitimi ve mühendislik birbirinden ayrıdır.
2. STEM, deney çalışmalarıdır.
3. Matematik eğitimi ile fen eğitimi ayrıdır.
4. Teknoloji, öğretmen ve öğrenciler için bilgisayar anlamına gelmektedir.
5. STEM alanında yetişmiş öğrenciler teknik alanda çalışabilir, çünkü bu öğrenciler beşeri bilimlerle ilgili alt yapısı yoktur.
• STEM eğitimi ile ilgili var olan yanlışlar:
1. STEM eğitiminde yalnızca legolar kullanılır.
2. STEM eğitimi sadece fizik derslerine yöneliktir.
3. STEM eğitimi sadece üstün yetenekli öğrencilere verilmelidir.
4. STEM eğitimi pahalı bir eğitimdir.
5. STEM eğitimi basit ve kolay bir eğitimdir.
6. STEM eğitimi sadece özel okullarda verilir.
7. STEM eğitimini sadece fen ve matematik öğretmeni alabilir.
STEM Eğitiminin Önemi
1. STEM eğitiminin bu kadar ilgi görmesinin en önemli nedeni ekonomidir. STEM eğitimi; ülke ekonomisinin gelişmesi, yaşam kalitesinin artması, yeni endüstrilerin oluşması ve genç nesillere yeni iş fırsatları açması açısından 21. Yüzyılda önemli bir konuma sahiptir.
2. STEM eğitiminde ‘ Eğitim, insanları hayata hazırlamak değil hayatın ta kendisidir.’ düşüncesi yer almaktadır. STEM eğitimi öğrencilere öğrendikleri bilgileri günlük yaşamda kullanmaları için fırsat sunmaktadır.
3. STEM eğitimi okul ve iş dünyasındaki bağlantıyı sağlamaktadır. Bugün iş dünyasındaki pek çok iş veren, bireylere verilen eğitimlerle iş hayatı arasında kopukluk olduğunu ifade etmektedir. Eğitimin asıl amaçlarından biride bu bağlantıyı kurması olmalıdır.
4. STEM eğitiminin ülkeler tarafından tercih edilmesinin bir diğer nedeni de PISA/TIMSS sınavlarında öğrenci başarısının artırılmasıdır. PISA/TIMSS sınavların önemi ise: ülke prestiji, ülke eğitim sistemlerinin bağımsız bir kurum tarafından değerlendirilmesi ve fen ve matematik okur-yazarlığının artmasını sağlamaktır. Dolaylı olarak bu özellikler STEM eğitiminin önemi artırmaktadır.
5. STEM eğitiminin ülkeler tarafından bu kadar önemsenmesinin temel sebeplerinden biri de mesleki eğitimdir.
6. STEM eğitimi disiplinlerine karşı ilginin artmasını amaçlamaktadır.
STEM Eğitiminin Faydaları
1. Problem çözme becerisinin gelişmesini sağlamak.
2. Fen, matematik ve mühendislik alanlarına olan ilginin artmasını sağlamak.
3. Fen ve matematik okur-yazarı bireyler yetiştirmeye fırsat sunmak.
4. Disiplinler arası çalışmaya imkan sağlamak.
5. Anlamlı öğrenmeyi sağlamak.
6. Akademik başarıyı artmasını sağlamak.
7. Öğrenilen bilgiyi günlük yaşamda kullanmayı sağlamak.
8. 4C becerilerin gelişmesini sağlamak.
SONUÇ
STEM kavramının da özünü anlatmaya çalıştım. Tarıma, doğal kaynaklara, jeopolitik konuma dayalı kalkınma modellerinin artık yerini giderek bilime, teknolojiyle dayalı yeni bir ekonomi alıyor. Bu yeni ekonomide elbette doğal kaynakların bir rolü var ama katma değeri yüksek sektörlerin temelinde bilim ve teknoloji yatıyor. İşte bu yüzden 53 kişinin çalıştığı 5 yıllık bir şirket olan WhatsAPP 19 Milyar dolara satılabiliyor. Bu küçük şirket TTelekom, Tüpraş, THY ve Petrol Ofisi gibi Türkiye ekonomisinin devlerinin piyasa değerlerinin toplamından daha fazla bir fiyata satılıyorsa bizim bilim ve teknoloji eğitimini artık her zamankinden daha fazla ciddiye almamız gerekiyor.
Gelişmelere ayak uydurmalıyız ve öğretmeden ziyade öğrenmeyi ön planda tutmalıyız. Çünkü bu gelişmelere paralel olarak gelecekte hangi mesleğin ortaya çıkabileceğini, hangi mesleğin devam edeceği ve hangi mesleğin önem kazanabileceği veya kaybedebileceği belli değil.
Bununla ilgili araştırmalar var Almanya’nın bilim kurulu bir rapor hazırlıyor. 2050 yılına gelince Almanya’nın milli gelirinin yüzde 40’ı, hiç bilmediğimiz sektörlerden gelecek. Yine Amerika’da bir araştırma yayımlandı. 2017 yılında doğan 100 çocuğun yüzde 65’i bugün hiç bilmediğimiz işleri yapacak. Dünyadaki bu muazzam dönüşümü anlamak gerek.
Geleceğe uygun bireylerin yetişmesi için beceri kazanımı ve disiplinlerarası yaklaşımlar da önemli bir etkisi olan STEM eğitimine ihtiyacımız vardır.
KAYNAKÇA
• Yıldırım,B. (2018), Teoriden Pratiğe STEM Eğitimi, İskitler:Ankara
• Çepni, S. (2018), Kuramdan Uygulamaya STEM Eğitimi, Kızılay:Ankara
• Kırkıç,K.A. ve Aydın, E. (2018), Merhaba STEM Yenilikçi Bir Öğretim Yaklaşımı, Meram:Konya
• Şirin, S. (2019), STEM Becerilerinde Dünyada Nerdeyiz?
