KİMYA PROJESİ – ULTRASONİK HOMOJENİZATÖR İLE FARKLI ÇÖZGEN SİSTEMLERİ KULLANILARAK AKDENİZ HURMASI KABUĞU BİLEŞENLERİNİN

ULTRASONİK HOMOJENİZATÖR İLE FARKLI ÇÖZGEN SİSTEMLERİ KULLANILARAK
AKDENİZ HURMASI (Diospyros kaki) KABUĞU BİLEŞENLERİNİN EKSTRAKSİYONU VE
ANTİBAKTERİYEL ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ

11. Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri Final Yarışması – TÜBİTAK
KİMYA PROJESİ

Akdeniz Hurması (Diospyros kaki), Cennet hurması, Trabzon hurması veya amme olarak da bilinmektedir. İki
çeneklilerde yer alan abanozgiller (Ebenaceae) familyasından, Akdeniz bölgesi gibi subtropik iklim kuşaklarında
yetişen bir ağaç türüdür. Yapısında vücut için faydalı organik (arabinoz, galaktoz, früktoz, glukoz, sakkaroz,
oksalik asit, süksinik asit, malik asit, sitrik asit, kinik asit, C vitamini, riboflavin, niasin, tiamin, B vitamini çeşitleri vb.) ve inorganik (potasyum, sodyum, kalsiyum, magnezyum, mangan, demir, çinko, bakır vb.) birçok madde barındırmaktadır. Özellikle meyvenin kabuğu yüksek sitotoksik ve antimikrobiyal aktivite gösteren ve hatta anti kanser etkiye sahip bileşikler içermektedir.

Bu proje çalışmasında Akdeniz Hurması kabuğunda bulunan bileşenlerin, diğer ekstraksiyon metodlarına kıyasla
daha az çözgen kullanarak, hızlı ve kullanışlı bir şekilde ekstraksiyonu amaçlanmaktadır. Bunun için güçlü ses
dalgaları oluşturan ultrasonik homojenizatör cihazından yararlanılmış, çözücü ile madde arasındaki etkileşim
arttırılmıştır. Çözücü sistemi olarak su, etanol (EtOH) ve dimetil sülfoksit (DMSO) denenmiştir. Ultrasonik
homojenizatör işleminden sonra elde edilen ekstrakların antibakteriyel aktivite değeri araştırılmıştır. Ekstraktların gram negatif Escherichia coli (E. coli) ve gram pozitif Staphylococcus aureus (S. aureus) bakterilerine karşı antibakteriyel etkinliğine bakılmıştır. Antibakteriyel analiz metodu olarak Disk Difüzyon metodu tercih edilmiş olup bakteri analizleri bir Üniversitenin mikrobiyoloji laboratuvarı tarafından gerçekleştirilmiştir.

Çalışılan ekstrakt miktarı aralığında (5µl, 10µl, 15µl, 20µl ve 25µl), çözücü olarak etanol ve DMSO kullanılarak
hazırlanan ekstraktların antibakteriyel etki gösterdiği sonucuna varılmıştır. Bu durum meyve kabuğundaki
bileşenlerin etanol ve DMSO’te suya oranla daha çok geçmesinden kaynaklanmaktadır. En yüksek verim ise
çözücü olarak etanol kullanıldığında alınmıştır.

Defne GÜVENDİK

Danışman
Gül Merve GENÇER