DİZİLER ARACILIĞIYLA DEĞERLERİN DÖNÜŞÜME UĞRADIĞINA YÖNELİK KARŞILAŞTIRMALI
BİR ÇALIŞMA: LİSE ÖĞRENCİLERİ ÖRNEĞİ
Değerler Eğitimi Projesi
Danışman
Aysu DEMİRTAŞ
Proje Öğrencileri
Şeyma Nur ÇİÇEK
Sena İrem ÇAKAL
Değerler, neyin iyi neyin kötü olduğu konusundaki yargılarımızdır. Değerler eğitiminin amacı, bireyi ve toplumu kötü ahlaktan korumak ve kurtarmak, iyi ahlakla donatmak ve devamını sağlamaktır. Bireyin sahip olduğu değerler sisteminin şekillenmesinde birçok faktör etkilidir. Değerler eğitimini etkileyen faktörler aile, okul, çevre ve medyadır. Medya, özellikle televizyon aracılığıyla insanlar farklı kültürlerin, farklı değerlerin biçimlendirdiği, bilincini kazanırken olumlu mevcut değerlerin de yozlaşmasıyla “değer kaybı” denilen karmaşaya sürüklemektedir.
Televizyon, gençlerin keyifli ve boş zamanlarını dolduran, en çok tercih edilen etkinlik türü olarak karşımıza çıkmaktadır. Günlük, haftalık gibi belli periyotlarla yayınlanan diziler, en kolay ulaşılabilen ve izlenen televizyon programlarıdır.
Araştırmanın amacı; televizyonda yayınlanmakta olan dizilerden seçilen bölümlerin, toplumun temel dinamikleri olan değerlerle örtüşmeyen sahnelerini tespit etmek ve seçilen dizilerin lise gençleri üzerindeki etki¬sinin hangi yönde olduğunu ortaya koymaktır.
Amaca ulaşmak için ön çalışmayla seçilen 6 dizinin en çok etkilenilen ve hikayenin temelini oluşturduğu düşünülen bir bölümü seçilmiştir. Bu bölümler içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Bölümde toplumca kabul görmeyen davranışların süresi ve sıklığı kaydedilerek grafik ve tablolar oluşturulmuştur. Toplumca kabul görmeyen davranışların, dizinin bir bölümünün toplam süresinde önemli paya sahip olduğu görülmüştür.
Çalışmamızın deney kısmında, kontrol grubu ve araştırma grubu olarak her birine 10’ar lise öğrencisi seçilmiştir. Bu öğrencilere dizilerden bazı sahneler izlettirilmiş ve hayal güçlerini kullanarak sahneleri tamamlamaları istenmiştir. Araştırmanın sonucunda araştırma grubu öğrencilerinde, toplumca kabul görmeyen davranışların izleri kontrol grubuna oranla daha fazla, kontrol grubunda ise değer kaybının etkilerinin daha az olduğu görülmüştür.
Araştırmanın sonucu olarak, gençlerin boş zamanlarını dolu geçirmeleri için sosyal aktivitelere yönlendirilmeleri ve bu konuda öğrencilerin imkanlarının arttırılması önerilmiştir.
