PROJENİN ADI : ARTIK PAKETİ DE YİYECEĞİZ! AFİYET OLSUN…
PROJENİN AMACI: Tarımsal kökenli, yenilebilir film ve kaplamaların gıda ürünlerinin kalitesi ve raf ömrü üzerindeki etkisini araştırmak.
GİRİŞ : Dünya nüfusunun hızla artışına karşılık gıda kaynakları ve üretim alanlarının sınırlı olması hasat sonrası gıdaların korunmasını önemli kılmaktadır. Bu amaçla petrokimyasal bazlı plastik ambalajlar gıda paketlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak çevreye verdiği zarar nedeniyle plastiğe alternatif tarımsal kökenli, biyobozunur, doğal maddelerden yapılan yenilebilir film ve kaplamalar konusundaki bilimsel çalışmalar her geçen gün artmaktadır.
12.yüzyılda Çin de taze limon ve portakalların korunması amacıyla yüzeylerinin mumlandığı bilinmektedir. 16.yüzyılda gıda yüzeylerinin yağla kaplanmasının sebebi de budur. Yaptığımız literatür taramalarında nanokompozit filmlerin su ürünlerinde, çeşitli doğal polimer kaplamaların meyveler üzerindeki etkileri incelenmiştir.
Bu bilgilerden yola çıkarak çalışmamızda; ucuz, yenilebilir, biyobozunur ve doğal bir polimer olan nişasta ambalaj materyali olarak kullanılmıştır.
Çalışmalarımız sırasında Akdeniz Üniversitesi Gıda Mühendisliği Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Mustafa Kemal Uslu dan sözlü destek alınmış, tüm çalışmalar okulumuz laboratuarında, kurumumuzun imkanları çerçevesinde yürütülmüş ve sonuçlandırılmıştır.
KULLANILAN YÖNTEM:
Çalışmada bilimsel işlem basamakları uygulanmıştır. Problem belirlenmiş, araştırma yapılmış, kontrollü deneylerle ölçümler alınarak veriler kaydedilmiştir. Deney ve kontrol grubu karşılaştırılmış, literatür verileriyle kıyaslanarak sonuca varılmıştır.
Organik pazardan aynı cins ve aynı zamanda hasat edilen domates alınmış, deney ve kontrol grubu oluşturulmuştur. Her iki grup örneklerinin ilk kütle ölçümleri alınarak kaydedilmiştir. Deney örnekleri numaralandırılmıştır.
Hesaplanan oranlarda nişasta, plastikleştirici olarak gliserol ve su karıştırılarak ısıtılmış, homojen ve jelatinize nişasta solüsyonu elde edilmiştir.
Tüm değişkenler sabit tutularak (sıcaklık, ısı, ışık) sadece deney grubu örnekleri hazırlanan film solüsyona daldırılarak hiçbir yere temas etmeden, oda şartlarında kurumaya bırakılmıştır.
Deney ve kontrol grubu örnekleri aynı koşullarda saklanmış düzenli aralıklarla tartılmış, ürün kalitesindeki duyusal değişimler ( küflenme, yumuşama) gözlemlenmiş, deney sonunda ürünlerin asitliği (Ph) ölçülmüştür.
PROJE BÜTÇESİ: 60 TL
PROJE ÇALIŞMASININ TAKVİMİ:
01 Ekim-5 Kasım Literatür taraması.
9 Kasım-15 Kasım Güven Plastik (PE) torba üretim atölyesine gezi, gözlem yapma, veri toplama.
16 Kasım-22 Kasım Buğday Derneği ile irtibata geçme, bilgi toplama.
30 Kasım Organik pazara ziyaret ve deney örneklerinin alınması.
30 Kasım-14 Aralık Projenin uygulanması
17 Aralık-18 Ocak Sonuçların değerlendirilmesi ve rapor yazılması.
SONUÇLAR :
On beşinci günde kontrol grubundaki domates örneklerinde belirgin olarak küflenme gözlenmiş fakat yenilebilir film ile kaplanan domates örneklerinde küflenme olmamıştır.
Hem deney hem de kontrol grubu örneklerinde yumuşama kaydedilmiştir. Yine her iki deney grubu örneklerinde kütle kaybı yaşanmıştır.
SONUÇLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Bir çeşit polisakkarit olan nişastanın gaz bariyer özelliğinin iyi olduğu bilinmektedir. Bu nedenle deney grubu örneklerinin solunumu yavaşladığından olgunlaşmaları gecikmiştir. Buna bağlı olarak da ürünün raf ömrünün uzadığı düşünülebilir. Diğer taraftan polisakkarit bazlı kaplamaların hidrofilik olmaları nedeniyle nem bariyer özelliklerinin düşük olduğu bilinmektedir. Bu durumun hem deney hem de kontrol grubu örneklerinde nem kaybına bağlı kütle azalmasının sebebi olduğu düşünülmektedir.
İyi gaz bariyeri olan polisakkarit bazlı kaplamalar, iyi nem bariyeri olan lipid bazlı kaplamalar ile birlikte kullanıldığında üründeki kalite kaybının daha aza indirgenmesi ayrı bir çalışma konusu olarak değerlendirilebilir.
KAYNAKLAR:
Dursun S.ve ark., Biyobozunur Nanokompozit Filmler ve Su Ürünlerindeki Uygulamaları, Derleme Makalesi, 2010
Temiz H. ; Yeşilsu A. , Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi; Bitkisel Protein Kaynaklı Yenilebilir Film ve Kaplamalar Derleme Makalesi, 2006
Yücel A ., Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü, Gıda Maddelerinin Ambalajlanması,Bursa, 1999
http://www.hacettepe.edu.tr
http://www.gidamo.org.tr/ Gıda Mühendisliği Dergisi
ÖZEL UĞUR ORTAOKULU
AKASYA SOK.NO:34 BEŞYOL SEFAKÖY-KÜÇÜKÇEKMECE-İSTANBUL
BİYOLOJİ – ARTIK PAKETİ DE YİYECEĞİZ! AFİYET OLSUN…
TUNA GÜRBÜZ
NURŞEN DEĞER ERDEM
Fen Projesi / Matematik Projesi
Bu Benim Eserim Fen Bilimleri ve Matematik Projeleri Yarışması
Bilim Şenliği Projeleri
