Eğitim ve Öğretimde Yenilikçilik Ödülleri kapsamında ödül alan çalışma:
KONUŞAN DUVARLAR
1. Giriş
Bilimsel ve teknolojik gelişmeler öğrencilerin bilgiyi ezberlemeleri yerine bilgiye
ihtiyaç duyduklarında kendilerinin ulaşmasını gerekli kılmaktadır. Bu bağlamda öğrenme
ortamının öğrencilerin öğrenmesini kolaylaştırma, sınıfa canlılık katma ve öğrencilerde
öğrenme arzusu uyandırma olanağı sağlayacak nitelikte olması önemlidir (Karamustafaoğlu,
2006). Bu durum öğrenme ortamları düzenlenirken öğrencilerin ihtiyaç ve ilgilerinin dikkate
alınmasını gerektirmektedir (Baştepe, 2009). Dolayısıyla öğrencilerin ne tür bir öğrenme
ortamına gereksinim duyduğu incelenmesi gereken bir konudur (Budak, 2009; Güler, 2012).
Bu nedenle bu çalışmanın ilk aşamasında öğrencilere dönük bir ihtiyaç analizi
gerçekleştirilmiştir. Yapılan ihtiyaç analizi sonucunda katılımcıların tümünün öğrenme
ortamlarında yer alan haritaların ve panoların teknolojik araçlarla zenginleştirilmesini
bekledikleri tespit edilmiştir. Bu nedenle bu çalışmada sosyal bilgiler dersi başta olmak üzere
pek çok derste sıklıkla kullanılan ve hemen hemen her sınıfta yer alan haritalardan birini
artırılmış gerçeklik uygulamasıyla zenginleştirilmesi amaçlanmıştır. Artırılmış gerçeklik
(AG) gerçek dünyadaki ortamların ve nesnelerin; bilgisayar tarafından üretilen ses, video ve
grafik verileriyle zenginleştirilmesi yoluyla meydana gelen fiziksel görünümdür. Ayrıca
AG’nin kullanması kolaydır ve öğrencilerin motivasyonunu artırmaktadır (Erbaş ve
Demirer, 2014). Bu çalışma için kullanılacak araçlar kadar işlenecek konu da önemlidir. Bu
bağlamda bu çalışmada değerler eğitimi konusu işlenmiştir. Çalışma kapsamında
zenginleştirilen harita “Anadolu’da Bilim” temalıdır. Bu haritada esas vurgulanan bilimin
sadece diğer medeniyetlerden ithal edilmediği ve Anadolu’da da geçmişten günümüze pek
çok bilim insanın yetişmiş olduğudur. Diğer yandan ulaşılabilen ulusal alan yazıları
incelendiğinde artırılmış gerçeklik uygulamasının panolara eklendiği bazı çalışmalarla
karşılaşılırken sosyal bilgiler dersine yönelik hazırlanmış haritaların AG uygulamaları ile
desteklendiği bir çalışmaya rastlanmamıştır.
2. Problem Durumu
Öğrenme ortamının öğrencilerin yeni bilgiler edinmesini kolaylaştıracak ve
motivasyonunu artıracak şekilde düzenlenmesi oldukça önemlidir. Bu konuda özellikle
kullanılacak materyallerin bazı özelliklere sahip olması beklenmektedir. Bu özelliklerden
başlıcaları öğrenme materyallerinin pratik olması, öğrencilerin beklenti ve özelliklerine
uygun olarak tasarlanması şeklinde özetlenebilir (Senemoğlu, 2001). Bu çalışma kapsamında
gerçekleştirilen ihtiyaç analizinde ise öğrencilerin çoğunluğunun öğrenme ortamlarında yer
alan harita ve panoları yeterince dikkat çekici ve faydalı bulmadıkları tespit edilmiştir. Bu
bağlamda öğrenme ortamında yer alan harita ve panoların öğrencilerin beklenti ve
özelliklerine uygun olacak şekilde zenginleştirilmesi oldukça önemli bir konudur.
3. Çalışmanın Amaç ve Hedefleri
3.1 Çalışmanın amacı
-Öğrenme ortamındaki haritaları işlevsel, dikkat çekici ve etkin kılarak öğrencilerin aktif
olarak kullandığı eğitim materyalleri haline getirmek,
-Geleneksel eğitim materyallerini web 2.0 araçlarıyla zenginleştirmek,
-Haritaların birden fazla duyu organına hitap eder hale gelmesini sağlamaktır.
3.2 Çalışmanın hedefleri
a) İhtiyaç analizi yapmak.
b) Çalışma konu ve içeriğine göre çalışma ekibini oluşturmak.
c) AG uygulaması için seslendirme yapacak ve beklenen özelliklere sahip öğrenciyi
gönüllülük esasıyla belirlemek.
ç) AG uygulaması için karakter tasarımı yapmak.
d) Çalışmayı merkez öğrenci ve öğretmenlerine duyurmak.
e)Çalışmanın değerlendirilmesi için uygun bir anket uygulamak ve değerlendirmek.
f) Çalışmayı 2016- 2017 eğitim- öğretim yılı 2. döneminde gerçekleştirmek.
g) Projenin tamamlanmasına yönelik tüm süreçleri içeren proje raporunu hazırlamak.
4. Yöntem ve Plan
4.1. Yöntem
Çalışma kapsamında yapılan ihtiyaç analizinde nitel araştırma yöntemlerinden odak
grup görüşmesi kullanılmıştır. Odak grup görüşmesi sırasında ses ve görüntü kaydı
alınmıştır. Öğrencilerin odak grup görüşmesindeki ifadelerinin transkripsiyonu yapılarak,
elde edilen veriler içerik analiziyle incelenmiştir. Elde edilen veriler kodlanarak temalara
ulaşılmıştır (Yıldırım ve Şimşek, 2013). AG uygulamasıyla ilgili süreçte ise, karakter tasarımı
için en uygun bilgisayar programı belirlenmeye çalışılmıştır. Bu aşamada farklı
programlarda deneme tasarımları yapılmıştır. Sonuç olarak çalışmada kullanılmak üzere
Unity 3d programı belirlenmiştir. AG’nin seslendirmesi için profesyonel bir stüdyoda
kurumda öğrenim gören bir öğrenciyle ses kaydı gerçekleştirilmiştir. Stüdyo çalışmalarında
161 farklı ses dosyası oluşturulmuştur. Ses dosyaları ile AG ortamındaki karakter birbiriyle
bütünleştirilmiş ve sonrasında haritaya eklenmiştir. Çalışma sonunda öğrencilerin, AG
uygulaması ve geliştirilen araçla ilgili görüşleri Küçük, Yılmaz, Baydaş ve Göktaş (2014)
tarafından geliştirilen tutum ölçeği kullanılarak alınmıştır. Bu ölçek ortaokul öğrencilerinin
okullarda artırılmış gerçeklik uygulamasının kullanımına yönelik görüşlerini incelemek
amacıyla geliştirilmiştir. 15 maddeden oluşan ölçek üç faktörlü bir yapıya sahiptir.
Araştırmacılar ölçeğin iç güvenirlik katsayısını 0,83 olarak hesaplamışlardır. Kullanılan ölçek
67 öğrenci tarafından doldurulmuştur.
…
Tuğçe ÖZDEN ÇINAR
Savaş ÖZBEY
Hidayet KILCAN
Yakup SABAN
Berra PAMUK
AFYONKARAHİSAR / DUMLUPINAR BİLİM VE SANAT MERKEZİ
