Henüz sırlarının çok azı çözülebilmiş, sürekli gelişebilen bir hazine verilmiştir bizlere. Hayatımız boyunca, bir an bile durmadan, hiç ara vermeden çalışıp duran bu hazine; Beynimizdir.
İşlem kapasitesi çok yüksek olan beynimiz; 100 milyardan fazla beyin hücresinden, yâni nörondan oluşur. Her bir nöronun trilyonlarca bağlantı kurma yeteneği vardır. Bu, çok muhteşem bir donanım demektir. Bunun yanında, beynimizi verimli kullandığımızda, etkin öğrenme yöntemleri uyguladığımızda beynimiz gençleşir. Hücreler arasında bağlantılar kurduğumuzdan, sürekli gelişme gösterir. Son araştırmalar, eskiden bilinenin aksine, beyinde hücre pınarları olduğunu ortaya çıkarmıştır. Etkin öğrenme ile düşünme, kavrama, üretme kabiliyetimiz artar. Kısacası, beynin verimli çalıştırılması derslerde ve tüm hayatta daha büyük başarılara imza atmayı ardından getirir.
Bu zihinsel gelişim durumu, tabii ki doğru adımlar atılmasına bağlıdır. Beynin temel yakıtları, “okumak, öğrenmek ve düşünmek”tir. Öncelikle beyni devamlı aktif tutmalı, hayat boyunca okuma, öğrenme ve düşünme yolculuğu devam ettirilmelidir. Bunu yaparken de doğru teknikleri kullanmak, etkinliği arttıracaktır.
Öğrenmede etkinliği ve kalıcılığı sağlamak; sadece sol beyin değil, sağ beyin etkinliklerini de devreye sokmaya bağlıdır. Özellikle hafıza geliştirme metodları, sağ beyin etkinliğine dayanır. Öğrenmeye ne kadar orjinallik, renk, ses, hayal gücü ve duygular katılırsa, öğrenilenler hafızaya verimli bir şekilde kaydedilir.
Hafıza Tekniklerini, bir yazıda paylaşmak mümkün değildir elbette. Fakat ana prensibi ve hafıza geliştiren 2 en etkili yöntemini inceleyebiliriz.
Öğrenmede, çocuklarımız ders çalışırken, bilgiyi sıradan bir ezberleme yöntemiyle zihinlerine almaya çalıştıklarında, o bilgi hafızaya yerleşmez. Öğrenilecek bilgi, şekiller ve renkler kullanılarak, orijinallik katılarak zihne sunulursa bilgi kalıcı hale gelir, uzun süreli hafızaya alınır.
Bunu bir örnek üzerinde düşünebiliriz. Yolda bir çocuk görsek, orta boylu, kısa düz taranmış kahverengi saçlı bir erkek çocuğu olsun. Buna 1. Çocuk diyelim. Daha sonra diğer bir erkek çocuğu ile daha karşılaştığımızı düşünelim. Bu da, mor, kırmızı, yeşil ve sarı dört renkle saçları boyanmış ve bu dört bölge havaya doğru kaldırılmış olsun. Bu da 2. Çocuk. Daha sonra düşündüğümüzde, 1.Çocuk mu aklımıza gelir, 2.si mi? Evet, 2.si. Hatta yıllar boyunca bu tuhaf saçlı çocuğu unutmayız. Çünkü o orjinaldir. Sağ beyin lobumuz orjinallikten etkilendiği için, hafızamız da orijinal bilgileri, kişileri, durumları hemen kaydeder.
Eğitimde de sadece orijinallik unsuru kullanıldığında bile, alınan bilgi çok aktif bir şekilde öğrenilebilir. Bu yüzden, bilgiyi düz yazı olarak sunmak yerine, resimlere, şekillere dönüştürerek sunmak sağ beyni çalıştırır. Hafıza da, etkili bir şekilde kaydetmeye başlar. Hafıza tekniklerinin temel dayanağı ORİJİNALLİK’tir.
Bu yazımda; genel olarak hafıza sistemimizin gelişimi için 2 pratik uygulama paylaşmak isterim. Bu uygulamalar, hafıza şampiyonlarının da çocukluklarında oynadıkları oyunlardır. Güçlü hafıza sahibi olmalarını destekleyen uygulamalardır. Hem kendimiz, hem çocuklarımız için uygulayabiliriz.
GERİ SARMA TEKNİĞİ: Gece yatmadan hemen önce, o günümüzü o andan geriye doğru hatırlıyoruz. Neler yaptığımızı kısa kısa sayıyoruz. Aynı, bir filmin geri sarılması gibi.
Biraz önce ne yaptım?
Ondan hemen önce?
Ondan daha önce?
Sorularıyla sabaha kadar, tüm günümüzün filmini geriye doğru tekrar oynattığımızı düşünüyoruz. İlk günlerde biraz zorlansak bile hafızamızı otomotiğe almak için çok etkili bir yöntemdir. 40 gün aralıksız uygulayalım, hem kendimiz, hem de çocuklarımız için faydasını izleyelim.
VİTRİN GÖZLEMİ: İçerisinde pek çok ürün bulunan bir vitrinin önüne geçiyoruz. Bu vitrine tüm dikkatimizi toplayarak bakıyoruz. İçerideki nesnelerin neler olduğunu tam olarak inceliyoruz. Bir dakika süre ile incelememizi yapıp arkamızı dönüyoruz. Neler gördüğümüzü tek tek söylüyoruz. Sonra tekrar dönüp yine vitrine daha kısa bir süre bakıyoruz. Eksik kalan nesneleri de belirleyip tamamlamaya çalışıyoruz. En son yine arkamızı dönüp tüm nesneleri saymaya çalışıyoruz.
Bu etkinliği sık sık tekrarlayalım. Özellikle çocuklarımızın hafızalarının güçlenmesine katkıda bulunacak çok etkili bir yöntemdir. En gelişmiş bilgisayarlardan bile kat kat hızlı bir kapasitede yaratılmış bir hafızaya sahibiz. Kıymetini bilerek, etkin kullanma gayretimizi arttırarak, en kaliteli yaşama ulaşmamız dileklerimle…
Saygılarımla…
Dahi Çocuk Kitapları Yazarı
Eğitimci Yazar
Didem Rumeysa Sezginer
