Projenin Adı: İnsanları utandıran kapı kolu
Projenin Amacı: Hastane ve okul gibi toplu yaşam alanlarında lavabodaki kapı kollarının daha temiz ve sağlıklı olması
Giriş: Son zamanlarda hijyen konusu daha çok gündeme gelmeye başladı. Tuvaletten sonra ellerin yıkanması gerektiğini söyleyen tanıtım reklamlarından tutun da, sabun reklamlarında da sürekli olarak kafamıza işlenmeye çalışan şey tuvalete girdikten sonra sabun ve suya mutlaka dokunmamız gerektiği. Özellikle taze beyinlere kazandırılmaya çalışılıyor bu alışkanlık. Birçok yetişkin bile ya halen suya sabuna dokunmuyor ya da dokunsa da bu çok hızlı bir buluşmadan öteye gitmiyor.
Bilimsel araştırmalarda insanların üçte biri sabun kullanmamakta kalan üçte biri ise ellerini hiç yıkamadan tuvaletleri terk etmektedir. Bulaşıcı hastalıkların yüzde sekseni dokunma yolu ile bulaşmaktadır. Çoğu hastanelerde insanların sadece yüzde kırkı ellerini doğru şekilde yıkamaktadır.Bir kapı kolunda bin bakteri bir saat içinde çoğalarak sayısını on altı bine çıkarabilmektedir.Bir insanı ise sadece yüz bakteri hasta edebilir.Bunları düşündüğümüz zaman hangi insan elini yıkamayan biri ile aynı kapı kolunu tutmak ister ki?
Gelişmiş ülkelerde boşuna tuvalet kapılarını otomatik yapmıyorlar. Çünkü siz ne kadar hijyeninize dikkat etseniz de, yani bu 20 saniye boyunca ellerinizi sabunla yıkamanız anlamına gelir, yeterli olmuyor. Tuvaletten çıkarken kapı koluna dokunduğunuz anda o mikroplar elinize tekrar yapışacak. Bunu ne kadar hızlı yaparsanız yapın umut yok!
İşte kapı kollarındaki temizlik sorunu bu proje ile çözülmek istenilmiştir.Çalışmalar sırasında Selimpaşa Fen Lisesi öğrenci ve öğretmenleri tarafından destek alınmıştır.
Yaptığım araştırmalarda daha once 7. sınıf öğrencisi Utku Böcüoğlu, okul ve işyeri gibi genel kullanıma açık mekanlarda hijyeni sağlamaya yönelik tasarladığı hijyenik kapı kolu şenliğe katılanların ilgisini çekti. Bu tasarımda kapı kolunu akordeon boruyla kaplayan öğrenci, borunun arasına içi anti bakteriyel sıvıyla dolu sünger yerleştirdi. Böylece insanlar kapı kolunu her tutuşlarında hijyenik sıvı sayesinde ellerinin temiz kalması sağlanmış oldu.
Günümüzde ise piyasalarda satılmakta olan çek-bırak hijyenik kapı kolları satılmaktadır. Ülkemizde kullanımı yaygın olmayan bu sistem kilidi ve mandalı olmayan kapı kolları için uygundur. Bu açıdan düşünülürse kullanımı çok da uygun değildir. Benim projem bu projelerden farklı olup alanında ilktir.
Kullanılan Yöntem:Küçük kapı boyutunda bir sunta kesilmiştir. Kapı kolu suntaya
vidalanarak sabitlenmiştir. Sensörlü sıvılık, kapı kolu ile orantılı şekilde sabitlenmiştir. Sıvılık için pile ve jele ihtiyaç duyulmuştur. Elimizi kapı koluna doğru hareket ettirdiğimiz zaman otomatik olarak akan hijyenik sıvı ile kapı kolu her dokunuşta temizlenmektedir. Bu sistem yaklaşık 1000 ml sıvı alabilme kapasitesine sahiptir.Bu mekanizmada akış hızını ayarlayarak kullanım sayısını da değiştirebiliriz.
Mekanizmamız bittikten sonra denenerek, jelin kapı koluna orantılı şekilde aktığı gözlemlendi.
Proje Bütçesi:
70 TL. (sunta, kapı kolu, sensörlü sıvılık, jel ve pil)
Proje Çalışmasının Takvimi:
08 Ekim – 27 Ekim: Literatür tarama
29 Kasım -04 Ocak: Projenin yapılması
Ulaşılan Sonuçlar:
Artık kapı kollarındaki zararlı bakteriler azalmıştır. İnsanların elleri lavabodan çıkınca daha temiz ve sağlıklı olmuştur.
Sonuçların Değerlendirilmesi: Bu projeyle dokunma yolu ile bulaşan hastalıkların azalması beklenmektedir. Özellikle hastane okul gibi toplu yaşam alanların da tuvaletlerin kapı kolların da bu sistemin bulunması hastalıkları belli oranda azaltabilir. İnsan sağlığına paha biçilemeyeceğini düşünürsek projenin maddi tutarı çok da büyük değil. Ayrıca bu sistemin çalışması insanlara ellerini yıkamaları gerektiğini hatırlatarak sosyal bir mesaj da verecektir.
Kaynaklar:
Fen ve Teknoloji kitapları,
bildiklerimizi-unutturacak-10-yararli-bilgi.html
www.tarkoilaçlama.com.tr
www.purmax hijyenik kapı kolu
Sevim Avni Çoğal Ortaokulu
YENİ MAHALLE SAİD GİRGİN CADDESİ NO:20
FİZİK – İNSANLARI UTANDIRAN KAPI KOLU
SEFA KILIÇ
MÜNEVVER ODABAŞI
Fen Projesi / Matematik Projesi
Bu Benim Eserim Fen Bilimleri ve Matematik Projeleri Yarışması
Bilim Şenliği Projeleri
