TÜBİTAK Kimya Araştırma Projesi 18
Karadeniz Kumunun Organik Kirleticilerin Fotokatalitik Arıtımında Kullanılabilirliğinin Araştırılması
insanlar tarih boyunca ekosisteme zarar verdikleri gibi çeşitli materyaller kullanarak bu zararı en aza indirmeye ve kirliliği önlemeye yönelik çalışmalar yapmışlardır. Bu çalışmalar genellikle farklı kimyasalların kullanıldığı arıtma teknolojileri olup arıtma sonrası ikincil bir kirliliğe de neden olmaktadır. Bu yöntemler arasında ileri yükseltgeme yöntemleri (İYY), giderimi kolay olmayan organik bileşikleri içeren suların arıtımı için umut verici bir teknoloji grubunu oluşturur.
Bu yöntemlerden biri olan fotokatalitik sistemler çevre dostu teknolojilerle su arıtımını sağlayarak çevre kirliliğini azaltmayı ve bununla birlikte ortaya çıkabilecek olan sonuçları engellemeyi amaçlar.
Projemizin ana hedefi Karadeniz Bölgesi sahillerinde bol miktarda bulunan deniz kumunun fotokatalizör olarak kullanılabilirliğinin araştırılmasıdır. Bazı kaynaklar kumun içeriğinde önemli derecede rutil bulunduğunu belirtmektedir. Özellikle Doğu Karadeniz Bölgesi sahillerinde parlak kristal yapılı siyah kum ve san-toprak rengi kum bulunmaktadır. Bu kumların fotokatalizör olarak kullanılıp kullanılmayacağı bir model kirletici olan 4-klorofenolün parçalanmasıyla test edilmiştir.
Siyah kum karanlıkta 4-klorofenolün önemli bir kısmını sudan uzaklaştırmaktadır. Aynı şartlarda sarı kumun en küçük boyutlu fraksiyonundan elde edilen kum tozu karanlıkta çok düşük adsorbsiyon yapmasına rağmen 254 nm ışın varlığında siyah kumda elde edilen giderim oranlarına benzer veriler elde edilmiştir. Bu sonuçlar organik kirletici türün kum tozu tarafından adsorblanma yoluyla uzaklaştırabileceğim göstermektedir.
Bu çalışma verileri göstermektedir ki Karadeniz sahillerinde bulunan siyah veya sarı kum sudaki organik kirleticilerin antımında doğal bir fotokatalizör olarak kullanılabilir. Bu katalizörün üstün yanlan; düşük maliyetli, yenilenebilir kaynaklı ve kısa sürede sonuç alınabilir olmasıdır.
TRABZON FEN LİSESİ
Danışman: Şenel Türkyılmaz
Proje Öğrencileri
TUĞÇE ŞİRİN
BERİN GÜNAY
