TÜBİTAK 2237 Öğrenme güçlüğü özel eğitim kategorileri (örn., duygu ve davranış bozukluğu, otizm spektrum bozukluğu, zihinsel yetersizlik, işitme yetersizliği vb.) düşünüldüğünde, kategoriler içerisindeki en geniş gruplardan birini, yaklaşık olarak özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilerin yarısından fazlasını oluşturmaktadır. Öğrenme güçlüğüne ilişkin yaygınlık sonuçları genel olarak değerlendirildiğinde öğrenme güçlüğünde yaygınlığına ilişkin veriler, okula devam eden öğrencilerin yaklaşık %20 ile %30 arasında farklılık göstermekte olduğu belirtilmektedir. Bu bağlamda öğrenci sayıları göz önüne alındığında belki de küçük bir sayısal değer olarak belirtilen yaklaşık yüzdelik oranın aslında çok sayıda öğrenci ifade ettiği görülmektedir. Bu öğrencilerin eğitimleri kaynaştırma/bütünleştirme ortamları olarak belirtilen, genel eğitim sınıflarında sınıf öğretmenliği sorumluluğunda akranları ile birlikte gerçekleştirilmektedir. Bu ortamlarda öğrencilerin gerek akademik gerekse sosyal ve duygusal olarak gelişimlerini en üst düzeyde gerçekleştirmeleri hedeflenmektedir. Bu hedef doğrultusunda, öğrenme güçlüğü olan öğrencilerle çalışan/çalışacak olan uzmanlara gerekli desteğin sağlanması esastır. `Yazılı ve sözlü dili anlama ve kullanmada temel olan bir veya daha fazla bilişsel sürecin etkilenmesiyle ortaya çıkan dinleme, düşünme, konuşma, okuma, yazma ve matematiksel hesaplamalar yapmadaki güçlükler? olarak tanımlanan öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin; okuma akıcılığı, okuduğunu anlama, yazma ve matematik becerileri müdahale alanlarını oluşturmaktadır. Bu doğrultuda bu etkinliğin amacı, öğrenme güçlüğü olan öğrencilerle çalışacak olan öğretmen adaylarına ihtiyaç duydukları bilimsel temelli akademik destek müdahalelerini uygulama yetisini (okuma akıcılığı, okuduğunu anlama, yazma ve matematik) kazandırmaktır.
Etkinliğin Kapsamı
Bu etkinliğin kapsamını; öğrenme güçlüğü (ÖG) olan öğrencilerin eğitim yaşamlarında ihtiyaç duydukları bilimsel temelli akademik beceriler ve bu becerileri uygulayacak öğretmen adayları oluşturmaktadır. Bu beceriler; sesbilgisel farkındalık, okuma akıcılığı, okuduğunu anlama, yazma ve matematik becerileridir. ÖG olan öğrencilerle çalışacak olan öğretmen adaylarının öğrencileri okul öncesi dönemden ilkokul sonuna kadar desteklemeleri gerekmektedir. Bu noktada okul öncesi dönemde erken okuryazarlık/ sesbilgisel farkındalık becerileri önemli bir yere sahiptir. Çünkü sesbilgisel farkındalık becerilerinin daha sonraki okuma başarısında etkilidir. Nitekim öğrencilerin kelime çözüleme becerileri ile okuma akıcılığı/okudugunu anlama becerileri arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu, eğer sebilgisel farkındalık becerilerine sahiplerse okuma sırasında kelime çözümlemeye vakit ayırma yerine yerine anlamaya daha çok vakit ayırdıkları belirtilmektedir. İlkokul yıllarına ilişkin olarak da ÖG olan öğrencilerle çalışacak öğretmen adaylarının okuma akıcılığı/okuduğunu anlama becerisine karşı olan bakış açıları, okuma güçlüğüne etki eden faktörlerin farkında olmaları ve öğrencilerin değerlendirilmesi, uygun öğretim programlarının geliştirilmesi ile ilgili beceri ve donanımları; bu öğrencilere yönelik etkili okuma akıcılığı (okuduğunu anlama müdahalelerinin geliştirilmesi açısından çok önemlidir. Benzer olarak ÖG olan öğrenciler yazma becerisinde yaşadıkları güçlükler nedeniyle ödev yapma, not tutma, dinlediklerini ya da anladıklarını yazılı olarak ifade etme, farklı türlerde metinler yazma gibi yazma görevlerinde başarısızlıklar yaşamaktadırlar. Ayrıca öğretmen adaylarının öğrencilerle etkili matematik öğretimleri gerçekleştirebilmeleri için matematik becerilerini uygun araçlarla değerlendirmeleri erken dönemlerden itibaren matematik becerilerine yer verilmeleri, matematik öğretiminde etkili yöntem ve teknikleri kullanarak öğretimlerini planlamaları ve işlevsel matematik becerileri olarak ifade edilen temel aritmetik işlemler ve problem çözme gibi becerilerin de öğretimlerinde çeşitli öğretim stratejilerini kullanmaları gerekmektedir. Buraya kadar betimlenen akademik becerilerin uygulamasını gerçekleştirecek öğretmen adayları, sınıf, okul öncesi ve özel eğitim öğretmenleridir. Dolayısıyla etkinliğin kapsamını ÖG olan öğrencilerle çalışacak öğretmen adayları ve bilimsel temelli teknikler oluşturmaktadır.
Etkinliğin Konusu
Bir Güçlük Bir Çözüm: Öğrenme Güçlüğünde Strateji Uygulamaları Seminerleri
Bu etkinliğin katılımcılarını sınıf, okul öncesi ve özel eğitim öğretmenleri oluşturacaktır. Bu etkinlikte öğretmenlere öğrenme güçlüğü (ÖG) olan öğrencilere temel akademik becerileri öğretim süreçlerinde kullanacakları bilimsel temelli öğretim stratejilerini uygulama yetisi kazandırılacaktır. Bu bağlamda sesbilgisel farkındalık becerilerinde SESFAR olarak isimlendirilen müdahale programı; sözcükleri hecelerine ayırma, heceleri birleştirme, cümleyi sözcüklere ayırma, uyak farkındalığı, ilk sese göre eşleştirme, son sese göre eşleştirme, sözcüklerin ilk sesini atma ve sözcüklerin son sesini atma becerilerini destekleyen modüler programlama yaklaşımı kullanılarak hazırlanacak ve doğrudan doktora tezinde bu müdahaleyi geliştiren akademisyen tarafından aktarılacaktır. Okuma akıcılığı becerilerinde beceri temelli (rehberli, tekrar, eşli, koro, paylaşımlı) teknikler ile performans temelli (hedef koyma, performans geri bildirimi, ödül) teknikler bir arada aktarılacaktır. Okuduğunu anlama becerilerinde, okuma öncesi (önbilgileri harekete geçirme, tahmin etme, okuma amacı belirleme), okuma sırası (soru sorma, anlamayı izleme) ve okuma sonrası (soruları yanıtlama, özetleme, tahmin kontrolü, metni anlatma) stratejileri aktarılacaktır. Yazma becerilerinde ise öğrencilerin yazmadaki farklı gereksinimlerinin karşılanması için Öz Düzenlemeli Strateji Geliştirme Modeli (ÖDSGM) ile KDY+KOHESD ve Dur ve Cesaret Et stratejileri aktarılacaktır. Matematik becerilerinde de benzer olarak problem çözme becerilerinde şema temelli öğretim, Bunu Çöz! ve uyarlamaları (Anla ve Çöz!), anımsatıcı destekli öğretim stratejileri ile dört işlem becerilerinde kapat-kopyala-karşılaştır, dinleyerek işlem yapma ve belirle-alıştırma yap-düzelt stratejisi aktarılacaktır. Bahsedilen akademik beceri alanlarına ilişkin aktarımlar doktora tezinde ve/veya araştırmalarında doğrudan bu stratejileri uygulayan akademisyenler tarafından sunulacaktır. Aynı zamanda önerilen etkinlikte geleceğin öğretmenlerinin yetiştirilmesi hedeflendiğinden Web 2.0 araçları eğitiminin öğretmen adaylarına sunulması ile bahsedilen stratejilerin uygulama ortamı (yüz yüze, uzaktan, hibrit) genişletilecektir.
22 Kas 08:00 – 24 Kas 18:00
Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi, Emniyet, 06560 Yenimahalle/Ankara, Türkiye
