Ana Alan: BİYOLOJİ
Tematik Alan: Sağlık Teknolojileri
YAŞLILARDA KOGNİTİF PERFORMANSI ARTIRAN VE
ÖLÇÜMLEYEN ROBOTİK SİSTEM
Öğrenci: KÜBRA GÜVEN Öğrenci: ŞERİFE DİKBAŞ
Danışman: DURSUN KURT
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de yaşlı nüfusu giderek
artmaktadır. Yaşlılık çevresel faktörlere uyum sağlama yeteneğinin
azalması olarak görülmektedir. Kuşkusuz yaşlılık etkileri içinde fiziksel
yetersizliklerin yanında bilişsel (kognitif) yetersizlikler de önemli bir yer
tutmaktadır. Yapılan araştırmalar, yaşlı bireylerin bilişsel
yeteneklerindeki azalmanın fiziksel performanslarını da olumsuz
etkilediğini ortaya koymuştur. Yaşlılıkta ortaya çıkan fiziksel veya
bilişsel yetersizliği aşmak için sağlıklı beslenme, fiziksel ve mental
aktiviteler önerilmektedir. Fiziksel aktivite ve bunun yanında bilişsel
uyarıların, beynin yaşlanmasını ve yıpranmasını korumaya yardımcı
olabileceği belirtilmiştir. Bu verilerle yaşlı bireylerin bilişsel
performanslarının artırılması yönünde çalışma yapmaya karar verdik.
Çalışmamızda yaşlı bireylerin bilişsel performanslarını eğlenceli bir
aktivite sürecinde ölçerek bilgisayara aktarabilen ve bilişsel
performanslarının arttırılmasını sağlayan robotik bir sistem üretilmesi
amaçlandı. Bunun için özellikle alanda geçerliliği olan Standardize Mini
Mental Test’teki yöntemlerin kullanılması düşünüldü. Standardize Mini
Mental Test’te (SMMT) dikkat, hesaplama, hatırlama, dil ve
oryantasyon açılarından değerlendirme yapılmaktadır. Çalışmada dil,
dikkat, hatırlama ve oryantasyon oyun şekline getirilerek bu yetenekler
üzerinden egzersizler yapılmasını, bireylerin gösterdikleri bilişsel
performansların kaydedilmesini, verilerden tablolar ve grafikler
çıkarılmasını sağlayan robotik bir sistem ürettik. Çalışma sonunda
üretilen robotik sistem, yaşlı bireylerce çok sevimli bulunmuş ve istekli
bir şekilde etkinliğe katılmışlardır. Robotik sistem, her bireyin ayrı ayrı
kayıtlarını tutmuş ve grafik haline getirmiştir. 4 haftalık etkinliklerde
yaşlı bireylerin bilişsel performanslarında artış gözlenmiştir.
Çalışmanın yaşlı bireylerin bilişsel performanslarının ölçülmesine ve
arttırılmasına olumlu katkı sağlayacağını düşünüyoruz.
