TÜBİTAK Psikoloji Araştırma Projesi 8
Lise Öğrencilerinin Eğitim Sistemi Algılarının Metaforlarla Değerlendirilmesi
Türkiye’deki eğitim sistemi çok sık ve hızlı bir değişim göstermektedir. Bu değişimler yalnızca sistemi değil öğrencileri de etkilemektedir. Bununla birlikte sistemin odak noktası olan öğrencilerin, sistemle ilgili düşüncelerinin yeterince değerlendirilmediği görülmektedir. Bu projenin temel amacı lise öğrencilerinin eğitim sistemi algılarının, metaforlar aracılığıyla incelenmesidir. Bu kapsamda ilçe Milli Eğitim Müdürlüğünün onayı ile İzmir, Urla ilçesinde bulunan ortaöğretim kurumlarında okuyan öğrencilere yönelik bir soru formu hazırlanmıştır. Soru formunda cümle tamamlama tekniği ile öğrencilerin eğitim sistemi hakkında metaforlar üretmeleri istenmiştir. Katılımcıların her birininden “Eğitim sistemini bir renge benzetmem gerekseydi bu olurdu. Formların doldurulması işlemi hem internet üzerinden hem de yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya katılan 419 öğrencinin verileri, önce nitel olarak içerik analizine tabii tutulmuştur. Araştırmanın bulgularına göre, öğrencilerin eğitim sistemini en çok siyaha, griye ve kahverengine benzettikleri görülmüştür. Renklerden yola çıkarak katılımcıların eğitim sistemi kavramına ilişkin olarak ürettikleri metaforlar, analiz edilmiş ve toplamda 216 adet metaforik kodlama yapılmıştır. Bu metaforik kodlar ortak özellikleri bakımından irdelenerek, sekiz farklı kavramsal kategori oluşturulmuştur. Öğrencilerin eğitim sistemine yönelik ürettiği metaforlar; ruh karartıcı, ümitsiz, can acıtıcı, üretken olmayan, politik, keşmekeş, sağlıklı ve adildir, öğrencilerin eğitim sistemine bakışlarının genel olarak olumsuz olduğu ürettikleri metaforlardan anlaşılmaktadır. Üretilen kategoriler üzerinden yapılan nicel analizlerde, öğrencilerin lise türlerine ve sınıflara göre Türk eğitim sistemini, eğitim sisteminin hayatlarını çevirdiği durumu ve öğrencilerin eğitim sistemini nasıl görmek istediklerine yönelik yaklaşımları arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Metaforlar öğrencilerin eğitim sistemine ilişkin sahip oldukları kişisel algılarını anlamada güçlü bir araştırma aracı olarak kullanılabilir.
İZMİR CENGİZ AYTMATOV SOSYAL BİLİMLER LİSESİ
Danışman: Songül Karakuş
Proje Öğrencileri
IRMAK SU TÜTÜNCÜ
