İLKÖĞRETİM OKULU ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK MATEMATİK VE FEN BİLİMLERİ PROJE ÇALIŞMASI
Bu Benim Eserim Matematik ve Fen Bilimleri Proje Yarışması
PROJE AMACI: En tehlikeli ağır metallerden biri olan kadmiyumu ucuz bir yöntemle ve atık madde pirinç kabuğu ile sulardan uzaklaştırmak.
PROJE HEDEFİ:
1- Ağır metallerin çevreyi kirletmesini azaltmak
2- Ağır metallerin verdiği zarar hakkında toplumu bilinçlendirmek.
3-Atık bir madde olan pirinç kabuğunu değerlendirmek.
4- Suların ağır metallerden ucuza bir yöntem ile arındırılmasını sağlayarak ekonomiye katkıda bulunmak.
GERÇEKLEŞTİRİLEN FAALİYETLER:
Okulumuzda pil toplama kampanyası için atık pilleri topluyoruz ve toplumu pilin zararları hakkında bilinçlendiriyoruz. Biz proje konusu olarak ağır metallerin çevremizi kirletmesini azaltacak bir yöntem olmasına karar verdik. Daha önce yapılan projeleri inceledik. Tutucu olarak, fındık kabuğu-ay çiçek kabuğu- zeytin çekirdeği- zeolit gibi maddelerle farklı yöntemler kullanılarak doğada ki zararlı maddeler temizlenmiş. Biz de projemizi pirinç kabuğu ile yapmaya karar verdik. Pirinç kabuğu ve özellikleri hakkında araştırmalar yaptık. Yaptığımız araştırmada pirinç kabuğunun kümes hayvanlarının altına konduğunu, yalıtım malzemesi olarak kullanıldığını ve başka değerlendirme yerinin olmadığını öğrendik.
Anket hazırladık ve 100 kişiye uyguladık.
Hindi üretme çiftliğine giderek pirinç kabuğu aldık. Pirinç kabuğunu kuruttuk ve öğüttük. Ağır metaller ve verdikleri zarar hakkında araştırmalar yaptık. Yaptığımız araştırmaya göre kadmiyumun zararları;
Ağır metaller içerisindeki en tehlikeli ve toksit maddelerden biri kadmiyumdur. Piller çöpe atıldığı zaman depo sahasında piller bozularak Kadmiyum ve bileşikleri serbest hale geçerek suya karışır. Kadmiyumlu sızıntı suyu, içme suyunu ve toprağı kirleterek gıda zinciri ve içme suyu yolu ile insan vücuduna girer. İtai – itai ve akciğer hastalıklarına, prostat kanserine, kansızlığa, doku tahribine, Anfiyen ve kronik neval tübüler bozukluğa ve böbrek üstü bezlerin tahribine neden olur.
Projemizde yöntemleri belirlemek ve araştırmak için, Balıkesir Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümüne gittik. Bizim cihazlarımız olmadığı için laboratuarlarında bulunan
Cihazları kullanmamıza ve hesaplama işlemlerinde bize yardım ettiler.
Deneyimizin Yapılışı:
1-Çinko, bakır ve kadmiyumu bileşiklerini hassas terazide tartarak 100 ml saf su içinde çözerek stok çözeltileri hazırladık.
2-Seyreltme formülünü kullanarak her birinden 6 farklı derişimde (5-10-15-20-25 ve 50 mg/lt) çözelti elde ettik.
Deneyimizin sonucunun doğru olabilmesi için farklı derişimlerde metal çözeltileri almamız gerekiyormuş.
3-Ölçüm yapacağımız atomik absorbsiyon spektrofotometri cihazında tuzların kalibrasyon eğrileri alındı.(kıyaslama ve hesaplama için gerekli)
4-18 adet öğütülmüş ve elenmiş pirinç kabuğundan, hassas terazide 0,25 gr tarttık.
5- Pirinç kabuklarını, metal çözeltilerinin içine koyduk ve iyice karışması için 2 saat çalkalayıcıya koyduk.
6- Çökmesi için santrüfüj cihazına tüplerin içinde koyduk ve 5 dk. bekledik.
7- Sıvılarından alarak cihaza tek tek konarak hesaplamalar yapıldı.
KULLANILAN YÖNTEMLER:
Proje konusunun belirlenmesi, araştırma ve proje bankalarından tarama yapılması, anket hazırlanması-uygulanması-değerlendirilmesi, malzemelerin elde edilmesi, hazırlanması, kontrollü deney yapılması ve rapor yazılması.
ULAŞILAN SONUÇLAR:
6 farklı derişimlerde çözeltide kalan metal miktarları hesaplandığında, metaller içinde pirinç kabuklarına tutunma yüzdesi kadmiyumun çıkmıştır.
Pirinç kabuğu kadmiyumu %78,2- çinkoyu %76, 8-bakırı ise %35.6 oranında tutmuştur.
Metalleri sudan uzaklaştırmak için; suyu, pirinç kabuğu bulunan bir ortamdan geçirerek bekletip süzebilirler. Ucuz bir yöntem ile suyu temizlemiş oluyoruz.
SONUÇLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Çevrede çok büyük kirlilik yapan ve canlılar için son derece tehlikeli olan ağır metal kadmiyumu yine atık olan bir yan ürün ile temizliyoruz.
Projemiz ile hem pirinç kabuğunu değerlendiriyoruz hem de ağır metallerin çevreye verdiği zararı azaltmış oluyoruz. Projemiz araştırma projesidir. Bu projeyi devam ettirmek ve geliştirmek isteyenler farklı yöntemle ya da çalkalama süresini arttırarak yapabilirler.
PROJE KONUSU İLE İLGİLİ LİTERATÜR (KAYNAK) TARAMASI:
.
http://www.msxlabs.org/forum/soru-cevap/286276-agir-metaller-nelerdir-insan-sagligina-ve-cevreye-olan-zararlari-nedir.
http://tr.wikipedia.org/wiki/A%C4%9F%C4%B1r_metal
http://www.genbilim.com/content/view/5579/33/
http://www.food-info.net/tr/metal/intro.htm
PROJENİN TAKVİMİ:
8- 25 Kasım: Problem tespiti, kaynak taraması ve proje bankası tarama.
25- 20 Aralık : Anketlerin hazırlanması, sonuçları değerlendirilmesi.
22Aralık – 10 Ocak: Pirinç kabuklarını alınması- kurutulması- öğütülmesi ve elenmesi
12-24 Ocak: Laboratuarda deneylerin yapılması
24-28 Ocak: Sonuçların yazılması ve projenin kaydedilmesi
PROJE BÜTÇESİ: Projeyi yapmak için herhangi bir maliyet yok. Pirinç kabuğunu ücretsiz aldık ve deneyleri Üniversitede yaptık.
DESTEK ALINAN KİŞİ VE KURUMLAR: Balıkesir Üniversitesi Fen edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü ve Araştırma Görevlisi Yasemin Tuhan’a teşekkür ederiz.