Ana Alan: BİYOLOJİ
Tematik Alan: Sağlık Teknolojileri
SEMENDERLER İLE SİYANOBAKTERİLER ARASINDAKİ
BAĞLANTININ ARAŞTIRILMASIYLA ELDE EDİLEN
SONUÇLARIN, TÜRKİYE’DEKİ SAĞLIK TEKNOLOJİLERİ
AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
Öğrenci: AYŞE ÇİLEK Öğrenci: DURU KAYGISIZ
Danışman: VOLKAN GERMENLİ
Axolotl(Ambystoma mexicanum) , Meksika’daki Chalco ve Xochimilco
dağ göllerinde yaşayan bir Aztek canlısıdır. Meksika’daki su
kanallarında yaşar. Aztec dilinde Axolotl ‘su köpeği’ anlamına gelir.
Günümüzde Axolotl sayısı çok azalmıştır. Özellikle Dünya’daki bazı izin
almış üniversitelerde rejenerasyon çalışmalarında kullanılır.
Axolotl’ların uzun yıllar Aztek medeniyetine ait göllerde yaşadığı
bilinmektedir. Aztekler, bu göllerin üzerine şehirler kurarak hidroponik
tarım yapmışlardır. Axolotl’lar bu göl üstü şehirlerin sığ kanal sularında
uzun yıllar yaşamışlardır. Aztekler, bu kanal sularında uzun yıllar
spirulina yetiştirip tüketmişlerdir. Spirulina ile Dünya’nın en iyi
rejenerasyonuna sahip canlısı Axolotl çok uzun yıllar boyunca aynı
gölde beraber bulunmuştur. Siyanobakterilerin eski çağlardan beri
Dünya’da olduğu düşünülmektedir. Bu klorofilli canlılar Dünya’nın azot
ve oksijen oranını ilk etapta destekleyen ender canlılardandır. Canlılığın
gelişiminde önemli rol oynamışlardır. Deneydeki Axolotl’ların
rejenerasyonları sırasında spirulina içeren suda bulunmalarının sonucu
merak edilmiştir. Axolotl lar 15cm olup ergin hale gelinceye kadar
kanibalizm ve yamyamlık gösterip birbirlerinin ekstremite ve
solungaçlarını yerler. Aynı gün içerisinde travmaya uğrayıp
ekstremitesini kaybeden saflaştırılmış iki Axolotl tespit edildi. Bu
Axolotl lardan biri Deney grubu olan spirulina içeren akvaryuma ,diğeri
Kontrol grubu olan akvaryuma kondu. Axolotl’lar blastema adında kök
hücre yoğunlaşmasından oluşan çıkıntı meydana getirerek 2-2,5 ayda
ekstremitelerini mükemmel olarak onarırlar. Deney grubundaki Axolotl
bu rejenerasyonu 25 günde başardı. Bu proje ile Keloid gibi iyileşmeyen
yaraların rejenerasyonu için gerekli sağlık teknolojileri açısından çok
önemli bir bulguya ulaşıldı. Yüzyıllardır bilinmeyen Axolotl
rejenerasyonundaki başarı sırrıyla , Aztekler tarafından kendisiyle aynı
gölde yetiştirilen Spirulina siyanobakterisi arasında bağlantı olduğu
gösterildi.
