Sucul Türlerde İstilacılık Potansiyeli Belirlemede Güncel Yaklaşımlar: ASISK, ENSARS ve MAXENT

“Sucul Türlerde İstilacılık Potansiyeli Belirlemede Güncel Yaklaşımlar: ASISK, ENSARS ve MAXENT” isimli etkinliğin amaçları şunlardır:

Lisans ve Lisansüstü öğrencilerine, genç araştırmacılara ve uzmanlara sucul ekosistemlerimiz ve bu ekosistemlerde görülen/görülme potansiyeli olan istilacı/yabancı (İ/Y) türler ve etkileri, biyolojik istila (biyoistila) kavramı ve biyoistila vektörleri konusunda güncel bilgiler kazandırılması,
Katılımcılara risk tarama için veri toplama ve envanter oluşturma tekniklerinin gösterilmesi, Risk taramanın nasıl yapıldığını, hangi yöntemlerin kullanıldığının öğretilmesi, AS-ISK (Aquatic Species Invasiveness Scoring Kit) programı ile risk tarama uygulamaları ile risk tarama sonuçlarının nasıl yorumlanacağının öğretilmesi.
Su Ürünleri Yetiştiriciliğinde Avrupa Yabancı Türler Risk Analizi (ENSARS) uygulaması ile katılımcılara yetiştiriciliği yapılan veya yetiştiricilik potansiyeli olan sucul türlerin su ürünleri yetiştiricilik alanında en kapsamlı ve güncel risk analizi uygulamasının öğretilmesi. Ekolojik, ekonomik ve sosyolojik risklerin değerlendirilmesiyle birlikte bir yönetim planı oluşturmanın temelinin verilmesi.
Katılımcılara tür dağılım modellemesi (MAXENT, Ekolojik niş modellemesi) ile birlikte tür dağılım modellemelerinin öneminin ve tür dağılım modellemelerinin istilacı türlerle mücadele ne gibi bir önemi olduğunun anlatılması. Bu bağlamda modellemeler anlatılacak, modellerde kullanılan çevresel ve iklimsel değişkenlerin neler olduğu anlatılacak, bu değişkenlere ulaşabilecekleri kaynaklar gösterilip, öğretilecektir. Pekiştirme amacıyla da en yaygın ve güncel olarak kullanılan tür dağılım modelleme tekniği olan MAXENT modeli uygulamalı olarak anlatılacaktır.
Katılımcılara buradan elde ettikleri bilgiler ile tez çalışmalarının kalite ve standartlarını yükseltecek bilgiler sunulması,
‘İstilacı/Yabancı Türler ile İlgili Risk Değerlendirme Analiz Uzmanları Ağı’ oluşturulması,
Farklı üniversitelerden katılımcıların; yabancı/istilacı balık türleri ile ilgili farkındalık düzeylerinin yükselmesine eğitsel süreçler ile katkıda bulunulması ve bu değerlerin ortak ulusal bir problem olarak sahiplenilmesi yolunda onların motive edilmesi,
Sucul İ/Y türler ile ilgili ortak bir ulusal problemde ortak bir alanda bir araya gelerek önleme ve yönetim çalışmalarında kullanılabilecek ortak bir anlayış ve dilin ortaya çıkması için bir ortam sunmaktır.

Hedef Kitlemiz

Proje önerisinin hedef kitlesi üniversite lisansüstü öğrencileri (tercihen kadrolu olanlar) ile, Tarım ve Orman Bakanlığı ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nda çalışan uzmanlardır.

Proje önerisinin ana hedefi Sucul İstilacı ve Yabancı (S-İ/Y) türleri tanıyan, ön risk analizinde bütün sucul taksonomik grupları ve farklı habitatları içine alan AS-ISK programını tanıyan ve uygulayabilen, elde edilen sonuçları yönetimsel kararlarda etkin biçimde kullanabilen bir uzman ağı bilincinin geliştirilmesidir. Proje önerisi ile S-İ/Y türlerin tüm yönleri ile katılımcılara tanıtılması ve katılımcılar ile onların etkileşim içinde olduğu/olacağı kişiler için S-İ/Y türler farkındalığının arttırılması, akademi ile karar verici mercilerin konuya ilgisinin arttırılması ve daha önemlisi S-İ/Y türler ile çalışan genç akademisyenler ile karar verici merciilerin bir arada fikir alışverişi yaparak ilerideki olgun bilimsel birlikteliklere ilk adımlarının atılması, akademik hayatın başında bulunan genç akademisyen katılımcılara büyük bir eksikliğin bulunduğu ve Türkiye için önemli bir problem olan bir çalışma alanının işaret edilmesi ve bu eksikliğin giderecek azim ve gönüllülüğüne sahip bireylerin ortaya çıkarılması amaçlanmaktadır. Ayrıca, karar verici mekanizmalar içinde, akademiden gelen bilgi dilini anlayabilen, verileri yorumlayan ve karar vermede öncelik sahibi olan uzmanların arttırılması da önemlidir. Bu amaçlara ulaşabilmek için S-İ/Y türler konusuna aşina, ekolojik/biyolojik ve biyoistila konuları hakkında yorum yapabilen ve tartışabilen, koruma ve yönetim konularında etkili ve yetkili olan katılımcıların tercih edilmesi önemlidir. Bu nedenle yukarıda belirtilen konuların müfredatlarında değinildiği ve arazi deneyimlerinin önemli bir bileşen olduğu su ürünleri fakülteleri, biyoloji bölümleri vb. bilimdalı lisansüstü (tercihen kadrolu) öğrencilerinin ve S-İ/Y türler konusunda etkin ve yetkin Tarım ve Orman Bakanlığı çalışanları ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanlarının etkinliğe ilgilerinin çekilmesi önemlidir. Bu hedef kitle seçiminde, S-İ/Y türler ile ilgili veri sağlayan akademisyenler ile karar verici merciiler arasında doğal ama eksik bir bağ olması etkili olmuştur.

Seçim Kriterlerimiz

Etkinliğin internet sitesinde, sosyal medya ortamlarında ve birebir görüşmelerle duyurular yapılarak etkinliğe katılmak isteyenlerin başvuruda bulunmasına imkân sağ
Başvuruda bulunan adaylar, Türkiye’deki devlet veya vakıf üniversitelerinin birisinde Su Ürünleri, Biyoloji, Çevre Bilimleri ve Mühendisliği, Biyomühendislik, Moleküler Biyoloji ve Genetik, Ziraat ve Orman bilim alanlarında lisans ve lisansüstü düzeyinde öğrenim görüyor olmalı ya da genç araştırmacı (35 yaş altı, en az lisans derecesine sahip, Üniversite ya da Ar-Ge Kuruluşlarında çalışan kişiler) statüsünde olmalıdır,
Katılımcıların TÜBİTAK-Araştırmacı Bilgi Sistemi (ARBİS) Veri Tabanına kayıtlı olması ve güncel ARBİS çıktılarını (pdf formatında) etkinlik iletişim epostasına göndermeleri gerekmektedir,
Katılımcıların belirlenmesinde mümkün olduğunca üniversite, bölüm, bölge ve şehir, cinsiyet gibi özellikler değerlendirilecek olup homojen/dengeli bir dağılımın sağlanmasına çalışılacaktır,
Katılımcıların statü, yaş ve eğitim seviyesi bakımından aynı/benzer seviyelerde tutulmasına dikkat edilecektir,
Etkinliğe kabul edilecek katılımcıların seçiminde başarı kriteri olarak “çalışma konusu” ve “katılım amacının” başvuru formunda detaylı açıklanması gerekmektedir,
Daha önce aynı düzeyde eğitim almış olanlar arasından katılımcı seçilirken “başarı kriteri” olarak önceki eğitimin çıktısı olarak AS-ISK kullanarak yaptığı çalışması olması dikkate alınacaktır, ilk başvurularda ise 2209-B Sanayiye Yönelik Lisans Araştırma Projeleri Desteği Programından destek almış/alıyor ise öncelik tanınır,
Katılımcılar etkinliklere en fazla 5 kez katılabilmektedir,
Katılımcıların belirli bir seviyede temel istatistiksel kavramları bilmesi gerekmektedir,
Katılımcıların Office/Excell (AS-ISK v2, Excel 2016 ve 2013 sürümlerinde sorunsuz çalışır, ancak bazen 2010 sürümlerinde uyumsuzluk sorunları nedeniyle hatalarla karşılaşılabilmektedir. AS-ISK, Mac OS altında çalışmaz) kurulu bir taşınabilir (diz üstü) bilgisayara sahip ya da yanında getirebilecek durumda olması,
Etkinliğin internet sitesinde (http://riskbelirleme.org/), etkinlik instagram ortamında (sucul_turlerde_istilacilik) ve birebir görüşmelerle duyurular yapılarak etkinliğe katılmak isteyenlerin başvuruda bulunmasına imkân sağlanacaktır. Her etkinlikte 20 katılımcı seçimi yapılacaktır.