
Tarihyazımını, geçmişteki belirli bir toplum, devlet veya medeniyette var olan olay ve olguları araştıran süreçteki yöntem, kuram ve yaklaşımları, süreç sonunda inşa edilen metindeki anlatıları, bu araştırma ve metin oluşturma süreçlerinde özne olan tarihçileri, eleştirel bir biçimde analiz eden, akademik bir çalışma alanı olarak tarif etmek mümkündür. Bir diğer ifadeyle tarihyazımı, tarihçinin çalışma süreç ve ürünlerine odaklı olarak bir inceleme sahasına sahiptir. Bu çerçevede insana ve insanın oluşturduğu medeniyete dair tarihsel yorumların ve kavramların üretimini de inceler.
Söz konusu eğitim etkinliği Türkiye’de tarihyazımında bir sorun olarak tanımlanmış çeşitli konu başlıklarını kapsamaktadır. Tarihyazımı alanında yukarıda isimleri zikredilen eserlere ek olarak ilgili literatürde yer alan bazı araştırmalarda Türkiye’de tarihyazımının temel sorunlardan bazıları şu şekilde tespit edilip incelenmiştir:
Tarihyazımında kuramlar ve bunlardan yararlanma(ma) (Reyhan, 2016),
Tarihyazımında yaygın olarak kullanılan anlatı tarzının ve diyakronik zaman yaklaşımının meydana getirdiği olumsuzluklar (Safran ve Şimşek, 2011),
Kesintisiz bir zamansal sürekliliği, idealizmi, devlet merkezli bir anlatıla sunan yaklaşımların tarihyazımında oluşturduğu tutarsızlık, aşırı yorum ve kurgu (Şimşek ve Esmen, 2021),
Tarihyazımında Avrupamerkezci yaklaşım ve bunun yarattığı sorunlar (Haushofer, 2013; Amin, 1989; Alaca, 2017:52; Şimşek, 2007; Berikan ve Şimşek, 2011; Şimşek, 2013),
Tarihyazımında siyasi ve dini ideolojilerin etkisi ve yarattığı sorunlar (Copeaux, 2000; Ersanlı, 2018; Kadıoğlu, 2020; Toprak, 2011),
Tarihyazımında geçerlik ve güvenirlik ölçütleri ve gerekli önlemlerin alınmadığı durumda ortaya çıkan sorunlar (Cücük, 2017),
Tarihazımında nedensellik ve nesnellik olgularına ilişkin sorunlar (Collingwood, 1996; Tosh, 1997),
Tarihyazımında öteki ve ötekileştirme sorunu (Berktay ve Tuncer, 2007; Şimşek ve Alaslan, 2014).
Tarihyazımı üzerine temel olarak ifade edilen bu sorunlara yenilerini ekleyerek listeyi genişletmek mümkündür. Bununla birlikte bu sorunlardan yola çıkılarak oluşturulan ve planlanan eğitim etkinliğinde yer alan teorik konular şu başlıkları kapsamaktadır:
Tarih Nedir, Tarih Neden Yazılır? Ne işe Yarar?
Tarihyazımında Anahtar Kavramlar,
Geçmişten Günümüze Dünyada Tarih Yazıcılığı,
Geçmişten Günümüze Türkiye’de Tarih Yazıcılığı,
Tarihyazımında İdeoloji Sorunu,
Tarihyazımında Nesnellik Sorunu,
Tarihyazımında ‘Öteki’ Problemi ve Anlatıda Ötekileştirme Farkındalığı,
Tarihyazımında Avrupamerkezcilik Sorunu,
Tarihyazımında Anlatı Sorunu,
Tarihyazımında Teori Sorunu,
Tarihyazımında Geçerlik- Güvenirlik Olgusuna İlişkin Sorunlar,
Tarih Araştırması ve Yazımında Etik.
Burada ifade edilen her teorik boyutla ilgili olarak eğitim içerikleri hazırlanmıştır. Bunun yanı sıra belirlenen teorik ve problem temelli bu eğitim içeriklerine dair uygulamalı bir öğrenme sürecinin takip edilmesi hedeflendiğinden ötürü -öğrenme-öğretme süreçlerinde kullanılmak üzere- her sorun alanına dair örnekler ve çözüm uygulamaları tasarlanmıştır. Yukarıdaki konuları kapsayan derslerin, tasarlanan bu örneklerle ve uygulama etkinlikleriyle katılımcılara sunulması, hem eğitmenin hem de öğrenenin öğrenme sürecinde aktif bir biçimde rol oynayacağı bir süreç ortaya çıkaracaktır. Ayrıca gerçekleştirmiş olduğu bilimsel çalışmalarla ve konu alanında uzmanlığı ile bilinen eğitimciler tarafından sürdürülecek eğitim süreci, uzmanların saha deneyimleriyle harmanlanarak müzakere ortamında işlenecektir. Böylelikle tarih bölümlerinde lisans ve lisansüstü programlarda genelde yer bulamamış konulara ilişkin tarihçi adaylarının farkındalıklarının arttırılması, bazı sorunların çözümüne katkı sağlanması hedefinin gerçekleştirileceği düşünülmektedir.
İlk kez düzenlenen ve başvurusu yapılan bu eğitim etkinliğinin 30 kişilik bir katılımcı gruba 01.09.2022 – 05.05.2022 tarihleri arasında 5 (tam) gün sürecek şekilde ZOOM platformunda çevrimiçi olarak verilmesi planlanmaktadır.
TÜBİTAK 2237 Eğitim Etkinliği “Uygulamalı Tarihyazımı Okulu: Tarihyazımında Sorunlar ve Çözüm Önerileri Eğitimi”ne aday başvurular, 20.06.2022-20.08.2021 tarihleri arasında yapılacaktır. Başvuruların açıklanması için planlanan tarih 26.08.2022 Cuma günüdür.
TÜBİTAK 2237 Eğitim Etkinliği “Uygulamalı Tarihyazımı Okulu: Tarihyazımında Sorunlar ve Çözüm Önerileri Eğitimi” Başvuru
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSenbD28EImDlnlNXHE3VutB5xtrxQ41DkPk3zkd90bfScho9A/viewform