TÜBİTAK 4004 DOĞANIN GİZLİ BAĞLAMLARI Gözlemle/İlişkilendir/Kurgula/Oluştur projesinin amacı Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda görev yapan fen bilimleri öğretmenlerine gözlemleme, ilişkilendirme, kurgulama ve oluşturma becerileri kapsamında iklim değişikliği, su kontrolü, susuz tarım uygulamaları, biyolojik çeşitlilik, arkeoloji, antik mimari, müzik, müze gezileri ve belgesel içerikleri temalarına ilişkin tasarlanmış etkinlikler ile kurgulayabilecekleri bağlamlara yönelik soru oluşturmalarını sağlamaktır.
Fen bilimleri öğretmenlerine doğa gözlemlerine dayalı bağlamsal etkinlikler kapsamında üst düzey becerileri ölçen bağlam temelli değerlendirmeye yönelik soru yazımına ilişkin bilim kampı düzenlenecektir.
Projenin Konusu
Günümüzde bireylerin bilgi edinerek deneyim kazanabilecekleri ortamlar, klasik öğrenme ortamlarının dışına çıkarak okul dışı öğrenme ortamlarına doğru yayılış göstermektedir. Bu durum klasik yöntemlerle yürütülen eğitim öğretim süreçlerine dair öğrencilerin fen bilimlerine olan ilgilerinin azalmasına neden olmaktadır. Bu bağlamda öğrencilerin eğitim öğretim süreçlerinde aktivitesini artırmak adına uygulamada olan öğretim programının öğrencilerin günlük yaşamları ile ilişkilendirilmesi öngörülmektedir. Eğitim öğretim süreçlerinde ortaya çıkan yenilikçi ve alternatif öğretim yöntemleri yanında alternatif ölçme değerlendirme süreçlerinin uygulanmasını da beraberinde bir gereklilik haline getirmiştir. Bununla birlikte uluslararası öğrenci değerlendirme sınavlarından biri olan PISA’ da ülkemizin akademik başarısının artırılabileceği düşünülmektedir. Bu doğrultuda hali hazırda kullanılan beceri temelli soru örnekleri incelendiğinde standart soru kalıplarının her kaynakta yer aldığı ve bağlam çeşitliliğinin sınırlı olduğu gözlemlenmektedir. Bağlam çeşitliliğinin sınırlılığı ölçme ve değerlendirme süreçlerinde öğrencilerin sınırlı beceri ile sürece dâhil olmasına neden olmaktadır. Bu kapsamda düşünüldüğünde 21. yy. becerilerinin kazandırılması için öğrencilerin düşünme becerilerinin geliştirilmesi ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. Düşünme becerilerinin geliştirilmesi adına öğrencilerin kendi deneyimleri ile ilişkilendirebileceği durumlarla karşılaşmaları sağlanmalıdır. Bağlam temelli öğrenme yaklaşımı kapsamında kullanılabilecek ve öğrencilerin günlük yaşamlarıyla ilgili olabilecek fen bilimleri konularına ilişkin bağlamların, öğrencilerin fen öğrenmeye karşı olumlu bir tutum geliştirmelerinde önemli bir rol oynayacağı düşünülmektedir. Yapılan çalışmalar bağlam temelli öğrenme ve değerlendirme süreçleri ile beceri temelli değerlendirme süreçlerinin birbiri ile paralel olduğunu ortaya koymaktadır. Bu durum beceri temelli değerlendirmenin bağlam temelli değerlendirme ile özdeşleşebileceğinin bir kanıtıdır. Eğitim öğretim süreçlerinde kullanılan yaklaşımlara göre ölçmelerin geçerliği açısından ölçme araçlarının amaca uygunluğunun ve nitelikli bir yapıya sahip olmalarının önemli olduğunu ifade edilmektedir. Ölçme değerlendirme süreçlerinde içeriksel bilgiyi ölçme amacı olan ve üst düzey düşünme becerilerinden uzak olan özetleyici testlerin kullanmak yerine bağlam temelli sorular kullanılarak ölçme ve değerlendirme uygulamalarının yapılması süreci daha etkili kılacaktır. Yapılan araştırmalar ölçme değerlendirme uygulamalarında bağlam temelli soruların kullanılması, öğrencilerin edindikleri bilgileri bağlamlar arasında transfer ederek kalıcı öğrenmelerin sağlanıp sağlanamadığı konusunda geri bildirim alınmasını kolaylaştırmaktadır. Bağlam temelli değerlendirme kapsamında hazırlanan soruları cevaplayan öğrenciler deneyimleri sonucunda elde ettikleri bilgi ve becerileri nasıl ve niçin kullanacakları konusunda farkındalık kazandıkları belirtilmiştir. Öğretmenler, günümüzde doğa, bilim ve teknoloji konularındaki gelişmelerin takip edilmesinde önemli bir aktör olmaları itibari ile gelecek nesillerin güncel bilgilerle donatılmasında ve bu alanlarda farkındalık oluşturmasında önemli bir rol oynamaktadırlar. Alan-yazındaki çalışmalar, öğretmenlerin bilim, doğa ve teknoloji arasında bir bağlam kurabilmeleri, bağlamla ilgili alternatif ölçme değerlendirme süreçleri tasarlamaları ve tasarladıkları süreçler ile öğrencilerin gelişen dünyanın temelinde bilim, doğa ve teknolojinin olduğunu fark etmelerini sağlayacakları düşünülmektedir. Projedeki etkinlikler sayesinde öğretmenler edindikleri bilgi ve becerilerinin yanında edindikleri tecrübeleri kullanarak gözlemleme, ilişkilendirme, kurgulama ve oluşturma temaları kapsamında bağlam kurulabilecek öğrenme ortamları oluşturabileceklerdir.
Proje Katılımcıları Seçim Kriterleri
Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda fen bilimleri öğretmeni olarak görev yapmak.
Mesleki gelişim konusunda motivasyonu yüksek olmak.
Soru yazım konusunda motivasyonu yüksek(etkinliklere gereken ciddiyetle bakmak) olmak
Temel bilgisayar kullanım becerilerine(word, powerpoint… kullanımı gibi) sahip olmak.
Proje kapsamında çıktıların yaygınlaştırılma çalışmalarında aktif katılım sağlayacağını taahhüt etmek.
Başvuru işlemleri sekmesinde yer alan niyet mektubu niteliğindeki Google Formu doldurmak.
Tarih: 18-24 Ağustos 2024
Yer: Burdur
Proje Yürütücüsü
Osman AKÖZ
DOĞANIN GİZLİ BAĞLAMLARI: Gözlemle/İlişkilendir/Kurgula/Oluştur başvuru için tıklayınız.
TÜBİTAK 4004 Eğitimleri için sayfamızı ziyaret ediniz.