TÜBİTAK Psikoloji Araştırma Projesi 10
Lise Gençliği ve Sosyal Fobi
Projemizin amacı lise öğrencilerinde sosyal fobinin yaygınlığını ve farklı değişkenlere bağlı olarak değişip değişmediğini ortaya koyabilmektir. Fobinin kelime anlamı olağan dışı güçlü korkudur. Çeşitli tipleri bulunan fobinin en çok görülen türlerinden biri de sosyal fobidir. Sosyal fobi, kişinin dikkat odağı olacağı ve kendini güç durumda bırakacak biçimde davranacağı gibi gerekçelerle, belirli sosyal ortamlarda bulunmaktan korkması durumudur. Sosyal fobi bireyin sosyal işlevlerinde ve yaşam kalitesinde ciddi düzeyde bozulmalara yol açan bir sorundur. Genellikle çocuklukta ve ergenliğin başlarında ortaya çıkmakta ve bozukluğun gidişi kronikleşme ve yaşam boyu devam etme eğilimindedir. Sosyal fobinin ciddi düzeyde yeti kaybına yol açması, sosyal, akademik ve psikolojik zorluklara neden olması, erken başlayıp hızla kronikleşmesi göz önüne alınarak tedavi edilmemesi durumunda birey ve toplum için önemli kayıplara yol açabileceği söylenmektedir.
Projemizde sosyal fobi düzeyini belirlemek amacıyla Çapa Çocuk ve Ergenler için Sosyal Fobi Ölçeği ve Sosyodemografik Bilgi Formu kullanılmıştır. ÇESFÖ ve Sosyodemografik bilgi formunda evrenimiz Malatya merkez ilçede bulunan devlet liseleri ve özel liselerde okuyan öğrencilerdir. Bu evren içinde lise türleri de göz önünde bulundurularak 282 kişilik bir örneklem seçilmiş ve tesadüfi örneklem metodu ile seçilen 282 öğrenciye Çapa Çocuk ve Ergenler için Sosyal Fobi ölçeği ve Sosyodemografik Bilgi Formu uygulanmıştır. Toplanan veriler SPSS 17 paket programıyla analiz edilmiştir.
Projemizde elde ettiğimiz veriler, araştırma yaptığımız grup içinde sosyal fobinin görünme sıklığının %12,2 olduğunu göstermektedir. Farklı değişkenler söz konusu olduğunda ise sosyal fobi, cinsiyet, yaş ve sınıf değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Ancak okul söz konusu olduğunda anlamlı bir fark görmekteyiz. Okullarda özellikle ergenlik dönemi başında ve ileriki aşamalarda sosyal fobiyi belirlemek amacıyla ölçek uygulanmalı ve sosyal fobisi olan öğrenciler tespit edilmelidir. Sosyal fobinin yaygın ve özgül olması durumuna göre problem uzmanlar yardımıyla sağlık kuruluşlarında ya da okul ortamında rehberlik servisleri aracılığıyla çözülmeye çalışılmalıdır.
MALATYA BİLİM VE SANAT MERKEZİ
Danışman: Muzaffer Çağlar Kurtdaş
Proje Öğrencileri
GÜL NİDA YALDIZ
CEREN AVCI
