Proje Amacı:Bugün için otomobillerimizdeki havalandırma yöntemlerini “klima kullanımı ve cam açımı” sağlığımız, ekonomimiz ve yarınlarımız için sürdürülebilir çözümler olarak görmüyoruz.
Bunun yerine doğal havalandırma yöntemi olan pratik, ekonomik, güvenilir, doğa dostu, sağlıklı ve sürdürülebilir bir çözüm bulduk.
Giriş:Enerji tasarrufu, hava kalitesi ve son yıllarda öne çıkan sürdürülebilirlik kavramı, yeni ve doğal sistemlerin ve çözümlerin geliştirilmesini zorlamaktadır. Bu yeni yaklaşımlarda doğal havalandırma büyük önem taşımaktadır.
Havalandırma, kapalı bir hacimdeki havanın değiştirilmesi işlemidir. Amacı ortamdaki havanın oksijen içeriğinin azalmasını önlemek, ortamdaki havanın içerisindeki karbondioksit gazı, vücut kokuları, sigara dumanı, nem içeriğinin aşırı artışını önlemek, bakteri ve zararlı mikro organizma sayılarını düşürmektir.
Otomobillerde havalandırma klimayı ya da camı açarak gerçekleşmektedir. Ancak ikisinin de yararından çok zararı olduğu bir gerçektir. Bu zararları şöyle sıralayabiliriz.
CAMIN AÇILMASI
1) Araba içerisinde yolculuk eden kişilerin camdan giren havanın etkisiyle özellikle boyun, kulak ve baş bölgeleri olmak üzere sağlığı tehlikeye girer.
2) Yarım açılan camdan giren havanın vermiş olduğu uğultu özelikle uzun yolculuklar sonucu ciddi baş ağrılarına sebep olur.
3) Diğer arabaların sıçrattıkları su ya da çakıl taşı gibi maddeler bizleri zor durumda bırakır.
4) Açık camlarla belli bir hızın üzerinde, giden aracın dengesi bozulur, direksiyon hâkimiyeti zorlaşır.
5) Açık camlardan girebilecek tozlar ya da sinek, arı gibi canlılar özellikle şoförü zor durumda bırakabilir.
KLİMANIN KULLANIMI
1) Vücut ani sıcak ve sağlık hava değişimlerine karşı kendini koruyamadığı için bu durum başta solunum yolu hastalıkları olmak üzere birçok hastalığa sebep olur.
2) Klimanın akımına direkt maruz kalındığında özellikle kaslarda tutulmalar gözükür.
3) Ortamdaki havanın nemini azaltarak, havayı kurutur. Burunda kuruma yapar.
4) Bazı mikropların ortama yayılmasını kolaylaştırır.
5) Klimanın ve gereçlerin vermiş olduğu ağırlık, aracın ağırlığını artırarak motordan alınan verimi düşürür, benzin kullanımını arttırır.
6) Kliması açık bir aracın motor gücü tekerlekler ve klima motoru arasında paylaşılacağından motorun gücü düşer.
7) Kliması açık olan aracın benzin tüketimi artar. Örneğin 1,6 motorda %4-%6 arası daha fazla yakıt tüketilir. Bu durum enerji kaynaklarımızdan en fazla ihtiyaç duyulan üstelik yenilenemeyen benzin kullanımını hızlandırır. Ekonomik değildir.
8) Aracın daha fazla benzin yakması demek daha fazla egzoz yayılması ve yapay hava kirlenmesinin hızlanması demektir.
9) Klima için araç sahibi ekstra bakım, onarım gaz dolumu gibi konulara bütçe ayırmak zorundadır. Klima ve parçalarının bakımı pahalıdır. Ekonomik değildir.
Kullanılan yöntem:
ÇÖZÜM YOLUMUZ
Doğal havalandırmada havanın hareketi ve dolayısıyla yenilenmesi sıcaklık farklarına ve rüzgâr etkisine bağlıdır. Otomobil içindeki hava sıcaklığı ile dışındaki hava sıcaklığı farkı ve özellikle rüzgârın etkisi otomobilin doğal olarak havalandırmasını sağlayacaktır. Doğal olarak havalandırma
Sağlamak için simetrik deldiğimiz iç camdan sağlanan hava akımı ile iç ortamda uygun sıcaklık seviyesi sağlanabilir ve iç ortamdaki kirleticiler ortamdan uzaklaştırılabilir. Yeni nesil havalandırma tamamıyla
Yeterlidir çünkü arabanın hızından kaynaklanan rüzgâr gerekli hava hızını oluşturmak için her zaman yeterlidir.
Gece soğutması: Doğal havalandırma yapılan otomobillerde gece soğutması imkânı da bulunmaktadır. Özellikle yaz mevsiminde dış sıcaklığın iç sıcaklıktan daha düşük olduğu gece saatlerinde dış cam tam açık duruma getirilerek gece boyunca soğuk hava ile yapılan soğutma araç içinde depo edilir. Depo edilen soğukluk ve temiz hava sayesinde araca ilk binildiğinde duyulan ( koltuk ve torpidoya ait) kokular, toz ve sıcaklık hissi ortadan kalkar. Depo edilen soğuk hava uzun süre kullanılabilir.
Çapraz Havalandırma: Bir otomobilin çevresindeki hava akımları, rüzgârın geldiği cephede yüksek basınç bölgeleri oluştururken, diğer cephede alçak basınç bölgeleri oluşturur. Yüksek basınç bölgesindeki alana girişler ve alçak basınç bölgesine çıkışlar yerleştirildiğinde en etkili çapraz havalandırma meydana gelir. Bunun için her camımızda en az %10 aşağıya en az %10 da yukarıya bakan delikler deldik.
Biz kullanışlı, pratik, ekonomik, güvenilir ve sağlıklı olan enerji ve doğa dostu mucize camı tasarladık.
Yeni Nesil Havalandırma Sistemi ile ENERJİ KULLANIMINI AZALTIYORUZ
Yeni Nesil Havalandırma Sistemi
? Arabanın dengesini sarsmaz
? Araç motorunun verimini-gücünü düşürmez
? Araca klimanın ağırlığından kaynaklanan ekstra ağırlık katmaz
? Benzin tüketimini hızlandırmaz
? Atmosfere egzozdan verilen zerreciklerin miktarını arttırmaz
? Bakım, onarımı büyük bütçelere mal olmaz
? Kas, boyun, baş tutulması gibi sağlık sorunlarına neden olmaz
? Araç içerisinde yolculuk yapan kişilerin güvenirliliği artar
? Klimanın yaptığı gibi mikrop ve bakterileri ortama yaymaz.
¨ Burada proje çalışmanızda gerçekleştirdiğiniz faaliyetleri, izlediğiniz yolu, gözlemlerinizi, varsa yaptığınız deneyleri yazınız.
¨ Önden ve arkadan olmak üzere binek tipi araçların hepsinde 4 cam bulunmaktadır. Biz bu camların araç tarafına bir cam daha ekledik.
¨ Bu cam da otomatik olarak açılıp kapandığından istediğiniz açıklıkta kullanabilirsiniz.
Bu cam iç bükey olarak simetrik deliklere sahip( taban alanının yaklaşık en az %20?si kadar)
¨ Bu camı içe doğru deldik çünkü
– Dış camın açılması ile havayla olan temastan kaynaklanan uğultu en aza insin
– Araba içindeki hava rahat emilerek yerine temiz ve serin hava girsin
– Havanın meydana getirdiği sürtünme en aza insin
? Proje Bütçesi, Camın delinmesi için gerekli olan 50TL
? Proje Çalışmasının Takvimi,
? Sonuçlar, Sonuçların Değerlendirilmesi,
Çevre ve küresel ısınma problemlerinin gündemlerin ilk konusu haline gelmesiyle günümüzde
insan-çevre iliskileri yeniden sorgulanmaktadır. Bu bağlamda gerek dıs hava ve gerekse iç hava
kalitesi insan yasamını doğrudan etkileyen faktörlerin basında gelmektedir. İnsanlık için iç hava
kalitesi problemleri en az ısıtma ve soğutma ihtiyacı kadar önemli bir konu haline gelmistir. Otomobillerimizdeki iç hava kalitesini yükseltirken dış hava kalitesini bozmamız ve hem doğaya hem sağlığımıza hem de ekonomimize zarar vermemiz farklı çözüm arayışlarını hızlandırmıştır. Yeni nesil havalandırma sistemi ile bu konulardaki bir çok soruna çözüm bulduğumuzu düşünüyoruz.
KAYNAKLAR
TÜBİTAK, Vizyon 2023? Teknoloji Öngörüsü Projesi Enerji ve Doğal Kaynaklar Paneli Ön Rapor?, 24 Ocak, Ankara 2003.
CİNEMRE T., İç hava kalitesi ve iç hava kaynaklı hastalıklar , MEPKON Elektromekanik A.Ş.
OKUTAN C., Klima ve havalandırma sistemlerinde iç hava kalitesi Tesisat dergisi sayı 37,
sayfa 91- 95, 1999.
KÜÇÜKÇALI R., Klimada daha fazla taze hava, TTMD özel sayı, sayfa 24-26, 2000.
VAİZOĞLU S., TEKBA_ Ö.F., EVCİ D., Kapalı ortam hava kalitesi, sağlığa etkisi , STED
ÖZYARAL O., KESKİN Y., Kapalı alan atmosferinin sağlık üzerine etkileri: Kakosmi (kötü
koku) sendromu, Astım Alerji İmmünoloji 2005; 3(2):86-96.
http://www.dyerenvironmental.co.uk/natural_vent_systems
