Proje Adı: KOMPOST KATKILI TOPRAKTA GÜHERÇİLE SÜMBÜLÜ
Proje Amacı:
Organik besinlerin katı atıkları ile kompostlama ve potasyum nitratlı su ile sulamanın sümbül bitkisinin gelişimine etkisinin araştırılması amaçlanmıştır.
Giriş:
Önem: Organik katı besin atıklarının tekrar kazanılması ülke ekonomisine yarar sağlanması, ekolojik dengenin sürekliliği, hammadde ihtiyacının karşılanması, tarım topraklarının veriminin artırılması, ürün kalitesinin artırılması gibi sebeplerden ötürü önem ihtiva etmektedir. Projemizde çıkış noktamız bu esaslar üzerine kurulmuştur.[1]
Literatür: Yapılan çalışmalar incelendiğinde besin atıklarının değerlendirilmesi ve tarım toprağının verimliliğinin artırılmasına yönelik çalışmaların fazlaca gerçekleştirilmekte olduğu tespit edilmiştir. Bu nokta da özellikle değerlendirilmeden atılan veya sadece ısınma amaçlı olarak yakılan bazı organik katı atıkların değerlendirilmesi ve bu anlamda değerlendirilebilecek ürün çeşitliliğinin artırılması hem doğaya borcumuz, hem de ülke ekonomimize katkı açısından gerekli ve önemli bir unsurdur. İlgili literatür taranmış, proje bankası incelenmiştir. Proje bankasında bu konuya değinen projeler incelendiğinde olumlu sonuçların fazla olması bizi cesaretlendirmiştir. Bizde çalışmamızda diğer çalışmalarda öne çıkan zeytin çekirdeğinin başka organik katı atıklarla birlikte kullanılması sonucunda oluşacak durumu ve bunların Güherçile ile etkileşimini ortaya koyan bir çalışma tespit etmediğimiz için proje çalışmamızda bu noktaya temas etmek istedik. [2]
Proje Hedeflerinin Belirlenmesi:
Yapılan literatür taraması, uzman görüşü alma süreçleri sonucunda çevremizden temini kolay biçimde sağlanacak ucuz organik besin katı atık maddelerinin, besin gelişimine olumlu etkisi olduğu düşünülen toprak verimini artırıcı maddelerin tespit edilmesi bunların sümbül soğanı çimlenmesi ve gelişimi üzerindeki etkilerinin araştırılmasına karar verilmiştir. [3]
İncelenen çalışmalar göz önüne alındığında;
Organik Katı Atıkları; Zeytin Çekirdeği, Badem Kabuğu, Fıstık Kabuğu
Saksı toprağı verimini artırıcı olduğu düşünülen Güherçile (KNO3)
Maddelerinin katkısıyla hazırlanan çözeltilerin ve saksı toprağının sümbül soğanı çimlenmesi ve gelişimi üzerindeki etkilerinin araştırılması hedeflenmektedir.
Proje Hedefi:
Organik besinlerin kullanılmayarak atılan sert kısımlarının (Zeytin Çekirdeği, Badem Kabuğu, Fıstık Kabuğu) ve Güherçilenin tarım toprağının verimini artırıp/artırmaması paralelinde sümbül bitkisinin gelişimine etkisinin araştırılması hedeflenmektedir.
Açıkgöz (2003), proje çalışmalarını öğrencilerin belli konularda öğrenilenleri sentezleyerek gerektiğinde yeni bilgilere ulaştıkları bir süreç olarak tanımlamaktadır. İyi uygulanmış deneysel sürecin öğrencilerin gözlem yapmasına ve bilgiyi keşfetmesine olanak tanıyacağını belirtmektedir. [4]
Uzman Görüşü: Besin atıklarının değerlendirilmesi ve toprak veriminin artırılması hususunda uzman görüşü alma ihtiyacı hissedilerek Balıkesir Üniversitesi Altınoluk Meslek Yüksekokulu Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Programında Öğretim Elemanı Dr. Selami SELVİ ile irtibata geçilmiş, görüşme yapılmış ve bilgi akışı telefon aracılığı ile projenin gerçekleşme sürecinde sağlanmaya devam edilmiştir.
Kullanılan Yöntem:
Çalışmada bilimsel işlem basamakları uygulanmıştır. Kontrollü deney, gözlem yapma, verileri toplama – kaydetme, tohum ekimi yapma, kompost hazırlama, ölçüm yapma, karşılaştırma, ilişkilendirme ve karar verme yöntemleri kullanılmıştır.
Projenin deneysel süreci deney ve kontrol grupları oluşturularak kontrollü deneylerle gerçekleştirilmiştir.
Kontrol gruplarında saksıların toprakları torf + toprak karışımından, sulaması ise çeşme suyu ile yapılmıştır.
Deney grupları organik katı atıklarının ve güherçilenin hem ayrı hem de miktarlarına bağlı değişimleri gösterecek biçimde 12 grup biçiminde oluşturulmuştur.
Sulama Çözeltilerinin Hazırlanması; Organik katı atıklar ufalanıncaya kadar dövüldü. Parçalanan tanecikler tencerede su eklenerek kaynatıldı. Süzülerek suları alındı. Kalan katı parçalar tabloda belirtilen oranlarda ilgili deney gruplarının saksı topraklarına belirtilen miktarlarda eklendi.
Güherçilenin sulama amaçlı sulu çözeltisi hazırlandı.
Tabloda belirtildiği üzere 3 kontrol, 9 deney grubu hazırlanarak deneysel süreç sümbül tohumlarının ekilmesiyle başlatıldı.
Gözlemler; hazırlanan saksılar gerekli zamanlarda tabloda belirtilen çözeltilerle sulanarak gelişmeler gözlemlendi.
İlgili literatür taraması ve uzman görüşü alınmasından sonra projemizin deneysel sürecinde kontrol ve deney grupları incelenecek değişkenler doğrultusunda oluşturulmuştur.
Çalışma üç aşamada gerçekleştirilmiştir. Üç aşama beraber yürütülmüştür.
Birinci aşamada, 1 kontrol ? 3 deney grubu oluşturulmuştur. Tüm şartlar aynı tutulmuş sadece deney gruplarında sulamada artan oranlarda güherçile eklenmiştir.
İkinci aşamada, 1 kontrol ? 3 deney grubu oluşturulmuştur. Tüm şartlar aynı tutulmuş sadece deney gruplarında saksı toprağına artan miktarlarda katı besin atığı eklenmiştir.
Üçüncü aşamada, 1 kontrol ? 3 deney grubu oluşturulmuştur. Tüm şartlar aynı tutulmuş sadece deney gruplarında saksı toprağına artan miktarlarda katı besin atığı ve sulama suyuna artan miktarlarda güherçile eklenmiştir.
Araştırma süresince incelenen değişkenler tabloda belirtildiği gibidir.
Deneysel veriler iki yolla elde edilmiştir.
Yöntem / Nitel; Hazırlanan deney gruplarındaki değişimin gözlem yoluyla fotoğraflanarak incelenmesiyle elde edilmiştir.
Yöntem / Nicel; Sümbül bitkisinin günlere ve gruplara göre çimlenme ve uzama değerleri ölçülerek tablo ve grafiklere geçirilmiştir.
Proje Bütçesi;
40L (Saksılar, Sümbül Soğanları, Güherçile, Ulaşım, Kırtasiye Giderleri, Bazı Deneysel Malzemeler, İletişim)
Proje Çalışmasının Takvimi;
3 ? 28 Ekim 2012 / Literatür Taraması
7 ? 25 Kasım 2012 / Sponsor ve İşbirliği Araştırması
5 ? 23 Aralık 2012 / Projenin Uygulanması
20-28 Aralık 2012 / Proje Raporunun Yazımı
Ulaşılan Sonuçlar;
Aşama 1, sümbül soğanın çimlenmesi ve uzaması deney grupları lehine anlamlı bulunmuştur. Sulama suyuna artan oranda güherçile eklenmiş deney gruplarında çimlenme ve uzama miktarları güherçile (potasyum nitrat) miktarı ile doğru orantılıdır.
Aşama 2, sümbül soğanın çimlenmesi ve uzaması deney grupları lehine anlamlı bulunmuştur. Saksı toprağına katı besin atığı eklenmiş deney gruplarında çimlenme ve uzama miktarları eklenen katı besin atığı miktarı ile doğru orantılıdır.
Aşama 3, en iyi sonuçalrın gözlemlendiği aşamadır. sümbül soğanın çimlenmesi ve uzaması deney grupları lehine anlamlı bulunmuştur. Saksı toprağına katı besin atığı ve sulama suyuna artan oranda güherçile eklenmiş deney gruplarında çimlenme ve uzama miktarları eklenen katı besin atığı miktarı ile doğru orantılıdır.
Tüm aşamalar incelendiğinde en yavaş çimlenme ve gelişme kontrol gruplarında gözlemlenmiştir. Deney gruplarında ise en hızlı çimlenme ve gelişim 3. Aşama deney grupları olmuştur.
Sonuçların Değerlendirilmesi;
Yapay gübre olarak kullanılan potasyum nitratın sulama suyunda kullanıldığı saksı toprağının katı besin atıkları ile desteklendiği 3. Aşamada sümbül soğanı tohumlarının çimlenme ve gelişiminin daha hızlı olması özellikle evsel nitelikli katı besin atıklarının tarımda kullanımı adına ümit verici olmuştur.
Kaynaklar;
www.gidadernegi.org/TR/Genel/dg.ashx?DIL=1…5270…pdf
AÇIKGÖZ, K., (2003), Aktif Öğrenme? , Eğitim Dünyası Yayınları, İzmir, 5. Baskı.
Prof.Muharrem Ergin Ortaokulu
Kartaltepe Mahallesi Fatih Caddesi No 101
BİYOLOJİ – KOMPOST KATKILI TOPRAKTA GÜHERÇİLE SÜMBÜLÜ
BERNA GÜLER RABIA CANSU YENAL
YAKUP KÜTÜKCÜ
Fen Projesi / Matematik Projesi
Bu Benim Eserim Fen Bilimleri ve Matematik Projeleri Yarışması
Bilim Şenliği Projeleri
