“Forer-Barnum Etkisi”, kisisel tanimlarin genel ve kabul edilebilir goruntuler bilinen olan yanilgiyi ifade eden bir kavramdir. İnsanların genellikle bireylerin sergilediği kişiliklerine kişiliklerine sahip olduklarını düşünmelerine rağmen, bu ifadeler aslında oldukça genel ve insan çoğu zaman için mevcut olan ifadelerdir.
Forer-Barnum Etkisi, psikolog Bertram R. Forer tarafından 1948 yılında yapılan bir deneyden sonra adını almıştır. Forer, bir kişilik testi mobilyalara kişilik analizlerini içeren bir profil sunmuştur. Daha sonra gördüklerinden profilin ne kadar doğru olduğunu değerlendirmelerini gösterir. Sonuç olarak, genellikle profilin kendilerine özel olarak hazırlandığını düşünmüşlerdir. Ancak, her bir izlenime tamamen aynı profil sunulmuştur.
Bu deney, kişilerin kişilik analizlerini, genel ifadeleri kendilerine özgü ve doğru bulma eğilimlerini göstermektedir. Forer-Barnum Etkisi, birçok astroloji, tarot, el falı gibi bireysel danışmanlık veya kişisel gelişim tekniklerinde görülebilir. Bu tekniklerde, genellikle çok belirsiz ve genel ifadeler kullanan kişilerin yapılandırılmış özellikleri, kullanıcıların kendilerine has özellikleri ve doğru buldukları kişiler yorumlanır.
Forer-Barnum Etkisi’nin altında yatan davranışları biri, insanların kişiliklerinin karmaşık ve benzersiz olduğu inancıdır. İnsanlar, genel ifadelerin kendilerine özgü olduklarını görmek için, bu ifadeleri kişisel olarak kabul ederler. Ayrıca, insanlar kendi hakkında olumlu ifadeler kullanmaktan hoşlanırlar ve kendilerini daha iyi etkilerler. Bu nedenle, kendilerine özgü genel ifadeleri kendi kişiliklerine özgü ve doğru olarak algılarlar.
Forer-Barnum Etkisi’nin anlayışı, eleştirel düşünmenin önemini vurgular. İnsanları, kişilik analizlerini veya benzeri değerlendirmeleri değerlendirirken, genel ifadelerin yanıltıcı olabileceğini ve gerçek kişiliklerini tam olarak yansıtmadığını akılda tutmalıdır. Ayrıca, kişisel tanımlamaları kapsamlı bir şekilde değerlendirme ve genel ifadeleri sorgulamak önemli değildir.
