Proje Amacı: Eczanelerde satılan, özellikle bilinçsiz kullanımından dolayı faydası yanında birçok zararı da olan antibiyotik merhem ve şuruplar yerine, tamamen doğal maddelerden, sağlığa hiçbir zararı olmayan ve mümkünse piyasadakiler kadar etkili antibiyotik merhem ve şuruplar elde ederek insan sağlığının korunmasına katkıda bulunmak, insanlara bunları evde de yapabileceklerini göstererek alternatif şifa kaynaklarına olan ilgiyi arttırmak.
Giriş:
Antibiyotikler, gerekli olduğu durumlarda, yeterli dozda ve sürede kullanılmasına rağmen bazı kişilerde istenmeyen yan etkilere yol açabilir. En sık görülen yan etkiler arasında bulantı, kusma, ishal, ciltte kızarık ve kaşıntılı alerjik döküntüler bulunur. Bu tür yan etkiler ilaç kesildiğinde ortadan kalkar. Ancak bu etkilerin dışında daha ciddi, hatta hayatı tehdit edecek düzeyde yan etkiler görülebilir (anafilaktik reaksiyon, diyalize girmeye götürecek kadar ciddi böbrek fonksiyon testlerinde bozulma gibi). Çoğu yan etkiler ilaç kesildikten sonra ortadan kalkmasına rağmen, bazı yan etkiler ilaç kesilse de uzun süreli ya da kalıcı problemlere yol açabilir.
Antibiyotiklerin gereksiz kullanımında, diğer bir deyişle herhangi bir antibiyotik tedavisine gerek olmadığı halde bu ilaçlar kullanıldığında, öncelikle bakterilerde bu antibiyotiklere karşı direnç gelişebilir. Bunun sonucunda hastaya her defasında daha güçlü ve daha geniş kapsamlı antibiyotik vermek gerekir. Ayrıca kullanılan her ilacın, kişiler arası farklılık göstermesine rağmen, bazı yan etkileri ortaya çıkar. Bu yan etkiler nadiren de olsa ciddi hayati tehlikelere yol açabilir. Gereksiz antibiyotik kullanımının bir başka dezavantajı da tedavi maliyetindeki artıştır. Hastaların doktor kontrolü ya da önerisi dışında yanlış antibiyotik kullanımı ise yukarıdaki istenmeyen durumlara ek olarak mevcut hastalığın iyileşmemesine, dolayısıyla zaman kaybına ve daha da kötüleşmesine yol açabilir. Bakterilerin antibiyotiklere karşı direnç geliştirmesi, çevredeki ve sağlık kurumlarındaki bakteri popülasyonlarını da etkileyeceğinden, toplumsal bir sorun da oluşturur.
Antibiyotikler aşırı duyarlılık (alerji) gibi yan etkilere neden olabilirler; bu genellikle kurdeşen ya da Quincke hastalığı gibi deri rahatsızlıkları biçiminde belirir. Daha az görülen, ancak daha ciddi olan bir yan etki ise hastanın hızla bilincini yitirdiği, dolaşım ve solunum bozukluklarının ortaya çıktığı anafilaktik şoktur. Diğer bir olası yan etki ise bağırsaklarda normal olarak bulunan bakterilerin yok edilmesidir. Böylece bağırsaklarda denge bozulur ve bu ishale yol açabilir. Antibiyotikler, hayvanların hastalığa daha az yakalanmaları, böylece daha hızlı büyüyebilmeleri ve daha kaliteli et sağlayabilmeleri için hayvan yemlerine de konur. Bunun bir sonucu olarak et ve sütte antibiyotik kalıntıları bulunur.
Biz bu çalışmamızda, özellikle de bilinçsiz antibiyotik kullanımının yaygın olduğu ülkemizde, insanların kendi evlerinde yapabilecekleri, etkililiği kanıtlanmış ve sağlığa zararsız olduğu bilinen doğal antibiyotik merhem ve şurup yapılabileceğini göstermek istedik.
Bunun için işe önce literatür araştırması ile başladık. Tamamen doğal, hiçbir kimyasal ve zararlı madde katılmadan yapılmış bir merhemin olmadığını gördük. Doğal antibiyotik şurup adı altında da 1-2 tarifin olduğunu, ancak tatlarının çocukların hatta birçok yetişkinin içebileceği şekilde olmadığını ve bilimsel olarak herhangi bir teste tabi tutulmadıklarını gördük.
Sonra internetten antibiyotik özelliği olduğu söylenen tüm bitkilerin ve bitki yağlarının bir listesini yaptık.
Merhem için bazı bitki yağlarından oluşan bir liste yaptık.Bu yağları vazelinle karıştırmaya karar verdik.
Şurup için, bitki yağlarını ağızdan almak zararlı olabileceği için, bazı bitki çaylarını kullanmaya karar verdik. Ayrıca etkisinin artması için polen ve propolis, tadının güzel olması için de bal eklemeye karar verdik.
En son olarak bitkilerle tedavi ile yıllardır uğraşan Eczacı Mustafa Aydıner?i iş yerinde ziyaret ederek listemizi kontrol ettirdik. Mustafa Bey bizi tebrik ederek, sadece şurup tarifimizdeki çörek otunu ? tansiyon ve şeker hastalarında tansiyon ve şekeri düşürebileceği için – çıkartarak tariflerimizi onayladı.Bir de , merhem yaparken vazelin ve yağları aynı sıcaklığa/kıvama getirerek karıştırmamızı önerdi.
Sonra tariflerimize göre laboratuarda doğal antibiyotik merhem ve şurubumuzu yaptık. Ardından, antibiyotik özelliğini test ettirmek üzere numunelerimizi Şadiye Hatun Tıp Merkezi Mikrobiyoloji Laboratuarı?na götürdük.
Kullanılan yöntem:
1. Literatür Tarama :
Yukarıda belirttiğimiz literatür taramalarımızın sonunda merhem ve şurup için kullandığımız maddeler ve konumuzu ilgilendiren özellikleri kısaca şöyledir :
A) Merhem yapımında kullandığımız maddeler :
Çörek otu yağı : Vücuttaki zehirlerin atılmasını sağlar, mikrop ve virüslere karşı savunma aracıdır, astımda etkilidir.Öksürüğü azaltmaya yardımcı olur. Yüksek tansiyon tedavisinde faydalıdır.Saf çörek otu yağı özellikle alerji, egzama ve sedef hastalığına karşı bağışıklık sistemini güçlendirir. (Diyetisyen Gülhan Koca)
Çörek otu yağının, bağışıklık sistemini güçlendirici etkisi klinik olarak kanıtlanmıştır. (Beslenme ve Diyet Uzmanı Canan Doğan) Hücre yenileyici, bağışıklık sistemini güçlendirici, hassas, zarif ciltler için nemlendirici. Egzama, kuru cilt ve saç masajı için kullanılır.
Papatya yağı : Ağrıyan bölgelerde ağrıyı dindirmek için kullanılır. Ayrıca cildinize pürüzsüz bir görünüme ve yumuşaklık kazandırır. Ateş düşürür, sinirleri yatıştırır, vücuda rahatlık verir, yumuşatır ve rahatlatır, akne tedavisinde kullanılır, mikropları öldürür, yanıklarda uygulanır.Yara iyileştiricidir ve cildi besler.
Kantaron yağı : Kantaron yağı hem kantaron bitkisinin, hem de zeytinyağının şifasını bünyesinde barındırıyor. Eski çağlardan beri kullanılan kantaron yağının, mikrop öldürücü ve damar büzücü etkisi modern araştırmalarla da kanıtlanmış durumdadır. Kantaron yağı her türlü yaralarda başarıyla kullanılmaktadır. Açık yaralar, taze yaralanmalar, kesikler, ezikler, çarpmalar sonucu oluşan morluklar vb durumlarda iyileşme sağlar. Kantaron yağı antiseptik özelliğiyle yarada mikrop üremesini engeller. İltihap önleyici özelliğiyle yarada herhangi bir iltihap oluşmasına engel olur. Damar büzücü etkisiyle kanamayı kısa sürede durdurur. Hücre yenileyici özelliğiyle yaranın çabuk kapanmasını sağlar.Aynı zamanda sürüldüğü sürece yaranın sebep olduğu ağrı ve sızıları yok eder, büyük bir rahatlama sağlar.
Çay tohumu yağı : Deri farmakolojisi ve kozmetik alanında kullanılır. Antibakteriyel, antiviral etkiyi artırır. Antimutagenik ve antioksidan özelliklere sahiptir. Deri farmakolojisi ve kozmetik bilimi alanında da kullanılan tüm merhemlerin kökeninde de yer almaktadır.
Kudret narı yağı : Ciltte oluşan yanık ve yara izlerini geçirmede ve egzama gibi cilt hastalıklarında kullanılır. Yaraların iyileşmesi için kudret narı iyi bir doğal alternatiftir. Kudret narının antibiyotik etkisi bulunmaktadır. Hücre yeniler. Dolama gibi iyileşmek bilmeyen yaraların iyileştirilmesinde kudret narının mucizevi etkisi vardır. Aylarca geçmek bilmeyen açık yarayı çok kısa bir sürede iyileştirir.
Ardıç yağı : Antiseptik olduğu için haricen kullanımla bir çok deri hastalığında faydası görülecektir. Kaşıntı, egzama mantar hatta sedef benzeri rahatsızlıklar için onu deneyebilirsiniz.
Vazelin : Cildi nemlendirir, yumuşatır, ölü hücrelerden arındırır.
B) Şurup yapımında kullandığımız maddeler :
Kekik : Antioksidandır. Öksürüğü ve boğaz ağrısını alır. Ağız içi yaraları geçirir. Antiseptiktir. Soğuk algınlığına iyi gelir.Kekik vücuda alındıktan sonra dışarı atılırken solunum sistemiyle atılır. Dolayısıylakekik vücuda alınmasının akabinde solunum yoluyla atıldığı için o yolda bulunan bütün bakterilerin ölmesine sebep olur bu yüzden çok iyi bir solunum yolu antiseptiğidir.
Zencefil : Solunum yollarını açar, soğuk algınlığı belirtilerini hafifletir, boğaz ağrısına iyi gelir, terlemeyi arttırarak ateşi düşürür.Balgam söktürür ve iyileşmeyi hızlandırır. Vücut direncini arttırır. Mikrop öldürücüdür. Bağışıklık sistemini güçlendirir.
Havlıcan : Grip ve soğuk algınlıklarında faydalıdır. Vücuda kuvvet verir. Balgamı söktürür.
Nane : Grip, bronşit gibi soğuk algınlıklarında ve öksürükte faydalıdır. Antioksidan etkisi vardır. Kronik ağrıyı azaltır. Burun tıkanıklığını giderir, sinüsleri açar.
Propolis : Propolisin güçlü antimikrobiyal aktivitesinden dolayı, propolis doğal antibiyotik olarak bilinir. Yapılan birçok sayıda araştırma da propolisin yüksek antimikrobiyal olduğunu göstermiştir. Propolisin 21 tür bakteri üzerinde, 9 tür mantar üzerinde, 3 protozoa türü üzerinde ve Herpes ve Influenza?nın da dahil olduğu geniş yelpazeli virüsler üzerinde inhibitör etkisi bulunmuştur. Klinik çalışmalar propolisin bronşit ve benzeri rahatsızlıkların, influenza ve herpes, deri mantarları, diş ve diş eti rahatsızlıklarında, kulak enfeksiyonlarında etkili olduğunu göstermiştir.
Polen : Chauvin ve Lenamand araştırmalarıyla polenin antibiyotikler içerdiğini ve bakterilerde üremeyi durdurucu etki gösterdiğini tespit etmiştir. Grecen ve Enci’nin yaptığı çalışmalarda Staphylococcus, Salmonella, e. coli ve Bacillis Anthracis’ e karşı etkili olduğu ve bunların üremelerini engellediği tespit edilmiştir. Soğuk algınlığında etkilidir.
Bal : Antibakteriyeldir. Balgam söktürür, yara ve iltihap giderir.Antibiyotiklere karşı dirençli olduğu bilinen MRSA bakterisinin bile bala karşı koyamadığı tespit edilmiştir.
2. Deney
DOĞAL ANTİBİYOTİK MERHEM :
1. 10 g Çörek otu yağı, 10 g Papatya yağı, 10 g Kantaron yağı, 10 g Kudret narı yağı, 5 g Çay tohumu yağı ve 5g Ardıç yağını aynı kapta benmari usulü ısıttık. 2. 25 gram vazelini ayrı bir kapta benmari usulü ısıtarak sıvılaştırdık. 3. Vazelinin üzerine yağ karışımını yavaş yavaş ekleyerek karışımı çok hızlı hızlı karıştırarak soğuttuk. 4. Soğuduktan sonra merhem kaplarına aldık. 5. Elde ettiğimiz doğal antibiyotik merhemi ve eczaneden aldığımız 3 ayrı çeşit antibiyotik merhemi Şadiye Hatun Tıp Merkezi Laboratuarı?na götürdük. 6. Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Sevinç Beşışık?ın kontrolünde 4 ayrı kanlı agarın A diye isimlendirdiğimiz yarı bölmesine 4 ayrı kişi olarak temizlemediğimiz parmaklarımızı bastık. 7. Sonra her birimiz farklı bir merhemi parmaklarımıza iyice yayıp sonra steril gazlı bezle merhemi parmaklarımızdan temizledik. Temiz parmaklarımızla aynı agarların B kısmına bastık. 8. Agarları 37 derecelik etüvde 1 gün beklettik.
DOĞAL ANTİBİYOTİK ŞURUP YAPIMI :
1. 10 g kekik, 10 g nane, 10 g toz zencefil, 5 g papatya üzerine 300 cc kaynar su eklenerek 5 dk demlenmeye bıraktık, süzdük. 2. 10 g havlıcan ve 5 g karanfil parçalanarak 5-10 dk kaynattık, süzdük. 3. Süzülen suları karıştırıp üzerine 5 g polen, 0.5 g propolis ekleyerek 5-10 dk beklettik, tekrar süzdük. 4. Süzülen sıvının üzerine 100 g bal ilave ettik ve çalkaladık. 5. Elde ettiğimiz doğal antibiyotik şurubu ve eczaneden aldığımız 3 ayrı çeşit antibiyotik şurubu Şadiye Hatun Tıp Merkezi Laboratuarı?na götürdük. 6. Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Sevinç Beşışık?ın kontrolünde bakteri süspansiyonları hazırlandı. (İstanbul Üniversitesi KÜKENS?ten aldığımız S. Aureus ve E. Coli bakterileri) 7. Kurutma kağıdından diskler kestik. 8. Antibiyotikli şuruplar su ile hazırlandı. 9. Bakteri katı besiyerine pasaj yapıldı ve bunun üzerine 100 mikron antibiyotikli diskler yerleştirildi. 10. 24 saat 37 derecelik etüvde bekletildi.
Proje Bütçesi
Baharatlar, bitki yağları, polen, propolis, bal, hazır merhem ve şuruplar toplam
70-80TL
Proje Çalışmasının Takvimi
Kasım 1. Hafta : Proje konusunun belirlenmesi
Kasım 4. Hafta : Literatür taramalarının tamamlanması
Ocak 1-2. Hafta : Deneylerin yapılması
Ocak 3. Hafta : Raporların yazılması
Sonuçlar, Sonuçların Değerlendirilmesi
1. Antibiyotik merhemimizde mükemmel bir sonuç elde ettik. Agarların hepsinin A kısmında bakteri kolonileri oluştu. Bizim merhemimiz de dahil olmak üzere 3 merhemde B kısmında hiçbir bakteri üremedi.Eczaneden aldığımız 1 No?lu nümunede 1 bakteri kolonisi ve 1 mantar üredi. Dr. Sevinç Beşışık, mantarın dışarıdan bulaşmış olabileceğini söyledi. 2. Antibiyotik şurubumuzda; kontrol grubunda hem S.aureus hem hem E.coli bakterileri üredi. Eczaneden satın aldığımız şuruplarda her iki bakteri de üremedi. Doğal antibiyotik şurubumuzda ise S.aureus üremedi ancak E. coli üredi. Sonuç olarak şurubumuz merhemimiz kadar başarılı olamasa da, yan etkisi olmaması sebebiyle koruyucu olarak kış aylarında tüketildiğinde hazır antibiyotiğe ihtiyaç duyulmayabileceğini düşünüyoruz. Ayrıca kendimiz ve kardeşlerimiz üzerinde denediğimizde lezzet testinden de geçmiş olması iyi bir sonuç oldu.
Biz bu araştırmaları yapıp, deneyleri gerçekleştirip, ürünlerimizi elde ettikten sonra, özellikle de başarılı sonuçları aldıktan sonra hem bu yaşımıza kadar kullandığımız antibiyotikler için üzüldük, hem bundan sonrasını kurtarabileceğimiz için sevindik, hem de bitkilerin sağlığa faydaları konusu oldukça dikkatimizi çekmeye başladı ve ailemizle birlikte bitki çaylarına ve yağlarına olan ilgimiz arttı.
Bu çalışmamızın herkeste aynı etkileri bırakacağını umuyoruz.
Kaynaklar
1. 2. 3. 4. 5. http://www.uzmantv.com/antibiyotiklerin-ne-tur-yan-etkileri-olabilir 6. 7. http://www.uzmantv.com/hangi-besinler-dogal-antibiyotik-etkisi-yaratir 8. 9. 10. 11. http://saglikrehber.blogcu.com/kestane-bali-antibiyotikten-daha-fazla-iyilestirici/9184957 12. http://www.mailce.com/bala-antibiyotik-ozellik-kazandiran-sir.html 13. 14. http://dogaltedavi.wordpress.com/2008/07/30/corek-otu-yagi-ve-faydasi/ 15. http://www.uzmantv.com/papatya-yaginin-cilde-faydalari-nelerdir 16. http://www.sifalibitkitedavisi.com/papatya-yagi-faydalari.html 17. 18. 19. http://www.sifali.org/kantaron-yaginin-faydalari-ve-kullanim-sekli.html 20. 21. 22. http://www.saglikbudur.com/kudret-nari-yaginin-cilde-faydalari-nelerdir.html 23. 24. 25. 26. http://www.bitkicaylarininfaydalari.com/kekik-cayinin-faydalari/ 27. http://www.saglikbudur.com/kekik-cayinin-faydalari-nelerdir.html 28. http://www.bitkicaylarininfaydalari.com/zencefil-cayinin-faydalari/ 29. 30. 31. http://www.bitkicaylarininfaydalari.com/nane-cayinin-faydalari/ 32. 33. 34. 35. http://blog.milliyet.com.tr/balin-faydalari–/Blog/?BlogNo=15094 36. Eczacı Mustafa Aydıner 37. Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Sevinç Beşışık
ÖZEL ASFA HALİL NECATİ ORTAOKULU
ÇEŞME SOK.BARBOROS MAH.NO:25 ÜSKÜDAR-İSTANBUL
BİYOLOJİ – EVDE BİTKİSEL ANTİBİYOTİK YAPIMI
ŞEFİKA FURUNCUOĞLU EBRAR KADRİYE KARAPARÇA
EMİNE YILDIZ
Fen Projesi / Matematik Projesi
Bu Benim Eserim Fen Bilimleri ve Matematik Projeleri Yarışması
Bilim Şenliği Projeleri
