ORMANLAR YANMASIN TÜRKİYE ÇÖL OLMASIN

Proje Adı:

Proje Amacı:

Ormanlar için en erken nasıl bir uyarı sistemi kurulabilirin cevabını vermek.

Giriş:

Ormanlar; ağaçlarla birlikte diğer bitkiler, hayvanlar, mikroorganizmalar gibi canlı varlıklarla toprak hava, su , ışık ve sıcaklık gibi fiziksel çevre faktörlerinin birlikte oluşturdukları karşılıklı ilişkiler dokusunu simgeleyen ekosistemler olup, dünya yaşamı için vazgeçilmezdirler…
Ormanlar yaşantımızın her safhasında ihtiyaç duyduğumuz yapacak ve yakacak hammadde kaynağıdır. Bunun yanı sıra bitkisel nitelikli tohum, çiçek, kozalak vb. ile mineral nitelikli çakıl, kum vb.hammadde kaynaklarının bir kısmı da ormanlardan elde edilmektedir.

Ormanlar, bitkiler ve hayvanlar için doğal bir su kaynağıdır. Kar ve yağmur biçimindeki yağışı yapraklı, dalları, gövdesi ve kökleri ve tutarak sellerin ve taşkınların oluşmasını önler. Ayrıca yer altı sularının oluşmasına yardım eder.

Ormanlar erozyonu önler. Ormanlar rüzgarın hızını azaltır, toprağı kökleri ile tutarak yağışların ve akarsuların toprağı taşımasını önler.

Ormanlar, yaban hayatı ve av kaynaklarını koruru. Nesli tükenmekte olan hayvanların üretimi, korunması ve barınmasında koruma alanları oluşturur. Bu sahalar milyonlarca canlının yuvasıdır.

Ormanlar bitki örtüsü ve toprak içerisinde büyük miktarda karbon depoladıklarından, ikim üzerinde olumlu etkiler yapar. Aşırı sıcaklıkları düzenler, bir ısı tamponu gibi görev yapar. Sıcağı soğuğu dengeler, yaz sıcaklığını azaltırken, kış sıcaklığını artırır, radyasyonu önler.

Su buharını yoğunlaştırarak yağmur haline gelmesini sağlar. Rüzgar hızını azaltarak toprak ve kar savurmalarını ve rüzgarın kurutucu etkisini yok eder. Bu nedenle açık alanlara oranla ormanlarda gündüzler serin geceler ise sıcaktır.

Ormanlar, eğelenme, dinlenme ve boş zamanları değerlendirme imkanı sağlar. Havası, suyu, doğal görünümleri ve sakin ortamı ile özellikle şehirlerde yaşayan insanları kendisine çeker. Bu yönüyle insanların beden ve ruh sağlığı üzerinde olumlu rol oynar.

Yerleşim alanları çevresindeki hava kirliliğini ve gürültüyü önlemesi ile insan sağlığı bakımından büyük önem taşır. Ormanların insan sağlığı üzerindeki bütün bu olumlu yararları nedeniyle büyük kentlerin çevresinde ormanlar yetiştirilmekte, dinlenme yerleri kurulmaktadır.

Ormanlar, orman içinde ve dışında yaşayan insanlara çeşitli iş alanları sağlar, işsizliği önlemede etkin rol oynar, böylece köyden kente göçü azaltır.

Ormanlar, ulusal savunma ve güvenlik bakımından da çok önemlidir. Askeri birliklerin savaş tesisleri ile araç ve gereçlerinin gizlenmesinde, savaş ekonomisi bakımından değer taşıyan reçine, katran ve tanenli maddelerin elde edilmesini sağlar,
Ayrıca ormanlar barajların ekonomik ömrünü uzatır, doğal afetleri önler, ülke turizmine katkıda bulunur,
Ormanlar, doğal güzellikleri ve sayılmayacak kadar çok faydalarıyla iyi baktığımız takdirde tükenmez bir doğal kaynaktır.

Orman Yangınları
Son yıllarda çevre sorunlarının ağırlaşmasıyla ormanlarımıza bakış açımızda değişmiştir. Ormanları artık 2000 çeşit kullanım yerine göre değil FONKSİYONEL DEĞERLERİNE göre algılıyoruz. Ormanlarımıza Oksijen Fabrikası, Doğal hava filtresi, İklim düzenleyicisi, Erozyonun freni estetik özellikleriyle ruhsal sığınak isimlerini yakıştırıyoruz. İşte bu kadar değerli ormanlarımız yine insan eliyle her yıl binlerce hektarı yanmakta veya yakılmaktadır. Orman yangınlarıyla bilinçli bir mücadele yapmamız için onu iyi tanımamız gerekiyor. Orman yangını serbestçe yayılabilen yaşama birliği içindeki bitki ve hayvan topluluklarını kısmen veya tamamen yakarak yok eden bir yangındır. Bu yangınların yüzde 99u ülkemiz insanlarınca dikkatsizlik ihmal sonucu veya kasten çıkarılmakta, sadece yüzde 1i yıldırımdan çıkmaktadır.
Dikkatsizlik ve ihmal sonucu çıkan yangınların bilinen örnekleri
1Ormana sönmemiş sigara kibrit atılması,
2 Anız yakılması zeytin altındaki otların yakılması gibi tarım alanlarında istenmeyen otların yakılarak temizlenmesi sırasında,
3 Çocukların ormanda ateşleoynamaları,
4 Orman içinde ve kenarında çöplerin yakılarak imha edilmesi sırasında,
5 Arı kovanlarının tütsülenmesinde kullanılan ateşin ormana söndürülmeden atılması .
6 Piknik amacıyla, yemek pişirmek su ısıtmak amacıyla yakılan ve terk edilen ateşlerden.
7 PVC boruların ateş yakılarak ısıtılması sırasında
8 Ateşli silah tatbikatları sırasında, havai fişeklerin ormana düşmesiyle,
9 Elektrik tellerinin kopmasıyla,bakımsız trafoların çıkardığı kıvılcımlardan.
10 Yol ve benzeri inşaatlarda patlayıcı maddeleri ateşleyecek fitilin otları tutuşturmasıyla
11 Kireç ve kömür ocaklarının yakılması sırasında
12 Trafik kazalarında yanan araçlardan.

13Aşırı sıcaklar

ORMAN YANGINLARININ TESBİT EDİLMESİ

Orman yangınları orman idaresine ait yangın kulelerinde görev yapan görevlilerce, uçak ve helikopterlerin uçuşları sırasında, kamu kuruluşları ve vatandaşların ihbarıyla tesbit edilir ve söndürme çalışmaları başlatılır. GÖRDÜĞÜNÜZ ORMAN YANGINLARINI ÜCRETSİZ OLAN 177 NOLU TELEFONA BİLDİRİNİZ.

ORMAN YANGINLARININ DAVRANIŞI

Yangın niçin hızlı yanar Niçin yavaşlar Zaman zaman niçin çok kuvvetli yanar Niçin bir istikamette hızlı giderde başka yönde yavaş ilerler Kısaca yangının bu hareketlerinin tümüne yangının davranışı diyoruz. Yangının davranışına etki yapan nedenleri bilmemiz gereklidir. Bunlardan önemlileri şunlardır.

YANICI MADDELER Yangınların etkili olduğu Akdeniz iklim kuşağında hakim bitki örtüsü çam ağaçları ve maki florasıdır. Bunların yapraklarında eteri yağları vardır. Bu nedenle hızlı yanarlar. Ormanda yerde kuru bitki artıkları, kuru otlar, fidanlar ve çalılar göze çarpar. Daha sonra boylu ağaçlar vardır. Toprağın üstündeki yakıtlar hızlı, toprağın altındaki humus ve kökler yavaş yanar. Ayrıca çürümüş ve çürümekte olan ağaçlar dikili vaziyette veya yere düşmüş parçalanmış halde rastlanır. İşte yanıcı maddelerin devamlılığı miktarı, karışımı cinsi yangının seyrini etkiler.

HAVA ŞARTLARI Rüzgar, rutubet, hava ısısı yangını ve yangında çalışanları etkiler. Rüzgar arttıkça yangın şiddetlenir. Rutubet azaldıkça hızlı yayılma olur. Güneş yakıtları önceden ısıtır ve yangına hazırlar. Yangın gece yavaşlar.

ARAZİ YAPISI Yükseklik, bakı, arazinin meyli ve genel arazi şekilleri çok önemlidir. Vadide başlayan yangın yamaca ulaştığında doğal hava akımı baca tesisini yapar ve yangını hızla zirveye doğru çıkarır. Sırta geldiğinde aksi yönden gelen hava akımından dolayı yavaşlar, bazen ayağınızla bassanız söner.

İNSAN UNSURU Orman yangınlarının geç görülmesi, geç ulaşılması söndürmede çalışanların eğitim seviyeleri kondisyonları, kullanılacak teçhizatın yeterli olup olmadığı yangınların seyrini etkiler.

ÖRTÜ YANGINI Normal boylu ağaçların hakim olduğu ormanda yangın örtü yangını şeklinde başlar. Önce toprağın üstündeki kuru bitki atıkları, otlar, fidanlar hızlı şekilde humus tabakası ve kökler yavaş yanar. Yangının bu şekline örtü yangını diyoruz.

TEPE YANGINI Örtü yangını devam ederken boylu çalı ve fidanlara, enkazlara rastlayınca enerji artar ve ağaçların dalları ısınarak zamanla ağaçların tepe taçlarıda tutuşur ve söndürülmesi güç tepe yangınına dönüşür.
YANGIN ÇOK ÇETİN BİR DÜŞMANDIR. BÜTÜN HATALARI KEŞFETMESİNİ BİLİR, YAPILAN EN KÜÇÜK HATAYI ÇOK PAHALI ÖDETİR.

ORMAN YANGINLARI NASIL SÖNDÜRÜLÜYOR

Orman yangınlarını söndürme prensipleri diye yangın söndürme prensiplerinden farklı değildir. Oksijensiz bırakma ısıyı düşürme, yanıcı maddeyi ayırma metotlarının tamamı uygulanır.

SU KULLANILMASI

TOPRAK KULLANILMASI

YEŞİL DAL DEMETİ KULLANILMASI

YANGIN ŞERİDİ AÇILMASI

ORMAN YANGINLARININ SONUÇLARI
1 Erozyon Sel Baskınları en çarpıcı şekilde kendini gösterir.
2 Gelecek kuşakların ormanları azalıyor.
3 Karbon, oksijen dengesi oksijen aleyhine bozulduğundan atmosferde biriken fazla miktardaki karbondioksit iklim değişikliklerine sebep olmaktadır.
4 Ekolojik denge bozuluyor.
5 Turizm olumsuz yönde etkilenmektedir.
6 Rekreasyon alanı azalmaktadır
7 Odun ürünlerinde ve tıbbi bitkilerde yüksek oranda ekonomik kayıplar oluşmaktadır.

Peki, orman yangını felaketiyle nasıl savaşacağız? Öncelikle, şunu unutmamamız gerekiyor. Yangınla mücadelede KAYBEDİLEN ZAMAN daha fazla risk, daha fazla maliyet getiriyor. Yangına erken müdahale, cehennem alevlerinin büyümesini önler. Yangınlara yalnız Haziran Ekim ayları arasında değil, her zaman hazır olmalıyız.

Yaz aylarında, gazetelerde yer alan bazı başlıklar birbirine çok benzerCiğerimiz yanıyor. Evet her orman yangınında, ulusça ciğerimiz yanıyor. Yeşil örtüyü yok eden cehennem alevleri, hiç kuşkusuz hepimizi derinden üzüyor. Vatandaş haklı olarak, orman yangınlarıyla daha etkili mücadele yapılmasını, çıkan yangınların en az hasarla söndürülmesini istiyor.

Yangına erken müdahale yangının büyümesini önler.

Kullanılan yöntem:

Ormanlar özellikle sık ormanlarda yangın tehlikesi oluştuğu anda küçük kıvılcımlar ve ya duman oluşumunda gözetleme kulelerinden görülemez. Bu problemin ortadan kaldırılması amacı ile hazırlamış olduğumuz projemizde en erken haber verecek bir uyarı sistemi geliştirdik.

İlk olarak bir orman maketi oluşturduk. Duman ve ısı sensörleri ile bir cep telefonu alınarak cep telefonunun duman ve ısı sensörlerinden gelen sinyaller ile belirlenen bir numaraya mesaj gönderilir. Sık ve uzun ağaçlardan yeni başlayan bir yangın hemen fark edilmez. Fakat bizim kurduğumuz sistemle ateşin iyice alev alıp ağaçların üst kısmına sıçraması veya dumanın iyice yoğunlaşıp ağaçların tepesinden görünmesi beklenmeden sensörlerin ayarları ile istenilen ısı ve duman yoğunluğuna belirlenen telefon numarasına mesaj atılarak gözle görülmeyen bir yangın başlangıcı nokta atışı ile bulunur ve hemen müdahale edilerek yangın ilerlemeden söndürülür.

Proje Bütçesi:

Cep telefonu fiyatı hariç maliyet 100 tl.

Proje Çalışmasının Takvimi

15 Kaım-05 Aralık 2011

Sonuçlar, Sonuçların Değerlendirilmesi

Yapılmış olan orman maketinde ufak bir ateş yakılarak sensörlerin bu ateşi telefona mesaj attığı aynı şekilde çıkartılan duman da da başarı ile mesaj atılmıştır.

Ormanların ülkemiz ve dünyanın geleceği için nekadar önemli olduğu tartışılamaz. Ayrıca yanan ve yok olan ormanların yeniden oluşması için yıllar uzun yıllar gerekmektedir. İşte bu sebepten dolayı var olan tabiat zenginliklerimiz ve geleceğimizin teminatı ormanlarımızı bir kıvılcıma yenik düşürtmemeliyiz.

Kaynaklar

http://www.msxlabs.org/forum/cevre-bilimleri/215757-orman-yangini-nedenleri-ve-korunma-yollari.html