TÜBİTAK Yazılım Projelerinde Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar

TÜBİTAK Yazılım projeleri, diğer bilimsel araştırma projelerinden farklı olarak, yazılım geliştirmeye odaklanır.

TÜBİTAK, her yıl lise ve ortaokul öğrencilerinin katılabileceği çeşitli bilimsel araştırma projeleri yarışması düzenlemektedir. Bu yarışmalarda yazılım alanında da birçok proje sunulmaktadır.

TÜBİTAK Yazılım Projeleri

İnsan yaşamında önemli yer edinmiş olan birçok aygıt ve sürecin hızlı bir dönüşüm bağlamında dijitalleşmesiyle birlikte dijital uygulamaların temel öğesi olan yazılımın önemi oldukça artmıştır. Teknolojinin ilerlemesine paralel olarak her geçen gün artan dijital işlem gücü ve bellek kapasitesi daha karmaşık yazılımların geliştirilebilmesine olanak sağlamıştır. Günümüzdeki yazılımlar çok sayıda kod satırına sahip karmaşık yapılar halini almıştır. Bu durum, yazılım geliştirmeyi çeşitli uzmanlıklar gerektiren bir tasarım sürecine dönüştürmüştür. Genel olarak bakılırsa söz konusu süreç; ihtiyaç analizi, planlama, oluşturma, test etme ve iyileştirme aşamalarını kapsamaktadır. Yazılımların önemi göz önünde bulundurulduğunda hem bu sürecin daha iyi işletilmesini sağlayacak yolların keşfedilmesinin, hem de yazılımla çözülecek problemlere ilişkin farklı yaklaşımların denenmesinin önemi ortaya çıkmaktadır.

Yukarıda ifade edilenler üzerinden yapılacak çıkarımla, bir yazılım geliştirme projesinin öncelikle yazılım geliştirme tekniğine bilimsel anlamda katkı sağlaması gerektiği söylenebilir. Yani, projede işletilen süreçlerin bilimsel olarak kabul görmüş yöntemler içermesi ve bilimsel olarak kabul edilebilecek şekilde rapor edilmiş olması önemlidir. Yazılım projeleri alan yazınca onaylanmış bir yazılım geliştirme modeline dayandırılmanın yanı sıra, amaca yönelik uygun veri toplama ve analiz süreçlerinin işletilmesiyle bilimsel niteliğe sahip olabilir. Dolayısıyla yalnızca ürüne odaklanmayıp, ürünün oluşmasını sağlayan sürece ilişkin bulgulara da yoğunlaşmak gerekebilir.

Yazılım geliştirmenin bir problem çözme süreci olduğunu göz önünde bulundurmak önemlidir. Bu bağlamda; sorunun belirginleştirilmesi, çözüm sürecinin olabildiğince küçük parçalara ayrılması, olası çözüm yollarının ortaya konması, en iyi çözümün seçilmesi, seçilen çözümün uygulanması, çözümün denenmesi ve iyileştirilmesi gibi bir işletim uygun olacaktır. Bu işletim, bilimsel olarak kabul görecek bulgulara ulaştırma anlamında da olanak sağlayıcıdır.

Bilimsel olma özelliğe sahip olmanın yanı sıra özgün değer taşıyor olması, yazılım geliştirme projelerine ilişkin dikkat edilmesi gereken diğer bir noktadır. Yapılacak ihtiyaç analizi doğrultusunda ortaya çıkarılan bir problemin yazılım aracılığıyla daha önce çözülmemiş olması önemli bir özgün değer göstergesidir. Daha önce çözülmüş bir probleme ilişkin daha iyi bir çözüm üretmek de yine özgün değere sahip bir çalışma sunacaktır. Halihazırda çözülmüş problemleri daha az donanım kaynağı kullanarak çözebilen algoritmaların keşfedilmesi ve performans testleriyle bu durumun ispatlanması özgün değere sahip olma anlamında önemli bir potansiyel sunmaktadır. Var olan bir çözümün farklı bir alana taşınması gibi uygulamalar özgün değer açısından olumsuz görüş oluşturmazlar ancak, başka bir yazılım projesinin bire bir kopyalanması veya çok küçük farklılıklarla yinelenmesi önemli bir ihlal olarak değerlendirilir. Sözü edilen ihlalin gerçekleştirilmemesi, büyük oranda önceki çalışmaların ve alan yazının detaylıca incelenmesine bağlıdır.

Uygulanabilirliğin gözden kaçırılmaması yazılım projeleri açısından önemli bir konudur. Özellikle yazılım alanında iyi bir proje, eldeki olanaklarla gerçekleştirilebilmelidir. Geliştirme sürecinde gerekecek olan insan niteliği, zaman, yazılım geliştirme araçları, donanımlar, test ortamları, veri toplama ve analiz araç-gereçleri sözü edilen olanaklara örnek olarak sunulabilir. Yazılım geliştirme projelerinin eldeki olanakları ve olanakların hangi iş paketlerinde ne şekilde değerlendireceğini dokümanlaştırmış olması gerekir. Bu doğrultuda zaman çizelgeleri ve iş paketleri gibi öğeler kullanılmalıdır.

Projenin gerçekleştirilmesinin sonucunda ortaya çıkarılan bilimsel bulguların alan yazındaki boşluğu dolduruyor olması özgün değere paralel olarak yaygın etkiyi de artıracaktır. Proje sonunda ortaya çıkarılacak yazılımın karşılayabildiği ihtiyacın büyüklüğü ise yaygın etki açısından önemli diğer konudur. Yazılım projelerinin ürünleri, farklı platformlarda çalışabilme, düşük işlem gücü ve bellekle çalışabiliyor olma gibi özellikleriyle de yaygın etki değerlerini artırabilirler. Proje raporuna eklenecek bir tartışma bölümünde, bu noktaların ayrıca vurgulanması ve önceki çalışmalarla karşılaştırılması projenin daha iyi değerlendirilmesini sağlayacaktır.

Yazılım projelerinin değerlendirilmesi ve desteklenmesi, nasıl raporlaştırıldığına sıkı sıkıya bağlıdır. İyi raporlaştırılmamış ve kendini doğru anlatamamış değerli bir proje en uzman gözlerden bile kaçabilir. Doğru hazırlanmış bir araştırma proje raporu ise öncelikle detaylı bir alan yazın kısmına sahip olmalıdır. İyi yazılmış alan yazın kısmı, araştırmacıların ilgili alanda derinlemesine bilgi sahibi olduğunun önemli bir göstergesidir. Ayrıca projenin doldurduğu boşluğu anlatmak da iyi yazılmış bir ilgili araştırmalar kısmıyla olanaklı hale gelir. Yazılımla çözülmesi hedeflenen problemin veya çözüm için kullanılacak sürecin özgünlüğünü vurgulamanın da ilgili araştırmaların detaylıca rapor edilmesine bağlı olduğu söylenebilir. Ortaya konulan ve özgünlüğü açıklanan problemin hangi yöntemle çözüldüğü ya da çözüleceği de projenin değeri açısından önemlidir. Bu bağlamda bilimsel süreçleri içeren ve iyi yazılmış bir yöntem kısmına mutlaka yer verilmelidir. Veri toplama süreçlerinin, veri analiz süreçlerinin ve ulaşılan bulguların hem detaylıca hem de amaç doğrultusunda rapor edilmesi ise ayrı bir gerekliliktir. Tamamlanmış bir projeye değer katacak kısımlardan birinin de sonuç ve önerileri içereceği unutulmamalıdır. Elde edilen bulgular, oluşturulacak bir tartışma ve sonuç kısmıyla hem araştırmacıların gözüyle yorumlanmalı hem de ilgili alan yazınla karşılaştırmalı olarak tartışılmalıdır. Bu kısımda elde edilen deneyim, sonraki araştırma ve uygulamalara ışık tutacak önerileri de içermelidir.

Etkili Proje Sunumu Nasıl Hazırlanır?

TÜBİTAK Biyoloji Projelerinde Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar

TÜBİTAK Coğrafya Projelerinde Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar

TÜBİTAK Değerler Eğitimi Projelerinde Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar

TÜBİTAK Fizik Projelerinde Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar

TÜBİTAK Kimya Projelerinde Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar

TÜBİTAK Matematik Projelerinde Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar

TÜBİTAK Psikoloji Projelerinde Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar

TÜBİTAK Sosyoloji Projelerinde Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar

TÜBİTAK Tarih Projelerinde Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar

TÜBİTAK Teknolojik Tasarım Projelerinde Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar

TÜBİTAK Türk Dili ve Edebiyatı Projelerinde Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar