PROJE ANA ALANI: TÜRKÇE
PROJE TEMATİK ALANI: KÜLTÜREL MİRAS
PROJE ADI (BAŞLIĞI): MASAL ANLATICILIĞI ÇALIŞMASI: ANADOLU MASALLARI ÖRNEĞİ
Proje öğrencileri: Ceren Özbek
Ahmet Emre Yılmaz
Danışman: Mazhar ÜNAL
Türkçe Öğretmeni
Eğitim sistemleri; sosyal ve kültürel hayatta meydana gelen değişiklikler, ekonomik nedenler, teknolojik gelişmeler gibi nedenlerle zamanla yenilenmekte, değiştirilmektedir. Bu değişimle birlikte eğitim sistemine yeni materyaller ve yöntemler eklenmektedir.
Bunlardan birisi de oyun materyalleridir. Oyun materyalleri ile öğretim daha kolay bir şekil almaktadır. Bu projede de masalların öğretimi ve istenilen kazanımların gerçekleşmesi için oyun materyali üretilmiş ve bu materyal aracılığıyla masallar ile eğitim amaçlanmıştır.
Bu projenin amacı; ders içeriğini destekleyen materyal üretmektir. Bunun yanında bireyin hayal gücünü, ifade yeteneğini, anlama ve anlatma becerisini geliştirmenin yanı sıra sözcük hazinesini zenginleştirerek orijinal masallar üretmesini sağlamaktır.
Oluşturulan masalların kültürel simgeleri içermesi hedeflenmiştir. Aynı zamanda Millî Eğitim Bakanlığının başlatmış olduğu masal anlatıcılığı çalışmalarına da katkı sağlayacaktır.
Proje için birçok çeşitli kaynaktan 177 adet Anadolu Masalı incelenmiştir.
Bu masallardaki simgeler tespit edilmiş, en çok kullanılanlar frekans sistemiyle belirlenip on altı gruba ayrılmıştır.
Belirlenen bu gruplar Microsoft Excel programına aktarılmıştır.
Oluşan gruplardaki toplam doksan altı simge çizim tableti ile Adobe Illustrator CS6 programında çizilmiştir. Çizimler lazer yazıcı ile ahşaptan yapılmış sağlığa zararsız olan küplerin (16 adet) üzerine işlenmiştir.
Ayrıca masal kültürümüzdeki motiflerden altı tanesi kart olarak oyuna eklenmiştir.
Daha sonrasında incelenen Anadolu Masallarındaki giriş, geçiş ve bitiş tekerlemeleri tespit edilmeye çalışılmıştır.
Masallarımızda toplam 112 tane tekerleme bulunmuştur. Bu tekerlemeler Adobe Photoshop CS6 programı ile tasarımı yapılan kartlara yazılıp çıkartılmıştır.
Projede toplam yüz on iki tekerleme kullanılmıştır.
Bu tekerlemeler girişte kırk yedi, geçişte otuz sekiz ve bitişte yirmi yedi adet olarak tespit edilmiştir.
Ayrıca masallarımızdaki motiflerden beş tanesi oyuna eklenmiştir.
Seçilen motifler: Yasak, sihir, harikuladelikler, devler ve imtihanlardır.
Oyunda dört farklı zorluk seviyesi mevcuttur.
Kolay seviyede masalı anlatacak kişi, tekerlemeleri ve her kategoriden istediği kavramları seçerek masalını anlatmaya başlar.
Orta seviyede anlatıcıya tekerlemeler ve küplerin hepsi verilir. Giriş, geçiş ve bitiş tekerlemelerinden birer tane çeker ve masal küplerinin hepsini atarak gelen simgeler ve çektiği tekerlemelerle masalını kurgular.
Zor seviyede kişi yine kartlardan birer tane çeker ve küplerden birini atarak gelen simgeyle kurgusuna başlar. Kendi kurguladığı masalı anlatmaya devam ederken aralarda küpler teker teker verilir ve onları da ekleyerek kurgusuna devam eder.
Motifli seviyede, kişi kolay, orta veya zor olan seviyelerden masalını yazarken içine bir de motif seçip onu ekleyerek kurgusunu yapar.
Öğrencilerle bu masal küpler ile masal yazma çalışmaları yapılmış ve her çocuk kendi hayal gücü doğrultusunda aynı simgelerle diğerlerinden farklı masallar ürettikleri tespit edilmiştir. Öğrencilerin oluşturduğu masallar kitaplaştırılmıştır.
Tekrar tekrar yapılan yazma çalışmaları sonucu öğrencilerin her defasında kurguları daha hızlı yapmaya başlamışlar ve kendilerini ifade yetenekleri gelişmiştir.
Bu masal küpleri sayesinde öğrenciler, kendilerini ifade etmek için plan yaptıkça farkında olmaksızın hazırlıklı konuşma çalışmaları yapmıştır. Kavramlar arası bağlantı kurma becerileri artmıştır. Bu durum düşünen, anlayan, sorgulayan ve sorun çözebilen bireyler yetişmesine katkı sağlayacaktır.
Öğrencilerin yazılarında ve konuşmalarında deyim, atasözleri, tekerlemeler gibi dil değerlerini daha fazla kullanmaya başladıkları tespit edilmiştir.
Sözcük öğrenimi her yaşta devam etmektedir. En hızlı olduğu dönem 4-6 yaş arasıdır. Bu oyunda kullanılan kavramların hepsi birer sözcüktür ve kavram alanı çok geniştir. Masal küpleri, öncelikle çocukların sözcük hazinesini genişletecektir. Ayrıca bu oyunun 4-6 yaş aralığındaki çocukların oynaması için de uygun olduğu belirlenmiştir. Bu sayede 4-6 yaş aralığındaki çocukların sözcük öğrenimi hızlanacaktır. Bunlara ek olarak yetişkinler için de zorluk seviyeleri oluşturulmuş, oyun ailelerle birlikte oynanabilir hâle getirilmiştir.
Öğrencilerin oyundaki tekerlemelerde bulunan ses uyumu sayesinde daha akıcı bir şekilde masal anlatımı yaptıkları da elde edilen sonuçlardandır.
Masallar ve tekerlemelerin kullanımıyla çocukların olayları daha iyi anlamaya ve anlatmaya başladıkları tespit edilmiştir.
Öğrencilerin etkin dil dağarcığının geliştiği gözlemlenmiştir.
Öğrencilerin oyun aracılığıyla hem kaliteli zaman geçirdikleri hem de eğlenerek belli kazanımlar edindikleri tespit edilmiştir.
Öneriler
- Hazırda bulunan oyun materyallerinden ilham alınarak ders içeriklerini destekleyen ve öğrencilere ulaşılması zor kazanımları kazandıracak yeni oyunlar elde edilebilir.
- Oyunların tekrar tekrar oynanmasıyla kazanımların iyice pekiştirilmesi sağlanabilir.
- Birçok öğretim materyali gibi sadece bir kez kullanılan bir oyun olmayan masal küpleri, öğrencilerin sıkılmadan defalarca kullanabileceği ve oynayabileceği bir materyaldir.
- Masallar ile kültürün aktarımı, kültür devamlılığı sağlanacaktır.
- Oyunla değerler öğretimi daha da kolaylaşacaktır.
