Liselere Geçiş Sistemi (LGS) sınavının ardından heyecanla beklenen tercih dönemi başlıyor. Bu süreçte, öğrencilerin doğru tercihler yapmalarına yardımcı olmak ve ailenin bu konudaki rolünü en iyi şekilde yerine getirmeleri için bazı öneriler:
Ortak bir noktamız var ki o da çocuklarımızın geleceği için en iyisini istemek. Özellikle bazı önemli kararların verilmesi gereken zamanlar söz konusu olduğunda hepimizin destek almaya ihtiyacı olabilir. İşte tam da böyle önemli bir karar aşamasındayken hazırladığımız bu kılavuz sizlere yol harikası olacak.
Doğru ve güvenilir bilgiler ışığında aşağıdaki başlıklarla ilgili sizlere gerekli bilgileri vermeyi amaçlıyoruz;
1. Ebeveynlere çocuklarının bir üst öğrenim kurumuna geçerken ilgi, yetenek, kişilik özellikleri, ihtiyaç ve yaşam koşullarıyla uyumlu olacak şekilde rehberlik etmek,
2. Tercih döneminde ebeveyn – çocuk ilişkisi üzerine farkındalık kazandırmak,
3. Tercih döneminde karar verme basamakları hakkında farkındalık kazandırmak,
4. Ebeveynleri tercih süreci ve lise türleri ile ilgili bilgilendirmek.
Tercih dönemi, bir karar verme sürecidir ve bu süreci oluşturan birçok etmen mevcuttur. Bu süreçte çocuklar, kararsızlık, ümitsizlik, heyecan, kaygı ve öfke gibi çeşitli duygular yaşayabilir. Bazen ısrarcı tavırlar gösterebilir ya da ebeveynleri ile fikir ayrılıklarına bağlı olarak çatışmalar yaşayabilirler. Bu durum son derece doğaldır ancak bu durumlarda ebeveynlerin verdiği tepkiler çok önemlidir. Çocuğunuzla beraber bu durumun değerlendirmesini yapmanız, onu dinleyip fikirlerini ifade etmesine olanak sunmanız sürecin sağlıklı ilerlemesini sağlayacaktır. Unutmayın ki herkes ortak bir amaç etrafında toplanıp, farklı bakış açılarına sahip olabilir.
2023 Türkiye Fen Liseleri Taban Puanları için bağlantıyı tıklayınız.
Lise tercihleri kritik bir gelişim dönemi olan ergenliğe denk gelmektedir. Fiziksel, duygusal ve sosyal değişimin çok hızlı olduğu bu önemli dönemin gelişim özelliklerini bilmek, tercih ve karar sürecinde kolaylaştırıcı olabilir. Dolayısıyla ergenlik dönemine özgü gelişim özelliklerine duyarlı bir yaklaşım içerisinde olunmalıdır.
Ebeveynler çocuklarına karşı farklı yaklaşımlar sergileyebilmektedir. Bu yaklaşımlar; baskıcı, aşırı koruyucu, aşırı hoşgörülü veya demokratik olabilir. Baskıcı ailelerde çocuklar düşüncelerini ifade etmekten çekinebilir, aşırı koruyucu ailelerde çocuklar karar verme süreçlerinin dışında tutulabilir, aşırı hoşgörülü ailelerde ise tüm sorumluluk çocuklarda olabilir. Bu tutumlar karşısında sağlıklı kararlar verilmesi güçleşebilir. Demokratik ailelerde ise bireyler, düşüncelerini açık ve net bir şekilde ifade edebildikleri için daha sağlıklı kararlar alınabilir. Özetle ebeveynlerin çocuklarına karşı destekleyici ve hoşgörülü olması, çocukların kendilerini daha rahat ifade edebilmelerini, sorumluluk alabilmelerini ve geleceğe karşı olumlu bir beklenti içinde olmalarını sağlar. Aile içinde kuralların belli olduğu, fikirlerin özgürce ifade edilebildiği, dolayısıyla çocukların ilgi ve isteklerinin ebeveynleri tarafından bilindiği aile ortamları sağlıklı karar vermeyi destekler.
Her karar verme bir sorumluluk gerektirir. Ebeveynler çocukları ile birlikte bu sorumluluğun bilincinde olmalıdır. Bu doğrultuda daha etkili kararlar verebilmek için seçenekler ve doğru bilgi kaynakları üzerinde tartışarak, aceleci davranmadan karar verme süreci yürütülmelidir.
Bu süreçte ebeveyn, çocuğun tercih edebileceği liseler hakkında araştırma yapmasına, bilgi sahibi olmasına olanak sağlamalıdır. Tüm bunlara rağmen sağlıklı karar veremediğinizi düşündüğünüz zamanlar olabilir; ancak unutulmamalıdır ki kariyer sürekli devam eden, yeniden oluşturulabilen bir gelişim alanıdır. Verilen kararlar değiştirilip dönüştürülebilir. Mesleki sürecin ve kariyer yolculuğunun hangi aşamasında olursak olalım her zaman yeni seçenekler oluşturulabilir.
Milli Eğitim Bakanlığı: https://www.meb.gov.tr/
