PROJENİN ADI:
ARGAN YAĞIYLA HAZIRLANAN BİTKİSEL ÖZÜT İLE ATATÜRK BİTKİSİNİN ULTRAVİYOLE IŞINLARA KARŞI BİTKİSEL DİRENCİ
PROJENİN AMACI:
ARGAN YAĞI ÖZÜTÜNÜN; ATATÜRK BİTKİSİ YAPRAKLARININ OLGUNLAŞMASINA OLAN ETKİSİ VE ARGAN YAĞI ÖZÜTÜNÜN ULTRAVIYOLE IŞINLARA KARŞI DIRENCİNİ GÖZLEMLEMEK
GİRİŞ:
Kaynakları araştırdığımızda güneşin bizim için yararlı ışınlarının yanında canlıların sağlığı üzerinde etkisi olan ultraviyole ışınları da yaydığını öğrenmiştik. Yapılan çalışmaları gözlemlediğimizde radyasyonun bitkilerin gelişimi üzerinde etkisi olduğunu fakat ultraviyole ışınların özellikle de UVA ve UVB ışınlarının bitkiler üzerindeki etkilerini araştırmaya karar verdik. Bunun için araştırmalarımız sonucunda ortam koşullarının değişikliğine tepkiyi kısa sürede veren ve bir kış bir bitkisi olan Atatürk bitkisini kontrol ve deney gruplarında kullanmayı düşündük.
UVA: Dalga boyu 400-320 nm olan ışınlardır. Bu ışınlar ışığın olduğu her yere ulaşabilir olduğunu ve buluttan, camdan yada ozon tabakasından kolayca geçtiklerini ve kolayca yansıyabildiklerini hatta normal yaşamsal davranışlar üzerinde olumlu etkileri olduğunu araştırdık.
UVB: Işınları ise dalga boyu 320- 260 nm arasındaki ışınlardır. Bizim için önemli olan esas ışınlar işte bu ışınlardır.Yapılan araştırmalara göre Deriye temas ettikleri taktirde ciltte bir reaksiyon oluşturuyor ve vücut D3 vitamini sentezlemeye başladığı gözlenmiş. UVb DNA ve RNA yapısında değişimlere neden olmasının yanı sıra daha birçok biyolojik molekülü de bozunmaya uğratıyor.Bu bilgilerden yola çıkarak UVa ışığının bitki gelişimine olumlu katkıları olduğunu fakat UVb ışınlarının bitki bünyesinde hasarlara neden olabileceğini söyleyebiliriz. Peki bitkilerin bağışıklık sistemini güçlendirecek bir özüt hazırlayabilirsek ultraviyole ışınlara karşı daha dirençli hale nasıl getiririz sorusu bizim projemizin araştırma sorusu oldu.
Kaynak taraması yaptığımızda saf argan yağı özütünün toprakla karışımının radyasyona ve ultraviyole ışınlara karşı direncinin olduğunu ve bu konuda yapılan çalışmaların ve deneylerin kanıtlandığını gözlemledik. Deneyimiz için hazırlamamız gereken özütü fen ve teknoloji öğretmenimiz ve öğretim görevlisi yardımıyla oluşturduk. Özütün oluşumunda saf argan yağı ve toprak karışımı kullandık.
Bizde deneyimizde bu bilgilerden yola çıkarak Bahçeşehir Üniversitesi genetik laboratuvarındaki UVB ışını odasında deney grubumuz ile gözlem yapmaya karar verdik. Deneyimizde Atatürk bitkisini kullandık çünkü; düşüncelerimizi Üniversitelerin botanik bölümü hocalarına paylaştığımızda ortak düşünce kullanacağımız bitki türünün yapısı ile oluşturulan argan yağı özütünün bitki üzerindeki etkilerini kısa sürede görebileceğimiz ve kış bitkisi olmasıydı. Yaptığımız kaynak taramasına göre Atatürk bitkisi; geldiği ortama adaptasyonu kolay olamayan ve değişime tepkiyi kısa sürede veren bir bitki olmasıydı, hava akımlarından ve ışığın dalga boyundan kolayca etkilenen bir yapısı vardır. Ayrıca bitki doğru bakıldığında yapraklarının kırmızıya dönmesiyle de tepkisini göstermektedir.
KULLANILAN YÖNTEM:
Yaptığımız deney çalışması iki aşamalı olarak gerçekleştirildi,
I.Aşama:
3 saksıda (normal toprak + Atatürk Bitkisi )olan kontrol grubu
3 saksıda (Argan yağı özütü olan toprak + Atatürk bitkisi) olan deney grubu
Laboratuvarda camın kenarında oda sıcaklığında diğer tüm şartları aynı olarak(aynı miktarda su, güneş ışığı, CO2 miktarı) 3 hafta gözlemlendi ve argan yağı özütünün Atatürk bitkisinin yaprakların olgunlaşmasına olan etkisini gözlemledik ve sonuçlarını kayıt altına aldık.
Büyüklükleri yaklaşık olarak eşit olan 6 Adet Atatürk bitkisi:
Kırmızı Yaprak Sayısı Ortalama: 11 adet
Atatürk bitkisi(Kırmızı Yaprak Sayısı):
Normal toprak1
1. Hafta: 12 adet
2. hafta: 13 adet
3. hafta: 14 adet
Normal toprak2
1. hafta: 12 adet
2. hafta: 11 adet
3. hafta: 12 adet
Normal toprak3
1.hafta:11 adet
2. hafta: 12 adet
3. hafta: 13 adet
Atatürk bitkisi(Kırmızı Yaprak Sayısı) :
Argan yağı özütlü toprak1
1. hafta: 13 adet
2. hafta: 15 adet
3. hafta: 17 adet
Argan Yağı özütlü toprak2
1. hafta: 11 adet
2. hafta: 13 adet
3. hafta: 16 adet
Argan Yağı özütlü toprak3
1.hafta: 12 adet
2.hafta: 14 adet
3.hafta: 17 adet
Yaptığımız çalışmada argan yağı özütünün Atatürk bitkisinin yaprakların olgunlaşmasının üzerinde olumlu etkisinin olduğunu gözlemledik.
II.AŞAMA:
Kontrol ve deney gruplarındaki Atatürk bitkilerini düzenli olarak laboratuardaki UVB odasına ulraviyole-b ışınları etkisine maruz bıraktık ve argan yağı özütünün Atatürk bitkisi üzerindeki ultraviyole ışınlara karşı direncini gözlemlemeyi hedefledik. 3 hafta boyunca her gün düzenli olarak 2 saat ultraviyole-b ışını kontrol ve deney gruplarına verildi. Gözlemlerimizi kaydettik, 2.haftanın sonuna doğru normal topraktaki yetiştirilen Atatürk bitkilerinin yapraklarının çok büyük bölümü sararıp dökülmeye başlarken argan yağı özütünde yetiştirilen Atatürk bitkilerinde çok az yaprak dökümü olduğu gözlendi.3.Haftada ise normal toprakta yetiştirilen Atatürk bitkileri kurumaya ve yaprakları tamamen dökülürken argan yağı özütlü toprakta yetiştirilen Atatürk bitkileri daha dayanıklı ve hala yapraklarının büyük bölümünün kırmızı rengini koruduğu gözlendi.
PROJE BÜTÇESİ:
6adet Atatürk bitkisi : 40 TL
6adet saksı : 6 TL
Argan yağı : 5 TL
ÇALIŞMA TAKVİMİ :
Ekim 2012: Proje konusunun araştırılması ve kaynakların taranması
12 Kasım 2012: Literatür araştırması, Bahçeşehir Üniversitesi Genetik ve Biyoinformatik bölümü hocaları ile görüşme-Ziraat mühendisi ile görüşme
19 Kasım 2012- 10 Aralık 2012: Deneyin I. Aşamasının yapılması
10 Aralık 2012- 31 Aralık 2012 : Deneyin II. Aşamasının yapılması
7 Ocak 2013- 15 Ocak 2013 : Proje raporunun hazırlanması ve sonuçların değerlendirilmesi
SONUÇLAR:
Bitkiler gelişme ve büyümelerini devam ettirebilmek için fotosentez yaparlar. Aynı zamanda, UV-B ışınlarının zararlı etkilerinden korunabilmek için yaprak alanlarını küçültürler, bu da fotosentezde azalma demektir. Bitki fotosentez esnasında stomalarını açar ve CO2 alır. Bu CO2 alımı esnasında gözeneklerden içeriye UV-B ve ozon girişi de olur. UV-B ve ozonun zararlı etkilerinden korunabilmek için stomalarını kapatırlar. Bu kapanma fotosentezin durmasına veya yavaşlamasına neden olur. Ozon, oksidasyon sonucu bileşimleri etkiler, mitokondri?de enerji üretimini engeller ve bitki büyümesini yavaşlatır. Yaptığımız deneylerin ve gözlemlerimizin sonucunda Argan Yağı özütünün Atatürk bitkisinin hem yapraklarının olgunlaşması üzerinde hem de güneşin yaymış olduğu UVB ışınlarına karşı normal toprakta yetiştirilen Atatürk bitkisine nazaran daha fazla direnç gösterdiği sonucuna vardık.
KAYNAKLAR:
www.turkcebilgi.com/
ansiklopedi/ultraviyole_ışınları
Bahçeşehir Üniversitesi: Genetik ve Biyoinformatik Bölümü
Kocaeli tarım il müdürlüğü : www.kocaeli-tarim.gov.tr/
http://tr.wikipedia.org/wiki/Atat%C3%BCrk_%C3%A7i%C3%A7e%C4%9Fi
ÖZEL BAHÇEŞEHİR FLORYA ORTAOKULU
SELİM PARS SOK.NO:2 FLORYA BAKIRKÖY-İSTANBUL
BİYOLOJİ – ARGAN YAĞI BİTKİSEL ÖZÜT İLE ATATÜRK BİTKİSİNİN ULTRAVİYOLE IŞINLARA KARŞI BİTKİSEL DİRECİ ELİF RANA ÖMEROĞLU AYDA ÇOLAKOĞLU
HATİCE CANSU ÖZPİR MANTAŞ
Fen Projesi / Matematik Projesi
Bu Benim Eserim Fen Bilimleri ve Matematik Projeleri Yarışması
Bilim Şenliği Projeleri
