Princeton Üniversitesi’nden Prof. Dr. Şükrü Hanioğlu’nun ders vereceği Yaz Okulu, 25 Haziran-31 Temmuz 2012 tarihleri arasında düzenleniyor.
Perşembe ve Cuma günleri 14.00-17.00 saatlerinde gerçekleştirilecek derslere, lisansüstü ve lisans 3. ve 4. sınıf öğrencileri katılabiliyor. Sınırlı sayıda lise öğrencisinin de katılabileceği derslerin dili Türkçe, ders malzemesi ise İngilizce olacak.
Kadir Has Üniversitesi, Cibali Kampüsü’nde verilecek derslerin sonucunda ise başarılı olan öğrencilere aldıkları notları gösteren bir sertifika verilecek.
Başvuru Tarihleri
31 Mayıs -1 Haziran 2012 (Kadir Has Üniversitesi Öğrencileri için)
31 Mayıs -15 Haziran 2012 (Diğer katılımcılar için)
Ücret
Kadir Has Öğrencileri için Yaz Okulu 3 kredi/ders saati (Burslu-burssuz tüm öğrenciler için ücretlidir)
Dışarıdan katılım için 1.750 TL (KDV dahil)
Ön Kayıt Formu:
M. Şükrü Hanioğlu
Yakın Doğu Çalışmaları Profesörü
Yakın Doğu Çalışmaları Başkanı, Yakın Doğu Çalışmaları Program Direktörü/ Princeton
Siyaset Bilimi ve Ekonomi lisans derecesini ve Siyaset Bilimi doktorasını İstanbul Üniversitesi’nden aldı. Siyaset Bilimi Bölümü’nde ders verdi ve doktora tezini İttihad ve Terakki Cemiyeti kurucu üyelerinden Dr. Abdullah Cevdet üzerine yazdı.
1981’de başladığı İttihad ve Terakki Cemiyeti araştırmalarını 3 kitapta topladı.
1981’den günümüze İstanbul, Boğaziçi ve Deniz Harp Okulu’nda son dönem Osmanlı politika ve diplomasi tarihi, son dönem Osmanlı tarihi, Türk siyaset hayatı konularında ders verdi. Bunun yanı sıra Columbia, Wisconsin, Michigan ve Chicago Üniversitelerinde hem ders verdi, hem de seminerler yönetti. Daha sonra Princeton Üniversitesine katıldı. Burada Yakın Doğu Çalışmaları Bölüm Başkanı oldu. Ayrıca Ahmet Ertegün Vakfı Başkanlığına getirildi. Bunlara ek olarak Yakın Doğu Çalışmaları Programı Başkanlığını yürütmektedir.
Şükrü Hanioğlu özellikle geç Osmanlı dönemi tarihi alanında dünyanın en önde gelen başlıca otoritelerinden birisidir. Jön Türkler ve İttihat ve Terakki dönemi tarihini irdelerken sayısız ülke ve arşivde çalışmalar yapmıştır. Dönemin erişilebilir tüm bilgi ve belge birikimini konuyla ilgili kitaplarına yansıtmıştır. Bunun yanı sıra Prof. Hanioğlu gerek 19. Yüzyıl düşünce tarihi gerekse bunun geç Osmanlı dönemine etkisi konusunda çığır açıcı çalışmalar gerçekleştirmiştir. Söz konusu dönemin entelektüel tarihinin en öenmli kaynaklarından birisi Hanioğlu’nun yapıtları ve makaleleridir. Diplomatik tarih de Hanioğlu’nun çalışma ve ilgi alanı içindedir. Mikro tarih çalışmalarını Hanioğlu geniş bir perspektifle kavramakta, dönemin toplumsal ve zihinsel topografyası üstüne oturtmaktadır.
2010 yılında “Son dönem Osmanlı, erken dönem Türk entelektüel, diplomatik ve siyasal tarihine farklı bir bakış açısıyla yaklaşan uluslararası düzeyde üstün nitelikli çalışmaları” nedeniyle TÜBİTAK Özel Ödülünü almıştır.
Hanioğlu’nun kitapları şunlardır.
-Bir siyasal düşünür olarak Doktor Abdullah Cevdet ve Dönemi, İstanbul, (1981)
-Bir siyasal örgüt olarak Osmanlı Ittihad ve Terakki Cemiyeti ve Jön Türklük, İstanbul, (1986)
-Young Turks in Opposition, Oxford University Press, (1995)
-Preparation for a Revolution
-Osmanlı’dan Cumhuriyete Zihniyet Siyaset ve Tarih
-A Brief History of the Late Ottoman Empire, Princeton University Press, (2008)
Hanioğlu şu sıralar Mustafa Kemal Atatürk’ün entelektüel biyografisini tamamlamıştır ve kitap önümüzdeki aylarda yayınlanacaktır.
DERS İÇERİĞİ
İmparatorluktan Cumhuriyet’e, 1789-1918
Dersin Amacı ve Kapsamı: Ders son dönem Osmanlı tarihinin değişik veçhelerini ele alacak; ancak daha çok entelektüel, diplomatik ve siyasî tarih üzerinde yoğunlaşacaktır. Buna karşılık sosyal, iktisadî ve malî tarih benzeri gibi konulara da yer geldikçe değinilmeye çalışılacaktır.
Ders için istenen çalışmalar:
-İkinci haftadan başlamak üzere sunulacak iki adet dört sahifelik analiz.
-Dersin bitiminden itibaren bir hafta içerisinde sunulacak en az 12 sahifelik bir çalışma.
-Derse katılım: Derse katılan öğrenciler her hafta gerekli okumaları yapmanın yanı sıra, sınıftaki katılıma bağlı olarak iki ya da daha fazla kısa sunum yapacaklardır. Bunun dışında seminer niteliğindeki derslere tüm öğrenciler soru, yorum ve analizlerle katkıda bulunacaklardır.
-Ders Notu: Ders notunun belirlenmesindeki kıstas aşağıdaki gibi olacaktır: 25% (a), 50% (b), ve 25% (c).
-Her hafta gerekli konular için okumalar verilecektir.
Ders Programı
1. Osmanlı’nın Çöküşü: Efsane mi yoksa Gerçek mi?
Islamic Society and the West: A Study of the Impact of Western Civilization on Moslem Culture in the Near East, vols. 1-2 (London: 1950-57), passim. Bernard Lewis, “Some Reflections on the Decline of the Ottoman Empire,” Studia Islamica, 9 (1958), ss. 111-27. Idem, “Ottoman Observers of Ottoman Decline”, Islamic Studies, 1 (1962), ss. 71-87. Roger Owen, “The Middle East in the Nineteenth Century: An Islamic Society in Decline: A Critique of Gibb and Bowen’s Islamic Society and the West,” Bulletin, 3/2 (1976), ss. 110-17; Cemal Kafadar, “The Question of Ottoman Decline”, Harvard Middle Eastern and Islamic Review, 4 (1997-8), ss. 30-71.
2. Entelektüel Akımlar I:
Din ve Bilimcilik: Osmanlı Materyalizmi, Materyalizm, İslâmcılık, Garbcılık:
Ludwig Büchner, Force and Matter (London: Trübner & Co., 1870), passim; M. Şükrü Hanioğlu, “Blueprints for a Future Society: Late Ottoman materialists on Science, Religion, and Art,” in Elizabeth Özdalga, Late Ottoman Society: The Intellectual Legacy (London, Routlage, 2005), ss. 29-116.. Şerif Mardin, “Super Westernization in Urban Life in the Ottoman Empire in the Last Quarter of the Nineteenth Century,” Turkey: Geographic and Social Perspectives, ed. Peter Benedict, et. al (Leiden: Brill, 1974), ss. 403-42. M. Şükrü Hanioğlu, “Garbcılar: Their Attitudes toward Religion and Their Impact on the Official Ideology of the Turkish Republic,” Studia Islamica, no. 86 (August 1997), ss. 133-58.
3. Entelektüel Akımlar II:
Türkçülük ve Türk Milliyetçiliği:
David Kushner, The Rise of Turkish Nationalism, 1876-1908 (London, 1977), passim. M. Şükrü Hanioğlu, Preparation for a Revolution: The Young Turks, 1902-1908 (New York, 2001), ss. 64-73; idem, “Turkism and the Young Turks, 1889-1908,” in Hans-Lukas Kieser, Turkey Beyond Nationalism: Towards Post-Nationalist Identities (London, 2006), ss. 3-19 and 200-4. Ziya Gökalp, Turkish Nationalism and Western Civilization, tr. and ed., Niyazi Berkes (London, Allen and Unwin [1959]), passim; Masami Arai, Turkish Nationalism in the Young Turk Era (Leiden: Brill, 1992), passim.
Milliyetçi Hareketler:
Stavro Skendi, The Albanian National Awakening, (Princeton, 1967), passim. A. Ter Minassian, Nationalism and Socialism in the Armenian Revolutionary Movements 1887- 1912 (Cambridge Mass, 1984), passim. The Origins of Arab Nationalism, ed. Rashid Khalidi et al. (New York, 1991), passim.
4. Osmanlı Eşya Kültürü ve Günlük Hayat:
Askerî Terekeler. Everday Life in Istanbul in the late Eighteenth Early Twentieth Centruies: [Altınay], Ahmet Refik, Hicrî On Üçüncü Asırda Istanbul Hayatı, 1200-1255 (Istanbul, 1932), passim. “Westernization and the New Material Culture: Changes in the Ottoman Material and the Consumption Culture” Consumption Studies and the History of the Ottoman Empire, 1550-1922, ed., Donald Quataert (New York, 2000), passim.
5. Diplomasi ve Doğu Sorunu:
C. W. Crawley, The Question of Greek Independence (London, 1952), passim; Douglas Dakin, The Greek Struggle for Independence, 1821-1833 (Los Angeles, 1973), ss. 142-166P. E.Mosely, Russian Diplomacy and the Opening of the Eastern Question in 1838 and 1839 (Cambridge, Mass, 1934), passim; Harold Temperley, England and the Near East: The Crimea (London,[1936]); passim; Andrew D. Lambert, The Crimean War: British Grand Strategy, 1853-56 (Manchester, 1990), ss. 1-24; F.A. K. Yasamee, Abdülhamid and the Great Powers 1878-1888 (Istanbul, 1996), passim; Timothy Childs, Italo-Turkish Diplomacy and War over Libya (Leiden, 1990), ss. 1-28, 92-159, and174-230; E. C. Helmreich, The Diplomacy of the Balkan Wars 1912-1913 (London, 1938), passim.
6. Siyaset ve Muhalefet:
Şerif Mardin, The Genesis of Young Ottoman Thought: A Study in the Modernization of Turkish Political Ideas (Princeton, 1962), passim. M. Şükrü Hanioğlu, The Young Turks in Opposition (New York, 1995), passim. Idem, Preparation for a Revolution: The Young Turks, 1902-1908 (New York, 2001), passim. Hürriyet ve İtilâf Fırkası: II. Meşrutiyet Devrinde İttihat ve Terakki’ye Karşı Çıkanlar (Istanbul, 1990), passim.
7. Bürokratik ve İdarî Reform:
Selim III: Between Old and New: The Ottoman Empire under Sultan Selim III, 1789-1807 (Cambridge, MA: Harvard University Press, 1971), passim. Sultan II. Mahmud ve Reformları Semineri (Istanbul, 1990), passim. İlber Ortaylı, Tanzimattan Sonra Mahalli İdareler, 1840-1878 (Ankara: TODAİE, 1974); Roderic H. Davison, Reform in the Ottoman Empire, 1856-76 (Princeton: Princeton University Press, 1963), Selim Deringil, The Well-Protected Domains: Ideology and the Legitimation of Power in the Ottoman Empire, 1876-1909 (London: I.B. Tauris, 1998), passim; François Georgeon, Abdülhamid II: Le sultan calife, 1876-1909 (Paris: Librairie Arthème Fayard, 2003); passim. Carter V. Findley, Bureaucratic Reform in the Ottoman Empire: The Sublime Porte, 1789-1922 (Princeton, 1980), passim.
Öğrenciler tercih etmeleri halinde aşağıdaki kitapları mevcut Türkçe tercümelerinden okuyabilirler:
-David Kushner, The Rise of Turkish Nationalism, 1876-1908 (London, 1977).
-Masami Arai, Turkish Nationalism in the Young Turk Era (Leiden: Brill, 1992).
-Şerif Mardin, The Genesis of Young Ottoman Thought: A Study in the Modernization of Turkish Political Ideas (Princeton, 1962).
-Roderic H. Davison, Reform in the Ottoman Empire, 1856-76 (Princeton: Princeton University Press, 1963).
-Selim Deringil, The Well-Protected Domains: Ideology and the Legitimation of Power in the Ottoman Empire, 1876-1909 (London: I.B. Tauris, 1998).
-François Georgeon, Abdülhamid II: Le sultan calife, 1876-1909 (Paris: Librairie Arthème Fayard, 2003).
-Carter V. Findley, Bureaucratic Reform in the Ottoman Empire: The Sublime Porte, 1789-1922 (Princeton, 1980).