TÜBİTAK Coğrafya Araştırma Projesi 6
Meteorolojist Dedem Ninem (Gümüşhane’de Halk Meteorolojisi)
Projenin Amacı: Halk meteorolojisi, herhangi bir yöre insanının temelde kültürel miras olarak edindiği doğal olgularla, toplumsal, kurumlar ve olgular arasındaki uzun süreli deneyimlere dayalı ilişkilerin kurulduğu dinsel, tarihsel, töresel, eğitsel, inançsal, tarımsal, ekonomik bağın anımsama ve anımsatma görevini üstlenmiş olan zaman-hayat İkilisinin bir dizgesi olarak tanımlanabilir. Uzun zaman diliminde insanların yaşam deneyimlerine göre şekillenir. Gümüşhane’de bu anlamda çok uzun yıllardır oluşmuş bazı halk edinimleri bulunmakta ve Gümüşhane 35 yaş ve üzeri bireyleri bu edinimlerden büyükölçüdefaydalanmaktadır.Bizimprojemiz;Gümüşhane’de yaygın olarak kullanılan bu iklimsel edinimlerin derlenerek, bilimsel verilerle örtüşebilirliğini araştırmayı ve bu bilgilerin kültürel birer değer olarak saklanması gerektiğine vurgu yapmayı amaçlamaktadır. Gümüşhane halkımız bu verilerden etkin bir şekilde yararlanmasına rağmen, büyüklerinden öğrendiği iklimle ilgili bazı edinimlere daha çok başvurduğu projemiz sırasında görülmüş olup, bu edinimlerin genelde doğru çıktığı tespit edilmiştir. Bu durumdan yola çıkarak projemizde, Gümüşhane merkezde yaşayan 35 yaş üstü insanlara anket uygulanarak, halk meteorolojisi ile ilgili bilgilere ulaşılmıştır.
Kullanılan Materyal ve Yöntem: Proje; Gümüşhane ili merkezi ile sınırlandırılmış olup, projemizde 35 yaş üzerindeki bayan-erkeklerden oluşan 100 kişilik bir gruba anket uygulanmıştır. Anketimizde; Gümüşhane halkının yerel takvimdeki ayları eskiden hangi isimlerle bildikleri, bu aylarda meydana gelen iklimsel değişimlerle ilgili bilgileri, gelecek yaz ve kış mevsimlerinin nasıl geçeceğine ışık tutucu edinimleri sorgulanmıştır. Sonuç olarak Gümüşhane halkında yaygın olarak kullanılan ifadelerin bazı bilimsel verilerle örtüştüğü görülmektedir. Bu kültürel değerler kuşaktan kuşağa aktarılmakta olup, 35 yaş altında hiç bilinmediği gözlemlenmiştir. Bu kültürel değerlerin yaşatılması için verileri değerlendirilmesinde, takvimlerde, ders kitaplarında bu verilere yer verilmesinin faydalı olacağı düşünülmektedir.
GÜMÜŞHANE TÜRK TELEKOM FEN LİSESİ
Danışman: Kadriye Ağaç
Proje Öğrencileri
ZEYNEP NİSA DUMAN
YILDAN ATEŞ
