TÜBİTAK Tarih Araştırma Projesi 15

TÜBİTAK Tarih Araştırma Projesi 15

Bir OsmanlI Şehir Tesisi: Muşkara’dan Nevşehir’e

Osmanlı tarihi boyunca farklı nedenlerle yeni şehirler kurulmuş olduğu gibi, bazı köy yerleşmeleri de şekindirilerek şehirleşmesi sağlanmıştır. XVIII.yüzyıl başında dönemin baş veziri Damat İbrahim Paşa’nın memleketi olan Muşkara’yı imar ederek adını Nevşehir olarak değiştirmesi bunların en güzel örneklerinden birisidir.
Bu çalışmamızda amaç; Damat İbrahim Paşa’nın 1718 yılında başlayan Muşkara’yı Nevşehir’e dönüştürme sürecinde yapmış olduğu faaliyetlerini ve Nevşehir’in şehir ve tarihi coğrafya perspektifini araştırmaktır.

Bu araştırmamızda bilimsel, sözlü, araştırma gezisi ve arşiv incelemeleri yöntemi kullanılmıştır . Nevşehir’in tarihi ve Damat İbrahim Paşa’dan bahseden yazılı kaynaklar tespit edilerek taranmış ve ilgili veriler ortaya çıkarılmıştır. Bunlar arasında Osmanlı döneminde yazılmış Fermanlar, yazılı emirler, kitabeler,Tapu ve Kadastro kayıtları ve mimari yapıtlar birincil bilgi kaynaklarını oluşturmuştur. Böylece Osmanlı döneminde bir köyün devlet görevlileri desteğiyle şehre dönüşüm süreci açıklanmaya çalışılmıştır.

Sonuç olarak 1584 tarihinde 187 haneli bir köy olan Muşkara,sonraki dönemde çeşitli nedenlerle nüfusu iyice kaybetmişken,1718 yılında başlayan imar, iskan ve idari teşkilatlanma hareketleri sonucunda kısa sürede kasaba, daha sonra kaza merkezi haline gelmiştir. Nevşehir’in yetiştirdiği en önemli devlet adamı Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’nın Lale Devri’ndeki icraatları ve idari, sosyal, ticari, kültürel hayata katkıları Nevşehir’in değişim sürecini hızlandırmıştır. 1954 yılında ise kendi adıyla anılan ilin idari merkezliği görevini üstlenmiştir.
UNESCO Dünya Mirası Listesi içerisinde yer alan Kapadokya’nın baş şehri olan Nevşehir, bugün İç Anadolu’nun yükselen marka şehri olmuştur. Her yıl milyonlarca yerli ve yabancı turistin uğrak yeri olan Nevşehir’in şehirleşme yolculuğunu sizlerle paylaşmak istedik.

NEVŞEHİR ÖZEL ALTINYILDIZ KOLEJİ
NEVŞEHİR ÖZEL ALTINYILDIZ FEN LİSESİ

Danışman: İbrahim Demir

Proje Öğrencileri
BURAK ALEVLİ
İBRAHİM YILMAZ