Nesilleri Tükenmeden Tanıyorum ve Koruyorum: Tıbbi Sülükler adlı proje Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), Bilim ve Toplum Proje Destekleme Programı, 2017-2018 yılı 4004 Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları çağrısı kapsamında desteklenmeye uygun görülmüştür.
Geleneksel hekimlikte uzun bir geçmişi bulunan tıbbi sülükler, son zamanlarda modern tıpta da belirli hastalıların tedavisinde güvenilir ve ruhsatlı bir tedavi aracı olarak kullanılmaktadır. Artan talebin karşılanması amacıyla popülasyonlar üzerinde oluşturulan av baskısı ve sulak alanlara yapılan müdahaleler tıbbi sülüklerin neslinin tehlikeye girmesine neden olmuştur. Bu durum, tıbbi sülüklerin başta IUCN ve CITES olmak üzere bazı uluslararası kuruluş ve sözleşmelerle koruma altına alınması ile sonuçlanmıştır.
Önerilen bu eğitim projesi ile nesilleri tehlike altında olan tıbbi sülükler aracılığı ile doğanın ve doğal kaynakların korunarak sürdürülebilir kullanımına dikkat çekilmesi ve katılımcılara bilimsel düşünce becerisinin kazandırılması amaçlanmaktadır. Bir canlı grubunun neslinin tehlikeye girme süreci irdelenerek, doğaya yapılan müdahalelerin hassas organizmalar üzerinde olası etkilerinin fark edilmesi ve laboratuvar ortamında bu canlıların üretilerek doğal stokları takviye etmenin öneminin kavranması hedeflenmektedir. Bu eğitim projesi ile Eğirdir Akşemseddin Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’ndeki 9. ve 10. sınıf öğrencileri ve öğretmenleri hedef kitle olarak belirlenmiştir. Bu proje ile ülkemizde 2014’de Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan yasal düzenleme ile belirli hastalıkların tedavisinde sülük kullanımını da kapsayan geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları hakkında farkındalık oluşturulması da hedeflenmektedir.
Proje, yürütücü kuruluş Eğirdir Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösteren Tıbbi Sülük Araştırma Laboratuvarı, sülüklerin beslendiği kanın tedarik edileceği Isparta Belediyesi mezbahanesi, örnek bir sülük uygulama kliniği ve tıbbi sülüklerin yaşadığı Eğirdir Gölü (Isparta), Çapalı Gölü (Afyonkarahisar), Eber (Afyonkarahisar) ve Çivril Gölü (Denizli) ‘nde gerçekleştirilecek olan çeşitli etkinlikleri kapsamaktadır. Eğitime su ürünleri ve sağlık alanında faaliyet gösteren akademisyen, araştırmacı, uzman, ruhsatlı sülük toplayıcısı ve sülük yetiştiricisi dahil edilerek katılımcıların sülüğü ve sülük ile ilgili sektör ve paydaşları çok yönlü tanımaları hedeflenmektedir. Yürütülecek etkinlikler ile katılımcılarda doğa ve tıbbi sülük farkındalığı, bilimsel merak ve aynı zamanda girişimcilik fikri oluşturulmaya çalışılacaktır. Katılımcıların laboratuvarda sülükleri beslemeleri, üretmeleri ve laboratuvar koşullarında üretilen yavru sülükleri doğaya bırakmaları sağlanacaktır. Bu etkinlikler, katılımcılarda doğayı ve nesli tehlike altında olan canlıların korunmasına yönelik sorumluluk duygusunun oluşmasına katkı sağlayacaktır.
Proje Amaçları
Doğaya yapılan müdahaleler ve doğal kaynaklarımızın sınırsız kullanımının tıbbi sülük gibi hassas bazı organizmaların nesillerini tehlike atabileceği olgusundan hareketle katılımcılarda doğayı ve doğal kaynaklarımızı koruyarak kullanma bilincinin oluşmasını sağlamak,
Farklı üniversite ve araştırma kuruluşlarında faaliyet gösteren akademisyen, araştırmacı ve konu uzmanları ile birlikte yürütülecek etkinliklerle hedef kitlenin bilime olan bakış açısına, bilimsel ve yaratıcı düşünme, olguları sorgulama ve yorumlama kabiliyetine olumlu yönde katkı sağlamak,
Hedef kitle olarak belirlenen ve tıbbi sülüklerin de ruhsatlı tedavi aracı olarak kullanıldığı sağlık alanında eğitim vermekte olan Eğirdir Akşemseddin Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrenci ve öğretmenlerinde tıbbi sülükler aracılığı ile Sağlık Bakanlığı’nca ruhsatlandırılmış olan geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamalarına yönelik farkındalık oluşturmak,
Katılımcıları tıbbi sülüklerden ticari gelir sağlayan ve Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılmış sülük toplayıcısı ve sülük yetiştiricisi ile buluşturacak olan iki ayrı etkinlik ile katılımcıların sektörü farklı açılardan değerlendirmesine fırsat sağlayarak girişimciliği teşvik etmek.
www.neslitukenmeden.com