İlber Ortaylı, 21 Nisan 1947 tarihinde Bregenz, Avusturya’da doğdu. Babası, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde profesördü ve aynı zamanda eski Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanı olan İsmail Hakkı Ortaylı’dır. İlber Ortaylı, ilköğretimini Ankara’da, ortaokul ve lise eğitimini ise İstanbul’da tamamladı.
1965 yılında Galatasaray Lisesi’nden mezun olduktan sonra, 1969 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nden mezun oldu. Ardından, 1971 yılında aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde yüksek lisans yaptı. 1974 yılında, aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde doktorasını tamamladı.
Ortaylı, akademik kariyerine 1975 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde araştırma görevlisi olarak başladı. Daha sonra, 1981 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nde öğretim görevlisi olarak çalışmaya başladı. 1986 yılında doçent, 1992 yılında profesör unvanı aldı.
1997 yılında Türk Tarih Kurumu Başkanlığı görevine getirildi. 2005 yılında ise, Avusturya Cumhuriyeti tarafından Şeref Nişanı ile ödüllendirildi. 2011 yılında, İstanbul Bilgi Üniversitesi tarafından “fahri doktora” unvanı verildi.
Ortaylı, Türk tarihi ve Osmanlı tarihi konularında birçok eser yayınlamıştır. Ayrıca, televizyon programları, radyo programları ve konferanslar gibi birçok farklı platformda Türk tarihi ve kültürü hakkında bilgi paylaşımı yapmaktadır.
