KİMYA PROJESİ – KİRLENMEK GÜZELDİR, BİTKİLERLE TEMİZLENİR

KİRLENMEK GÜZELDİR, BİTKİLERLE TEMİZLENİR
11. Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri Final Yarışması – TÜBİTAK
KİMYA PROJESİ

Deterjanlar ve temizlik malzemeleri günlük yaşam içinde vazgeçilmezdir. Her gün defalarca bu maddelere
maruz kalınmaktadır. İçeriğinde yoğun kimyasal bulunan bu maddeler renkli ambalajlar içinde evimizdeki
yerini almaktadır. Çamaşır ve bulaşık deterjanından, çamaşır sularına, yağ çözücülerinden lavabo açıcılarına,
şampuanlardan duş jellerine hayatımızın bir parçası olan bu malzemelerin canlı ve cansız varlıklar üzerindeki
olumsuz etkilerinden haberdar mıyız?

26 saniyede tüm vücut organlarına geçiyor. Başta alerjik reaksiyonlar olmak üzere cilt rahatsızlıkları, karaciğer,
akciğer ve beyin rahatsızlıklarına yol açıyor. Kalıntılarının yiyecek, giyecekler ve kullandığımız ürünlerde bulunması cilt, lenf, göğüs kanseri gibi kanser türlerinin oluşmasına neden oluyor. Atıkları sulara karıştığında suları kirletiyor, plankton seviyesini arttırarak suyu oksijensizleştiriyor. Deterjanlar içeriğindeki 55 binden fazla kimyasalla her gün iç içe olduğumuzu hiç düşündünüz mü? Vücut, çamaşır ve bulaşık ve ev temizliğinde vazgeçilmez, iş kolaylaştırıcı olarak görünen, hoş kokulu, renkli ambalajlı kimyasal maddeler.

Giysiler kirlenebilir. Giysiyi giyenler minik insanlarsa, daha çok kirlenir. Kirlenmiş nesneler bu kimyasallarla
temizlenir. Bu proje zehirli kimyasallar kullanmadan leke çıkarmak için geçmişten günümüze kullanılan bitkisel
yöntemleri derleyerek bu yöntemlerin hangi lekeler üzerinde etkili olduğunu keşfetmek için geliştirilmiştir.
Deterjanlara alternatif yöntemler ve temizleyici bitkilerin tanıtılması ve insanlar tarafından kullanılmasının yanında günümüzde popüler olan ve yurt dışından ithal edilen sabun cevizine alternatif olarak ülkemiz bitkilerinden çövenin leke çıkarma etkilerinin karşılaştırılması planlanmıştır.

Beril DEMİREL
Erkin YENAL

Danışman
Burcu SERTKAYA