BATI ANADOLU’DA DERİ HASTALIKLARININ DOĞAL
KAYNAKLAR VE ŞİFALI BİTKİLER İLE ÇÖZÜMÜ
Öğrenci: SÜMEYRA ARI
Danışman: TUĞBA ÖZ
Deri hastalıkları yaşanılan toplumda sık görülen hastalıklardır. İnsanlar
problemlerine çare bulmak için şifalı bitkilere ve doğal kaynaklara
yönelmiştir. Bu araştırma, Batı Anadolu’da Afyonkarahisar’da
planlanmıştır. Araştırma alanı en az 5 kez ziyaret edilerek bitkilerden
anlayan, etnobotanik yönünden yararlanılan kişilerle görüşerek ve
ziyaret edilerek yarı yapılandırılmış anket ile bilgiler edinilmiştir. Toplam
da 48 (30 kadın – 18 erkek) yüz yüze görüşülmüştür. Latince isimler,
yerel isimler ve kullanılan bitki kısmı, hazırlanış biçimi, hangi deri
problemine kullanıldığı bilgileri belirlendi. Yöre halkı tarafından deri
hastalıklarında (egzama, kurdeşen, sedef, iyileşmeyen yara, deri
iltihapları, fungal, deri iltihapları, alerjik, uyuz ve siğil) yirmi dokuz şifalı
bitkilerin kullanımı kaydedildi. Deri hastalıklarında (%19) dekoksiyon,
(%16) infüzyon, (%16) yaraya sürme işlemi, (%13) maserasyon, (%10)
ezme işlemi, (%7) yakılma ile sıvı oluşturma, (%7) solüsyon oluşturma,
(%6) salata, (%3) süt sıvısı ve (%3) kapsül hazırlama biçimi tespit edildi.
Deri hastalıklarının Faktör Bilgi Mutabakatı (Factor Informant
Consensus – FIC) değeri 0.40 olarak bulundu. Kullanım değeri (UV) en
düşük 0.13 değeri ile Crataegus orientalis var. orientalis en yüksek
değer ise 0.46 ile Lactuca sativa’dır. Üç endemik bitkilerin deri
hastalıklarında kullanılması ayrıca yeni kazanımlar olarak
değerlendirebiliriz. Ayrıca Bayat ilçesinde doğal kaynak su deri
hastalıklarında etkin kullanmaktadır. Bu kaynak suyun yeri röportaj
esnasında öğrenildi ve yerinde görüldü. Analizi Devlet Su İşleri 18.
Bölge Müdürlüğü tarafından gerçekleştirildi. Bu çalışmayla; şifalı
bitkiler ve yöreye ait doğal kaynak olan çamur kültürünün kullanılarak
deri problemlerin çözümüne destek olacaktır. Ayrıca deri
hastalıklarında kullanılan tıbbi işlemler ve ilaçlar çok pahalı ve ciddi
harcamalar gerektiğinden, ülke ekonomisine de katkı sağlayacaktır.
