Kodlama: Geleceğin yol haritası… Güzergah ne olmalı?
Doç. Dr. Yasemin ALLSOP
University College London
Payitaht Abdülhamid dizisini izlerken aslında çizilen güzergahların bir ülkenin geleceğini nasıl etkileyebileceğini daha da bir düşündüm. Tabi ki güzergah çizmeden önce, bunu etkileyen faktörlerden biraz bahsetmek yerinde olur diye düşünüyorum.
Simdi sizlerle 2030 yilina gidelim. Acaba nasıl bir dünyaya uyanacağız, tabiki dünyayı yoketmediysek. Diyelim ki emekli oldunuz, harika bir kariyeriniz oldu, mükemmel bir öğretmendiniz. Ama tabi yaşlandıkça hafızanız ile ilgili sorunlar yaşamaya başladınız. Ama cok şanslısınız çünkü artık 2030 yılında ‘Memory augmentation surgeon’ yani ‘hafıza artırma cerrahları’ var. Hiç üzülmenize gerek yok. Hastahanedesiniz, ameliyata alınacaksınız. Hafiza artırma cerrahı da geldi, size glümsüyor, şöyle bakıyorsunuz, size tanıdık geliyor. Ah hatırladınız, bu cerrah sizin ilkokuldan öğrenciniz. O an kafanıza bir düşünce geliyor, ben bu cocuğa bu ameliyatı basarıyla gercekleştirmesi için her şeyi öğrettimmi diye soruyorsunuz kendinize. Cevap anında aklınızamemory geliyor. Sizin hatırladığınız kadarıyla siz bu cocuğa bu tür şeyler öğretmediniz. Hastaheneden kaçmak istiyorsunuz, ama artık cok geç.
Tabi bu bir hayal degil aslında, 2013 yılında MIT, University of Southern California, North Carolina’s Wake Forest University ve bir kaç universite daha hafıza cihazlarının insan beynine nakledilebileceği açıklamasını yaptıydılar.
Şimdi 2030 yılında görülmesi mümkün diğer mesleklere de bakalım:
Digital architect Firmaların ürün satış reklamları için sanal binalar dizayn eder.
Bu zaten günümüzde de var. Second Life denilen sanal dünyada bir çok firmanın şubelerini ve reklamlarını bulmak mümkün.
Body part maker: Atletler ve askerler için canlı vücut parçaları oluşturur. Bunun da örneklerini bugün görmek mümkün.
Nano-medic Hastanin sağlık durumunu izleme ve kendi ilaçlarını hazırlaması için küçük implantlar oluşturur. Eşim kalp krizi geçirdikten sonra onun kalbine implant taktılar. Bu implant ile onun kalbini hastahaneden direk izleyeyebiliyorlar. Hatta geçen hafta kalbi 4 saniye durmuş, anında hastaheneye çağırdılar.
Avatar manager Sanal insanların hologramlarını tasarlar ve yönetir
Child designer Ebeveyn gereksinimlerini karşılayan cocuk tasarlar.
Linkedin Job sitesine girip digital kelimesini yazdığınız zaman neredeyse 15 bin iş ilanı listeleniyor. Bu çok düşündürücü bir sonuç. Bu işleri kim yapacak?
Map Of Future Jobs
Karen Moloney, a futurologist ve iş psikoloğu, bir yazısında dünyanın teknolojiyi anlayanlar ve anlamayanlar olarak ikiye bölüneceğinden bahsetti ve progamlamayı bilenler icin de yaşadığımız dünyayı yaratacaklar dedi. Ayrıca issiz kalmak istemiyorsanız ve programlama bilmiyorsanız bilgisayarların yapamayacağı işleri seçmemizi önerdi; mesela spor, yaşlılara bakım vs.
STEM alanındaki gelişmelerden dolayı son yıllarda eğitimcilerin, iş dünyasının ve politikacıların bu konuya daha çok yoğunlaşmasına sebep olduğunu söylemek yanlış olmaz. Ian Abbott (director of the Centre for Education Studies at the University of Warwick) a gore STEM becerileri (science, technology, engineering and mathematics), ögrenciler tarafından pek değer verilmeyen ama hem sanayi hem de iş dünyasının geleceği için en cok ihtiyaç duyulan eleman nitelikleridir.
STEM Skills
Tabiki teknoloji STEM eğitiminin tanımında yer alıyor, ama bir çok araştırmacı Computer Science’in STEM’deki sessiz C harfi olduğunu söylemekte. Çünkü Computer science’in matematik, bilim ve dizayn & teknoloji dersleri ile güçlü linkleri vardır, dolayısıyla öğrencilerin bu derslerdeki öğrenmelerine katkıda bulunacaktır. Hutchings and Gale ( 2005)’e gore, farklı müfredat, disiplin, bilgi ve uygulama arasında baglantı yaparak öğretmek, öğrencilere daha otantik bir ögrenme ve anlama ortamı sunmakta. 2015 yılında yayınlanan İntel raporuna gore, STEM becerilerinin iş bulma konusunda çok önemli bir rolü vardır. Ayrıca bu rapor STEM becerilerine sahip iş gücü yetersizliğinin Avrupa EMEA ülkelerinde diğer ülkelere gore daha yüksek olduğunu yazmaktadır.
AB Çalışma ve sosyal İlişkiler kurulunun yapmış olduğu yeni bir çalışmaya göre işsizlik oranı yüksek olduğu halde Avrupa da STEM alanında bir iş gücü yetersizliği mevcuttur ve 2025 itibariyle STEM becerileri gerektiren 7 milyon iş imkanı var olacaktır. Ayrıca bu rapor, öğrencilerin bilime olan tutumlarının pozitif olması için okullarda STEM eğitimi konusunda daha fazla çalışmaların yapılması gerektiğini belirtmiştir.
Tabi bu degisimleri, arastirmalari her ülke farkli sekilde analiz edip ona göre ülkedeki eğitimi şekillendirir. Pepin (2010)’ e göre, ülkelerin kültürel gelenekleri ve felsefi inançları hem müfredat tasarımını hem de ögretmenlerin ögretmek için kullanacakları pedagojik ilkeleri etkilemektedir. Tabi biz Ingiltere’deki uygulamalara baktığımız zamam siyasi ve ekonomik faktörlerin de eğitim programını etkilediğini görüyoruz. Örneğin bu yeni muhafazakar hükümet ‘British values’ denilen değer ve kavramların ilokullardan itibaren ögretilmesini zorunlu yaptı. Yani ekonomik ve politik etkenleri de göz önünde bulundurnak lazım. Dikkatinizi çekerim ben müfredat demedim, eğitim programı dedim çünkü bir ülkenin eğitim programı sadece okuldaki derslerle sınırlanamaz, okul dışında yapılan eğitim aktivitelerini de düşünmemiz lazım.
Eğitim Programı Etkileyen Faktörler
Ben burada dogru yanlıs tartışmıyorum. Sadece yapılanlara bakıyorum ve bunların gelecek ve eğitim için olan manasını anlamaya çalışıyorum. Amerika Birlesik Develetlerinde yapılan seçimlere Rus internet korsanlarının saldırdığını hepimiz haberlerde duyduk. Bundan önce de İngiliz hükümeti hem Çin hem de Rusya internet korsanlarını İngiliz savunma sitelerine siber saldırı yapmakla suclamıştı.
Bu yil İngilıiz ekonomi bakanı Philip Hammond bütceyi açıklarken, ilginç bir şey açıkladı. Neredeyse bir çok alanda hep bütce kesintisi yapıldı, ama bir anda siber guvenlik için 2 milyar poundluk bir bütce hazırlandığını söyledi. Bu da yetmedi, MI6, İngiliz gizli servisi her yil gençler için hacklama yarışması düzenleyip, en iyi siber uzmanlarını, diplomalı ve diplomasız bulmaya çalıştı. Bu da yetmedi, şimdi eğitim bakanlığı, kültür, medya ve spor bakanlığı ile beraber kurumları çocuk ve gençler için siber güvenlik kulüpleri organize etmeye davet etti. Tabiki hükümet bunun icin de bu organizasyonlara ödemek için yeni bir bütçe de hazırladı. 20 milyon pound sadece siber kulüpler için, neden? Çünkü ileride siber güvenlik alanında iş gücü sıkıntısı çekmek istemedikleri için. Ne ilginc, bazi ülkeler 1 yil sonrası için plan yapar, bazıları 5 yıl, bazıları da 5, 10, 20. Ben İngiltere’deki değişimleri, politika, eğitim ve ekonomi arasındaki bağlantıları yıllardır takip ediyorum, gördüğüm o ki onlar, 100 yıl sonrası için plan yapıyorlar. Soğuk savaşın nerede yer alacagını sanırım artık biliyoruz, sanal dünyada.
Biz cocukları bizim bile henüz algılayamadığımız, hayal etmekde bile güçlük çektigimiz bir dünyaya hazırlamaya çalışıyoruz. Bunun için onlara önce öğrenmeyi öğretmemiz lazım, bu sayede kendilerini surekli olarak geliştirebilirler ve değişen dünyanın, yeni mesleklerin onlardan bekledikleri yetenekleri öğrenebilirler. Öğrenme, problem çözme, kritik düşünme, bilgi-işlemsel düşünme, self-regulation (öz düzenleme), değerlendirme, iletişim, yaratıcılık, takım çalışması . Bu beceriler onların kendi öğrenme süreçlerini yönetmeleri için gereklidir. Tabiki kodlama bu becerileri kazandırma konusunda önemli bir rol oynar, ama aynı zamanda cocukların teknolojinin nasıl çalıştığını anlamalarına ve teknoloji üretmelerine olanak sağlar. İste bu digital makers dediğimiz dijital teknolojiyi üretecek nesil içinde bulunduğumuz dunyaya şekil verecek nesil olacaktır. O şekil verdikleri dünya bu olabilir..
ya da bu..
Şimdi gelelim güzergahımıza:
– Kodlama cocuklara erken yaşlardan itibaren öğretilmeli ve aileler bu konuda bilinçlendirilmeli.
– Ögretmenler bu konuda egitilmeli, çünkü kodlama sadece Scratch’dan ibaret değil.
– Gönüllü kuruluşlar desteklenmeli, kodlama eğitimi sistemli bir şekilde, erken yaşlardan itibaren cocukların öğrenip uygulayabileceği şekilde geliştirlimeli. Robincode bu konuda kesinlikle çok güzel çalışmalar yapmakta.
– Devletin direk bu işe el atıp sistemli şekilde ülkenin her koşesindeki her çocuğa özellikle, ekonomik durumu kötü olan çocuklara ulaşacak şekilde kodlama eğitimini şekillendirmesi ve buna yönelik bir bütce hazırlanması gerekli.
– Kodlama eğitiminin ülkenin ilerideki ekonomik gücüne ve siber güvenlik alanın gelişmesine vereceği katkılar da şimdiden planlanmalı.
– Arsenal futbol kulübü her yıl stadyumda okullar için teknoloji festivali düzenliyor. Türkiyedeki futbol kulüpleri de bunu yapabilir. BBC yani TRT’nin İngiltere’deki karsılığı, kodlama konusunda harika dersler, etkinlikler, ürünler üretti. BBC microbit onların eğitim ekibi tarafından yaratıldı. TRT de bu tür calışmalar yapıp bütün Türkiye’ye ulaşabilir. Yani güzergah bütün Turkiye’yi kapsamali ve toplumsal kuruluşlarla, politika ve iş dünyasını da bir araya getirmeli.
Uzun lafın kısası gelecekde dünyayı teknolojiyi üretenler idare edeceklerdir, sadece tüketenler de onların idaresi altında ezileceklerdir!
References
Allsop, Y (2017) Computer Science: Silent C in STEM. In: Humble, S. The Coding Generation. London: Routledge
Allsop, Y and J, Jessel (2015). Teachers’ Experience and Reflections on Game-Based Learning in the Primary Classroom: Views from England and Italy. IJGBL, January-March 2015, Vol. 5, No. 1
European Schoolnet Report (2015). Computing our future: Computer programming and coding – Priorities, school curricula and initiatives across Europe. [Online], Available: http://fcl.eun.org/documents/10180/14689/Computing+our+future_final.pdf/746e36b1-e1a6-4bf1-8105-ea27c0d2bbe0
Huber, M.T., Hutchings, P, and Gale, R. (Summer/Fall 2005). Integrative learning for liberal education. Peer Review. Association of American Colleges and Schools: Washington, DC. [Online], Available:
Intel Corporation ( 2015) Increasing employability and accelerating economic growth worldwide. [Online], Available:
Pepin, B. (2010) “How educational systems and cultures mediate teacher knowledge: teacher ‘listening’ in English, French and German classrooms” (p. 119-138), in Ruthven, K. and Rowlands, T. (eds) Mathematical knowledge in teaching, Springer, Dordrecht.