KİMYA PROJESİ – DOĞAL ATIKLAR İLE METİLEN MAVİSİ BOYAR MADDESİNİN ADSORPSİYONU

DOĞAL ATIKLAR İLE METİLEN MAVİSİ BOYAR MADDESİNİN ADSORPSİYONU

11. Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri Final Yarışması – TÜBİTAK
KİMYA PROJESİ

Günümüzde insan sağlığını etkileyen çevresel problemlerin başında su kirliliği yer almaktadır. Su kirliligine neden
olan ve özellikle tekstil endüstrisinden kaynaklanan boyar maddeler canlılar üzerinde potansiyel zehir etkisi
oluştururlar. Bu nedenle atık suların çevreye salınmadan önce mutlaka boyar maddelerden arıtılması gerekir.
Sulardan boyar maddelerin giderilmesinde alternatif bir yöntem olan adsorpsiyon, iyon ve moleküllerin bir
maddenin (adsorban) yüzeyine tutunması olarak tanımlanır. Adsorpsiyonun boyar maddeleri parçalamadan atık
sudan tamamen ayırabilme özelliğine sahip olması toksik bileşiklerin oluşumunu engeller. Literatürde boyar
madde gideriminde doğal kabuklar ve tarımsal atıkların kullanıldığını bildiren çalışmalar bulunmasına rağmen yer
fıstığı, kabak çekirdeği, fındık, ceviz ve kestane kabuklarının metilen mavisi boyar maddesini gidermedeki etkisini
karşılaştıran bir çalışmaya rastlanılamamıştır.

Bu çalışmada yer fıstığı, kabak çekirdeği, fındık, kestane ve ceviz kabuklarının, metilen mavisi boyar maddesini
adsorplama kapasiteleri ve temas süresi etkisinin karşılaştırılması amaçlanmıştır.
Çalışmanın birinci aşamasında hazırlanan özdeş metilen mavisi çözeltilerine 3’er gram doğal kabuk eklendi ve
10 dakika bekletilerek süzülen numuneler santrifüjlendi. Süpernatantlarda 620 nm’de spektrofotometrik olarak
ölçülen absorbanslara karşılık gelen konsantrasyonlar, standart eğri kullanılarak hesaplandı. İkinci aşamada ise
doğal kabuk eklenen metilen mavisi çözeltileri her 10 dakikada bir karıştırılarak çalışmaya 30 dakika devam edildi.
Birinci aşamada yapılan tüm işlemler tekrar edilerek elde edilen süpernatanlardaki metilen mavisi konsantrasyonları
ölçüldü.

Doğal kabukların metilen mavisini adsorplama kapasiteleri karşılaştırıldığında yer fıstığı kabuğunun % 41,4 lük
oranla ilk sırada; kestane kabuğunun % 9,3 le en sonda yer aldığı ve en güçlü etkinin ilk 10 dakikada gerçekleştiği
görüldü.

Ahmet EKİCİ

Danışman
Fatma DAĞLI