İLKÖĞRETİM OKULU ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK MATEMATİK VE FEN BİLİMLERİ PROJE ÇALIŞMASI
BU BENİM ESERİM MATEMATİK VE FEN BİLİMLERİ PROJE YARIŞMASI
PROJE AMACI: DALGA BOYU FARKLI IŞIKLARIN (KIRMIZI, YEŞİL, SARI) FOTOSENTEZ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİ GÖZLEMLEYEBİLMEK, BUNA BAĞLI OLARAK SU BİTKİSİNİN DENİZ CANLILARININ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİ BELİRLEYEBİLMEK.
PROJE HEDEFİ: 1) FOTOSENTEZİN KULLANILAN IŞIK RENGİNE BAĞLILIĞINI GÖZLEMLEYEBİLMEK. 2) FOTOSENTEZ HIZININ HANGİ RENK IŞIKTA DAHA YÜKSEK OLDUĞUNU BULABİLMEK. 3) FOTOSENTEZ SONUCU OLUŞAN BESİN VE OKSİJENİN CANLILAR ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİ BELİRLEYEBİLMEK.
PROJE ÖZETİ: FOTOSENTEZ, YEŞİL BİTKİLERDE IŞIK ENERJİSİNİ KULLANARAK ORGANİK BİLEŞİKLERİN ÜRETİLMESİNİ SAĞLAR. FOTOSENTEZ SONRASINDA BESİN VE OKSİJEN ÜRETİLİR. ÜRETİLEN BESİN VE OKSİJEN MİKTARININ FAZLALIĞI SUDA YAŞAYAN VE BU ÜRÜNLERİ YAŞAMININ DEVAMLILIĞI İÇİN KULLANAN CANLILAR AÇISINDAN ÖNEMLİDİR. BU YÜZDEN FOTOSENTEZİN HANGİ IŞIK ALTINDA FAZLACA GERÇEKLEŞTİĞİNİ GÖZLEMLEDİM. BUNUN İÇİN ÜÇ DÜZENEK HAZIRLAYARAK FOTOSENTEZİN EN HIZLI KIRMIZI IŞIKTA GERÇEKLEŞTİĞİNİ KONTROLLÜ DENEYLER SONRASINDA FARK ETTİM.
GERÇEKLEŞTİRİLEN FAALİYETLER: FOTOSENTEZ, KLOROFİL TAŞIYAN CANLILARDA IŞIK ENERJİSİNİ KULLANARAK ORGANİK BİLEŞİKLERİN ÜRETİLMESİNİ SAĞLAR. YAPRAKLAR BİTKİLERİN BESİN VE ÜRETİM MERKEZİDİR. BİTKİ YAPRAKLARINI OLUŞTURAN HÜCRELERİN İÇİNDE KLOROPLAST DENİLEN ÇOK KÜÇÜK YAPILAR VARDIR. BU YAPILARIN İÇİNDEKİ YEŞİL RENKLİ BOYAR MADDE OLAN KLOROFİL MADDESİNİN GÖREVİ IŞIK YAKALAMAKTIR. KLOROPLASTLAR KENDİLERİNE YANSITILAN GÜNEŞ IŞINLARINI GÜNEŞ PANELLERİ GİBİ TOPLAYIP ENERJİYE DÖNÜŞTÜREREK BESİN ÜRETİRLER. BEN YAPTIĞIM ÇALIŞMADA KIRMIZI, SARI VE YEŞİL IŞIĞI KULLANARAK IŞIK DALGA BOYUNUN FOTOSENTEZ HIZINI ETKİLEYİP ETKİLEMEDİĞİNİ ARAŞTIRDIM. BUNUN İÇİN 3 ELODEA BİTKİSİ, 3 DENEY TÜPÜ, 3 BEHERGLAS, KIRMIZI, SARI, YEŞİL IŞIK VE SU KULLANDIM. GÖZLEMLERİM SONUCUNDA FOTOSENTEZ HIZININ EN FAZLA KIRMIZI IŞIKTA, EN AZ YEŞİL IŞIKTA OLDUĞUNU GÖRDÜM. HATTA 2 DAKİKA BOYUNCA ÇIKAN BALONCUKLARI SAYARAK GÖZLEMLERİMİ SOMUTLAŞTIRDIM. İKİNCİ DAKİKANIN SONUNDA KIRMIZI IŞIK ALTINDAKİ BİTKİDEN 21 BALONCUK, SARI IŞIK ALTINDAKİ BİTKİDEN 13 BALONCUK VE YEŞİL IŞIK ALTINDAKİ BİTKİDEN 6 BALONCUK ÇIKTIĞINI GÖZLEMLEDİM. DOLAYISIYLA DALGA BOYU DAHA UZUN (800NM) VE ENERJİSİ DAHA DÜŞÜK OLAN KIRMIZI IŞIK ALTINDA FOTOSENTEZİN ÇOK HIZLI GERÇEKLEŞTİĞİNİ GÖZLEMLEDİM. BU SONUCU IŞIĞIN YANSITILIP SOĞURULMASI İLE İLİŞKİLENDİRDİK VE ŞU SONUCA ULAŞTIK: YEŞİL YAPRAKLI BİTKİ, KIRMIZI RENKLİ IŞIĞIN TAMAMINI SOĞURURKEN, SARI IŞIĞIN BİR KISMINI YANSITIP BİR KISMINI SOĞURUYOR, YEŞİL IŞIĞIN İSE BÜYÜK ÇOĞUNLUĞUNU YANSITIYOR VE ÇOK AZ BİR KISMINI SOĞURUYOR. BU NEDENLE KIRMIZI IŞIK ALTINDAKİ BİTKİ IŞIĞIN BÜTÜN ENERJİSİNİ KULLANARAK EN FAZLA FOTOSENTEZİ YAPIYOR, YEŞİL IŞIK ALTINDAKİ BİTKİ İSE ÇOK AZ MİKTARDA IŞIK ENERJİSİNİ KULLANDIĞI İÇİN EN AZ FOTOSENTEZ YAPAN BİTKİ OLUYOR. SONUÇTA FOTOSENTEZ SONUCU OLUŞAN BESİN VE OKSİJENİ, SU İÇİNDE YAŞAYAN CANLILAR YAŞAMLARINI DEVAM ETTİREBİLMEK İÇİN KULLANIRLAR.
