“Oyun aslında akıldadır; ancak çocuk oyunla akıllanır…
Mevlâna
Bir öğrenme aracı olarak kullanılan eğitsel oyunlar eğitim öğretim ortamında sağladığı birçok avantaj ile tercih edilmektedir. Bu tekniğin öğrenciler üzerindeki deneyimleri ilgi çekicidir. Çünkü, oyun sırasında çocuk herhangi bir yanlış yaptığında tekrar başa dönerek yaptığı yanlışları düzeltmesi sonucunda doğrularına ulaşma fırsatı bulmaktadır. Öğrenci bu başarısız olma durumları sayesinde gerçekleştirdiği deneyimleri ile doğruya ulaşabilmek için tekrar etme çabası içerisine girmektedir. Bu aynı yanlışları tekrar etmemesi konusunda öğrenciye yardımcı olma avantajı sağlamaktadır. Eğitsel oyun tekniği eğitim-öğretim sürecinde doğru bir şekilde kullanıldığında eğitimin kalitesinin artmasında önemli rolünün olduğu söylenebilir. Eğitimde öğrencilerin dikkatlerini belli bir yöne toplamak oldukça önemlidir. Eğitsel oyun tekniği diğer tekniklere göre öğrencilerin ders sırasında aktif olmalarını sağlayarak dikkat seviyelerini istenilen düzeyde tutabilir.
Bunların dışında sınıf ortamında bir araç olarak kullanılması ve eğitsel niteliğinin olması sebebiyle eğitim öğretim sürecine sağladığı avantajlar şu şekilde özetlenebilir.
- Öğrencilerin merkezde olması ve merak duygularını ön planda tutmasına yardımcı olması sebebiyle öğrencilerin süreç içerisinde sorumluluk üstlenmesini sağlar
- Öğrenme ortamını zevkli bir hale dönüştürerek öğrencilerin derse yönelik öğrenme isteklerini artırmayı sağlar.
- Öğrencilerde bilgi akışını sağlayan zihinsel eylemlerin (dikkat, algılama, tekrar, kodlama ve getirme) niteliklerini artırır.
- Öğrencilerin hayal dünyalarını geliştirerek yaratıcı düşünmelerine yardımcı olur.
- Öğrenciler ulaşılacak bilgiyi daha kolay bir şekilde kazanırlar.
- Öğrencilerin derslere bütüncül olarak hazır olmasına yardımcı olur.
- Öğrenciler belirlenen kurallara uyum sağlamayı öğrenirler.
- Öğrenciler arasında bulunan farkların oluşumuna neden olan, ders sırasında meydana gelen oransızlığın ortadan kaldırılmasına yardımcı olur.
- Öğrencilerin yetersiz ve kuvvetli tarafları belirlenir.
- Öğrenciler arasındaki sosyal etkileşimi geliştirir.
- Öğrencinin önce öğrenim gördüğü okula akabinde çevreye uyumunu sağlar.
Tüm bunlar dikkate alındığında eğitsel oyunların öğretim sürecinde kullanılması öğrencinin dikkat düzeyini daha kolay toplayabilme, sosyal etkileşimlerine yardımcı olma, aktif konumda yer almasıyla bilgiye yaparak-yaşayarak ulaşabilme, ilgi çekici ve eğlenceli olması sebebiyle işlenen derse ilişkin olumlu tutum sergileyebilme ve beraberinde akademik başarılarını olumlu yönde etkileyebilecekleri bir ortam sunmaktadır.
Eğitim öğretim sürecinde kullanılan oyunların bahsedilen avantajlarının yanında öğretim ortamındaki sınırlılıklarından da söz edilebilir. Bu sınırlı durumlardan biri bu uygulamaların kullanıldığı eğitim-öğretim ortamında öğrenciler aktif konumda yer alarak öğrenme durumlarından sorumlu olmaları sebebiyle eğitici yönünü yok sayıp, yalnızca eğlenceli yönüyle ilgilenebilirler. Oyun uygulamalarının bir diğer sınırlılığı ise belirlenen eğitsel oyunların öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeylerinin ve öğrenmelerinin ne durumda etkileyeceği hususunda eğitimcilerin daha titiz davranması gerekebilir. Uygulanması planlanan oyunun kuralları açık bir şekilde ifade edilmediğinde öğrenciler oyun sırasında zorluk yaşayabilirler. Bu duruma engel olabilmek için kurallar tüm öğrencilere yönelik olmalı ve eğitimciler tarafından anlaşılabilir şekilde hazırlanmalıdır.
Bunların dışında eğitim-öğretim ortamında bir araç olarak kullanılan eğitsel oyunların sınırlı yönleri de şu şekilde özetlenebilir.
- Eğitsel oyun tekniğinin öğrenciye öğrettiğinin ölçülmesi amacıyla ölçütlerin geliştirilebilmesi için bazı eğitimler gerekebilir.
- Bu teknik yarışma ortamına dönüşebilir ve öğrencilerde kazanan kişinin kim olacağı düşüncesine sebep olabilir.
- Öğrencilerde oluşabilecek rekabet düşüncesi daha yavaş öğrenen öğrencileri etkileyebilir.
- Öğrenciler tarafından hazırlanan oyunun algılanamaması, dikkatlerini üzerine toplayamaması veya düzeylerine uygun olmaması halinde muhtemel devamlılık sağlanamayabilir.
- Utangaç öğrencilerin eğitsel oyun ortamına uyum sağlaması bazı zamanlarda biraz zaman gerektirebilir.
- Ders sırasında bu yöntemin verimli kullanılabilmesi için özenli bir hazırlık gerektirdiğinden öğretmenlerin biraz daha dikkatli olmaları gerekmektedir.
- Hazırlanan oyunların uygulanma süreleri ders esnasında dikkatli bir şekilde kullanmayı gerektirdiğinden zorluk yaşanabilir.
- Sınıf mevcudu fazla olan sınıflarda bazı eğitsel oyunların uygulanması güç olabilir.
Tüm bunlar dikkate alındığında eğitsel oyun tekniğinin öğretim sürecinde kullanılması öğrenciler tarafından oyunun eğlenceli yönünün daha fazla ilgilenilmesiyle eğitici yönünü geri planda bırakması, uygulama sürecinde zaman açısından ek süreye ihtiyaç duyma, hazırlık sürecinde diğer öğretim yöntemlerine göre daha dikkatli olma, öğrenciler arasında rekabet düşüncesi oluşturma şeklinde bir ortam sunarak sınırlılık sağlayabilir.
Sevgiyle, Bilimle ve Sağlıkla Kalın…
