Kardeş Kıskançlığı Üzerine

Blog yazarı
Mahide Seyrek Bingöl

Kardeş Kıskançlığı

Kardeşlerin bir birlerini kıskanmaları; yakınlık, paylaşım ve sevgi duymalarını engellemeyecek düzeyde ise doğal ve sağlıklı bir durumdur.
Her birey ilk olma, değerli olma, en sevgili olma isteğine sahiptir dolayısı ile kardeşlerde anne baba ve varsa diğer ebevynler arasında en çok sevilen en çok ilgi görülen ve en çok kabul görülenin doğal olarak kendisi olmayı isterler.
Bu endişeye mahal verecek bir durum değildir.
Aksi durumda tehlike sinyalleri açıkca görülmektedir, kardeşler arası kıskançlığı çatışma durumuna ve birbirlerine zarar verme boyutuna gelmemeleri için aile bireylerine sorumluluklar düşmektedir.
Aslında bu durumu 3 bölümde inceleyebiliriz;
Doğum Öncesi Alınacak Tedbirler,
Doğum Sırası ve Doğum Sonrası olarak alınacak tedbirler diye ifade edebiliriz.
Kardeş kıskançlığında kardeşler arası yaş farkı, cinsiyet, ve kardeş edinmeye olan talep belirleyici olmaktadir.
Zira kardeşi olmasını isteyen çocuğun kardeşini kabul düzeyi daha yüksek olmaktadır.

DOĞUM ÖNCESİ ALINACAK TEDBİRLER;
İlk kardeşin sonradan gelecek olan kardeşi istemesini kabul etmesini merak etmesini heyecan duymasını sağlayacak telkin ve davranışlarda bulunmak. Örneğin; “sana bir kardeş gelecek, onunla oyunlar oynayacaksın canın sıkılmayacak, sen artık abla yada abi olacaksın kardeşin sana yardım edicek” gibi.
İkinci bebek dünyaya gelmeden ilk çocugun odasını yatağını ayırmak ( annebabası ile aynı oda da yaşıyorsa çocuk bebek gelmeden de odası ayrılmamışsa bebek olduktan sonra ayrılır ise ozman kardeşinin yüzünden olduğunu düşünerek ona öfke kıskançlık hatta şiddet eğilimi gerçekleşebilir). Diğer bir tedbir anne karnın da olan bebeğin kardeşi tarafından annenin karnına dokunarak bebeği sevmesi, dinlemesi teşvik edilebilir.
Bir de doğacak olan bebeğe yapılacak alışverişi ilk çocuga beğendirmek onun beğendiklerini alarak ona sorumluluk payı vermiş olursunuz ona seçim yaptırarak kabul düzeyini artırmaya yönelik çalışma yapmış olursunuz eğerki cinsiyetleri aynı ise aynı şeyleri alarak dahada etkili alıştırma yapmış olursunuz.

DOĞUM SIRASI ALINACAK TEDBİRLER;
İlk çocuğun yaşına bağlı olarak hamile olan annesinin doğumuna ilişki korku kaygı ve merakının giderilmesidir. Ebevynler kardeşin dünyaya gelme sürecini ilk çocugun yaşına ugun bir dille izah etmeli kaygılarını ve merakını gidermelidir.
Doğum sırası ve sonrasında gerek evdeki hazırlıklar gerekse hastane sürecine dair çocuğa bilgi verilmeli.
Bebek dünyya geldikten hemen sonra anne ve yeni doğan bebeği görmesini sağlamak önemlidir.
Ve bu süreçte bebek dünyaya geldikten sonra ki süreçle ilgili çocugu bilgilendirmek ( kardeşin bir süre benim yanında uyuyacak çünkü onu emzirmem gerekiyor ağladığında duyabilmem için burada uyuması gerekiyor kendisinin yaşına göre bağımsız bir şekilde öz bakım becerilerini yani yemeğini kendisinin yiyebilmesi tuvalet ihtiyacını kendisinin karşılayabileceğini ama yeni doğan bebeğin bunları tek başına yapamayacağını anne babası ve kendisinin bebeğe yardım etmesi gerektiği anlatılmalıdır.

DOĞUM SONRASI ALINACAK TEDBİRLER;
Önceki çocuk yeni kardeş gelene kadar ebevynlerinin belkide tek ilgi odağı olmaya alışmıştır, dolayısı ile yeni gelen kardeşle en başta anne babasını, evini, odasını sahip olduğu tüm yaşamı paylaşmak bölüşmek konusunda isteksiz olabilir ve bu durumdan hoşlanmayabilir. Yeni doğan bebek ennenin zamanının ve ilgisinin büyük bir bölümünü alabilir çocuk bunu yeni gelen bebeğin daha çok sevilmesi ilgi görmesi kendisnin ise artık sevilmediği umursanmadığı şeklinde yorumlayabilir. Bu fark edildiğinde bu durumun daha çok sevgiden değil kendi ihtiyaçlarını karşılayamadığından kaynaklandığı ifade edilmelidir.
Bebek zarar görür endişesi ile çocuktan sakınılmamalı kontrollü bir yakınlık kurmaları sağlanmalıdır. (Bebeği kardeşinin kucağına alamasına izin vermek, biberonunu tutmasına izin vermek, üstünü değiştirirken kıyafetlerini onun getirmesini sağlayarak sorumluluk vermek). Bunu yaparak kardeşi ile ilgili bütün sürece onuda dahil etmek anne babanın ilk çocuğa sevgi ilgi ve hasasiyetini gözardı etmeksizin yakınlığını devam ettirmesi yani yeni bebeğin gelmesi ile ilk çocukla yapılan aktivitelerin sona ermemesi sağlanmalıdır.
İlk çocuk yeni gelen bebekten dolayı ihmal edilir sonraya bırakılırsa bu kısakançlık duygularının artmasına sebep olur ailedeki diğer bireylerinde ilgisini yeni doğan bebeğe çevrilmesi engellenmelidir. İlerleyen süreçte ise ilk çocuktan sürekli sen büyüksün o küçük diyerek hoş görmesi ve fedakarlık yapması istenmemelidir büyük olanında hakları ihtiyaç ve beklentileri dikkate alınmalıdır.
Kardeşler arası ilişkilerin sağlıklı bir şekilde kurulması ve devam etmesi anne babanın eşit, adaletli ve bilinçli yaklaşımı ile kurulur.
Buna rağmen ne kadar çok dikkat edilirse edilsin kardeşler arasında küçük rekabet duyguları ve kıskançlıkların doğal olduğu gözden kaçırılmamalıdır.

1 Yorum

  1. Doktor hanım benim bir sorum olacak esimle ayrıyız fakat aynı ortamdayız evlenmeyide planlıyoruz tekrar neden ayrıldık onuda anlamiyorum ama eşim beni gizliden gizliye aldatıyor ne yapmalıyım bilmiyorum