Türkiye’nin en uzun soluklu yol güvenliği eğitim projesi 14 yaşında
Sokakta İlk Adımlar 1 milyon 789 bin çocuğa ulaştı
Türkiye’nin en uzun soluklu yol güvenliği eğitim projesi Sokakta İlk Adımlar, 14 yılda 1 milyon 789 bin çocuğa ulaştı. Renault’nun, Milli Eğitim Bakanlığı izin ve işbirliği, Total Oil Türkiye ile Türkiye Trafik Kazalarını Önleme Derneği ortaklığıyla sürdürdüğü projede hedef; 5 milyon öğrenciye yollarda daha güvenli davranış alışkanlıkları kazandırmak.
ÇOCUKLARIN trafikteki tehditler ile risklerin farkına varmasını sağlayıp, onlara güvenli davranış alışkanlıkları kazandırmayı amaçlayan Sokakta İlk Adımlar yol güvenliği eğitim projesi 14 yaşında… Milli Eğitim Bakanlığı, Total Oil Türkiye ve Türkiye Trafik Kazalarını Önleme Derneği ortaklığıyla sürdürülen proje kapsamında 2015-2016 Eğitim Öğretim Yılı sonunda 1 milyon 789 bin öğrenciye ulaşılmış olacak. Yol güvenliği bağlamında en riskli 41 ilde sürdürülen projenin yeni dönem eğitim setleri 41 ildeki bütün proje uygulama okullarına dağıtıldı ve eğitimlere başlandı.
Hedefimiz 5 milyon öğrenciye ulaşmak
Projenin 14’üncü yılına ve hedeflerine ilişkin bir açıklama yapan Renault Mais Genel Müdürü İbrahim Aybar şunları dile getirdi:
“TÜİK’in 2014 verilerine göre Türkiye’de 1 milyon 199 bin 10 kaza meydana geldi. Ölümlü yaralanmalı kazaların yüzde 75,1’i yerleşim yeri içinde gerçekleşti. Bu kazalarda 3 bin 524 kişi hayatını kaybederken, 285 bin 59 kişi de yaralandı. Yapılan bilimsel araştırmalar, yayalar içinde ilköğretim çağındaki çocukların ciddi bir risk grubu oluşturduğunu gösteriyor. İşte Sokakta İlk Adımlar bu riski azaltmayı ve çocuklarımıza yollarda daha güvenli davranış alışkanlıkları kazandırmayı amaçlıyor. Hedefimiz projemizin ikinci 10 yılının sonunda, 5 milyon öğrenciye ulaşmak ve onların bu yaşamsal soruna ilişkin farkındalık kazanmalarını sağlamak. Bu hedefi de, birlikte yürüdüğümüz güçlü proje ortaklarımız ve okul yöneticileri ile öğretmenlerimizin güçlü desteğiyle gerçekleştireceğiz.”
En riskli 41 ilde devrede
Türkiye’nin 41 ilindeki 1565 okula ve 7 bin 99 sınıfa ücretsiz olarak gönderilerek, uygulanmaya başlayan eğitim setleri, öğrencileri trafik güvenliğinin yanı sıra ulaşıma bağlı çevre sorunları konusunda da bilinçlendirmeyi amaçlıyor. Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü ile Renault arasında imzalanan işbirliği anlaşmasıyla gerçekleşen projeden ilkokul dördüncü sınıf öğrencileri, trafik ve yol güvenliği derslerinde yararlanıyor.
Projenin eğitim materyalleri arasında öğretmen kartları, öğrenci kitapçığı, öğrenci için test ve sınıf için uyarıcı, bilgilendirici bir afiş yer alıyor. Okul programlarına göre tasarlanan öğretmen kartları, öğretmeni konuların uygulanmasına yönlendiriyor ve işlenen farklı temalara ilişkin temel kavramları veriyor. Sınıftaki çalışmayı derinleştirmek ve öğrencileri somut eylemlerle teşvik etmek için aynı zamanda faaliyet uzantıları da öneriliyor.
SOKAKTA İLK ADIMLAR BİLGİ NOTU
Sokakta İlk Adımlar, trafik uzmanları ve pedagoglar tarafından hazırlanan ve 41 ildeki ilköğretim okullarının dördüncü sınıflarında uygulanan bir yol güvenliği eğitim programıdır. Renault’nun da en uzun soluklu kurumsal sosyal sorumluluk projesidir.
BU PROGRAMI NEDEN BAŞLATTIK?
Türkiye’deki trafik kazalarında yaşamını yitirenlerin yarısını yayalar oluşturuyor. Ve trafik kazalarında yaşamını yitiren her 100 yayadan 26’sı çocuk. Bu oran Avrupa Birliği ortalamasının da çok üstünde! Yapılan bilimsel araştırmalar, yayalar içinde ilköğretim çağındaki çocukların ciddi bir risk grubu oluşturduğunu gösteriyor. Çünkü çocuklar hem bedensel, hem de zihinsel gelişimlerini tamamlamadıkları için daha büyük risk altında.
İşte bu gerçekten hareketle, projemizin amacını şöyle çizdik:
Çocuklarımıza eğitim yoluyla, trafikte daha güvenli davranış alışkanlıkları kazandıracağız, onların ve ebeveynlerinin bu yaşamsal soruna ilişkin farkındalık kazanmalarını sağlayacağız.
KİMLER YARARLANDI?
Projeden 2015-2016 Eğitim Öğretim Yılı itibariyle 1 milyon 789 bin çocuğumuz yararlandı. Proje, Türkiye’nin nüfus / kaza yoğunluğu en yüksek 41 ilinde, 1493 ilköğretim okulunun 6641 sınıfında uygulanıyor.
NEREDE UYGULANIYOR?
Projenin 41 uygulama ili şöyle:
Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Çanakkale, Çankırı, Denizli, Diyarbakır, Düzce, Edirne, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Karaman, Kayseri, Kırşehir, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mersin, Muğla, Nevşehir, Ordu, Rize, Sakarya, Samsun, Siirt, Sivas, Tekirdağ, Trabzon, Urfa, Uşak, Van, Yalova, Zonguldak.
NASIL UYGULANIYOR?
Projeyi, Renault Mais olarak, Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu onayıyla 2002’de başlattık. İlerleyen yıllarda proje ortakları arasına Türkiye Trafik Kazalarını Önleme Derneği de katıldı. Proje halen Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü ile imzalanan işbirliği anlaşması kapsamında sürdürülüyor.
Proje okullara ücretsiz olarak gönderilen bir eğitim seti aracılığıyla uygulanıyor. Uygulama okulları, her ilin Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından, yol güvenliği riskinin yoğun olduğu bölgelere yakın olanlar arasından seçiliyor.
Eğitim setinde her bir öğrenci için Yol Güvenliği ile Ulaşım ve Çevre Çalışma Kitapçıkları yer alıyor. Öğretmenlere sunulan aynı başlıklı kitapçıklar ise hem öğrencilere yöneltilen soruların yanıtlarını içeriyor, hem de öğretmenlere farklı derslerle yol güvenliği arasında nasıl bağ kurabilecekleri, eğitimi hangi etkinliklerle zenginleştirerek, pekiştirebilecekleri aktarılıyor. Ayrıca proje kapsamında illerde okul ziyaretleri de gerçekleştiriliyor. Bu ziyaretlerde öğrenci ve öğretmenlerin görüş ve önerileri dinleniyor. Dönem sonunda öğretmenlere yönelik anketlerle de projenin uygulama ve etki ölçümlemesi yapılıyor.
KİMLERE / KİMLERLE?
Projenin temel hedef kitlesi ilköğretim 4’üncü sınıf öğrencileri… Öğretmenler ve anne babalar da projenin başarıya ulaşmasında çok önemli. Bugüne kadar 50 bini aşkın öğretmen bu projeye katkı sundu… Sokakta İlk Adımlar’ın paydaş haritasında; okul yöneticileri, öğretmenler, ebeveynler ve öğretmenlerin beraberinde, ilgili kamu ve sivil toplum kuruluşlarıyla, medya önderleri ve temsilcileri de büyük önem taşıyor.
NASIL ÖLÇÜMLÜYORUZ?
Sokakta İlk Adımlar projesinin izlenmesi, etkinliğinin ölçümlenmesi ve projenin geliştirilmesine yönelik geri bildirimlerin elde edilmesi çalışmaları üç farklı yöntemle yapılıyor:
Bunlardan birincisini eğitim setiyle beraber öğretmenlere iletilen anketlerin her eğitim yılı sonunda değerlendirilmesi oluşturuyor. Bu ankete katılan eğitimcilerin eğitim setine ilişkin yıllar içindeki ortalama memnuniyet oranı yüzde 90 olarak ortaya çıktı.
2010’da İpsos araştırma şirketine geniş kapsamlı bir anket yaptırıldı. Bu ankette şu sonuçlar tespit edildi: Öğretmenlerin yüzde 88’i eğitim setini kullanıyor. Set, genelde parçalar halinde ve iki ya da üç ders saatine bölünerek kullanılıyor. Öğrencilerin yüzde 61’i evde ebeveynlerine bu projeden bahsediyor. Öğrencilerdeki olası davranış değişiklikleri velilere tek tek sorulduğunda, belirli davranışlar özelinde olumlu değişiklik olduğu belirtiliyor. Örneğin; seti kullanan öğrencilerin yüzde 98’i yürürken trafik ışıklarına uyuyor, yüzde 87’si trafik işaretlerinin anlamlarını biliyor ya da velilerine soruyor, yüzde 84’ü ebeveyni araç kullanırken trafik kurallarından bahsediyor. Yine aynı ankete göre uygulamaya katılan öğrencilerin trafikteki doğru davranışlar konusundaki sorulara ortalama yüzde 85 oranında doğru cevap verdiği belirlendi.
Sokakta İlk Adımlar projesinin etkinliğinin ölçümlenmesi ve geri bildirimlerin elde edilmesi çalışmaları her yıl devam ediyor. Bu araştırma geliştirme çalışması; 2013-2014 Eğitim Öğretim Dönemi’nde çevrimiçi olarak yapıldı. Araştırma kapsamında; Sokakta İlk Adımlar projesine ilişkin anket soruları internete yüklendi; Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü kanalıyla yapılan çağrı ile 41 ilde proje kapsamındaki devlet ve özel okullarda görev yapan öğretmenler “çevrimiçi” olarak ankete katılmaya davet edildi. Ankete katılan öğretmenlerimizin yüzde 93’ünün “Sokakta İlk Adımlar Eğitim Seti’ni sınıflarda kullandığı ve kullananların yüzde 98’inin setten memnun olduğu tespit edildi. Öğretmenler genel olarak sınıf çalışmaları için faydalı buldukları eğitim setinin daha da geliştirilmesi için çeşitli önerilerde de bulundu.
Aynı içerikte anket 2014-2015 Eğitim Öğretim Dönemi’nde de uygulandı ve öğretmenlerin yüzde 85’i Sokakta İlk Adımlar Eğitim Setini sınıflarda kullandığını belirtirken, kullananların yüzde 94’ü setten memnun olduğunu, yüzde 98’i ise projenin yol güvenliği ve çevre konularıyla ilgili sınıf çalışmalarında çok yarar sağladığını belirtti.
Ölçümlemede bir başka yöntem ise, projeden yararlanan okullara, proje paydaşı kurumların temsilcileriyle birlikte yapılan ziyaretler. Bu ziyaretlerde projenin işlendiği derslere girerek aktif gözlem ortamı oluşturuluyor. Bugüne kadar, eğitim setinden yararlanmış öğrencilerle girilen diyaloglarda trafikteki tehditlere karşı kendilerini korumayı öğrenmiş ve erken yaşta güvenli davranış alışkanlıkları kazanmış oldukları görüldü. Sokakta İlk Adımlar projesinin çocukların yol güvenliğine ilişkin bilinçlenmelerine katkıda bulunulduğu proje paydaşları tarafından bire bir olarak gözlemlendi.
ALDIĞIMIZ ÖDÜLLER NELER?
Renault’nun dünya genelindeki tüm ülke uygulamaları arasında En İyi Uygulama olarak seçilen Sokakta İlk Adımlar, Türkiye içinde de Cumhurbaşkanlığı’ndan bir plakete ve şu ödüllere layık görüldü:
o Türkiye Halkla İlişkiler Derneği Altın Pusula Büyük Ödülü
o Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği ve CSP Europe En İyi Bilinçlendirme Uygulaması Ödülü
o Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği ve CSP Europe Uluslararası Jüri Özel Ödülü
o Otomotiv Distribütörleri Derneği Yılın Sosyal Sorumluluk Projesi Ödülü
o Platin Dergisi “Zirvedekiler Ödülü”
o Sosyal Sorumluluk ve Tüketici Dünyası Altın Kalite Ödülü
o YAGP Kent ve Yaşam Ödülleri Yılın Sosyal Sorumluluk Ödülü
o 2. HR Power Conference ve Kariyer.Net “En İyi Kurumsal Sosyal Sorumluluk Ödülü”
HEDEFİMİZ NE?
Hedefimiz, projenin ikinci 10 yılının sonunda internet dünyasının imkanlarının da kullanılmasıyla, 5 milyon öğrenciye ulaşmak ve onların bu yaşamsal soruna ilişkin farkındalık kazanmalarını sağlamak.